Petra (Jordania): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{UNESCO infobox}}
Anulowanie wersji 53425598 autora 185.244.96.235 (dyskusja)NPA: Soliński "Turysta"
Znacznik: Anulowanie edycji
Linia 73:
 
O mieście powstała także piosenka zatytułowana ''Nosa’at Le-Petra'', którą zaśpiewała [[Dana International]]. Utwór powstał w związku z podpisaniem w październiku 1994 roku traktatu pokojowego pomiędzy Izraelem a Jordanią.<ref>{{Cytuj|tytuł=Viva laDiva, viva Viktoria viva Dana! {{!}} eurowizja.org|data dostępu=2016-07-30|opublikowany=eurowizja.org|url=http://eurowizja.org/?p=14907}}</ref>
 
== Turystyka ==
 
=== Ziemia Beduinów ===
Od 1830 r. Petra była coraz częściej odwiedzana przez turystów na przykład przy okazji pielgrzymek religijnych, ale stała się także miejscem odkryć naukowców z całego świata, asyriologów, specjalistów studiów biblijnych, artystów i geografów, których przyciągał tak zwany ,'',mit nabatejski”.''
 
Przywódcy Beduinów widzieli w Petrze źródło wielu zysków. Jednakże, w zależności od poziomu rywalizacji między plemionami, niektórzy z przywódców, często wrogo nastawieni do odwiedzających, sprawiali, że kosztowna podróż (zaangażowanie przewodników-tłumaczy, wykupienie praw do przejścia, wynajęcie zwierząt pociągowych) bywała również bardzo niebezpieczna.
 
W 1923 r. emir [[Abd Allah I ibn Husajn|Abdallah I]] (na czele [[Transjordania|Transjordanii]] od 1921 r. i król Jordanii od 1946 r. do śmierci w 1951 r.) rozpoczął rozmowy z szejkami pięciu plemion Bedul. W wyniku tych rozmów plemiona stworzyły wspólnotę, kierowaną przez przywódcę jednego z nich: Hweimela Salema Eida. Emir oficjalnie przyznał Beduinom prawo przebywania na terytorium Petry i korzystania z niego oraz upoważnił nową jednostkę Bedul do zarządzania i opodatkowania tych terytoriów w zamian za uznanie zwierzchnictwa rządu. Od czasu tej umowy w Petrze turystyka stała się bezpieczniejsza i zaczęła rozwijać się na większą skalę.
 
=== Turyści ===
Pod koniec lat sześćdziesiątych, w trosce o przyszłość Petry powołano USAID i US National Park Service. W celu ułatwienia odwiedzania miejsc i zachowania pozostałości Petry, organizacje te zalecają przesiedlenie Beduinów zamieszkujących ruiny lub wielkie czarne namioty w historycznej części Petry. W 1985 r. rząd buduje dla Beduinów wioskę Umm Siehoun, co daje im dostęp do lepszej edukacji i opieki zdrowotnej, ale oddala od terenów pasterskich i rolniczych oraz pozbawia dochodów związanych z turystyką. Niektórzy z nich odmawiają przyłączenia się do wioski i około 150 członków społeczności Bedul postanawia pozostać w jaskiniach Petry.
 
W tym samym roku, w grudniu, Petra została wpisana na [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO]], co sprawiło, że programy badawcze na tym terenie musiały dostosować się do planów zagospodarowania przestrzennego związanych z rozwojem turystyki i ochroną terenów Petry, które stają się celem podróży coraz większej ilości osób.
 
W 1994 r., mając na uwadze traktat zawarty w 1923 r. między rządem [[Jordania|Jordanii]], a plemionami Bedul, organizacja Petra National Trust (PNT) rozpoczęła kampanię reintegracji Beduinów na terenach Petry. Pozostawiając ich bazę w wiosce Umm Siehoun, projekt Petra National Trust ma uwzględnić Beduinów w ekonomii turystycznej Petry i wykorzystać ich kulturę do pokazania odwiedzającym bardziej tradycyjnego wymiaru tego miejsca. W XXI wieku plemiona Bedul to przede wszystkim przewodnicy turystyczni, rzemieślnicy i kupcy działający na tych terenach.
 
=== XXI wiek ===
Petra jest najczęściej odwiedzanym miejscem w Jordanii: w 2013 r. odwiedziło ją 609 044 odwiedzających, a rok później 596 602. W 1991 r. w Wadi Musa znajdowały się jedynie cztery hotele. W 2015 r. baza noclegowa w pobliżu Petry to już około 40 hoteli oraz 2 kempingi co daje 2 182 pokoi i 4 170 łóżek. Aby pokazać miasto z innej perspektywy Beduini organizują nocne zwiedzanie Petry, w świetle 1800 świec. Mieszkańcy regionu oferują turystom przejażdżki na osłach, koniach lub wielbłądach. Jednak ta atrakcja nie jest zalecana przez władze parku oraz UNESCO, ponieważ kurz wznoszący się po przejściu zwierząt osadza się w szczelinach i wnękach skał i ruin, niszcząc je.
 
W marcu 2014 r. Petra Development and Tourism Region Authority (PDTRA) i Japan International Cooperation Agency (JICA) podpisały umowę o budowie nowego, nowoczesnego muzeum w pobliżu centrum dla odwiedzających. Muzeum to ma za zadanie ukazywanie starożytnego dziedzictwa nabatejskiego miasta Petra i przedstawianie wysiłków podjętych w celu zachowania terenu archeologicznego. Budowa miała się rozpocząć w ciągu kilku miesięcy od podpisania umowy przy głównym wejściu do Petry. Z drugiej strony, w Nabatejskim Muzeum Petry (Petra Nabataean Museum) otwartym w 1994 roku można poznać historię Petry i Nabatejczyków oraz geologię regionu, a także zobaczyć wykopaliska kilku ważnych zabytków. Jednak sektor turystyczny - który w 2014 r. stanowił 14% [[Produkt krajowy brutto|PKB]] Jordanii (4 400 000 USD) jest zależny od gospodarczej i politycznej sytuacji regionu: na przykład w 2003 r., podczas wojny w Iraku Petrę odwiedziło tylko 160 658 osób. [[Arabska wiosna|Arabska Wiosna]], [[wojna domowa w Syrii]] i związane z nią ataki przyczyniły się do spadku liczby turystów w latach 2011 i 2015. W lutym 2016 r. odwiedzających było tak niewiele, że część ludności Beduinów z wioski Umm Siehoun wróciła do życia w jaskiniach Petry.
 
== Ochrona dziedzictwa ==
Brak ochrony miejscowej flory, rozbudowa sąsiedniej aglomeracji oraz stale rosnąca liczba turystów (dyrekcja parku archeologicznego zadeklarowała, że w 2008 r. przyjmowano do 3600 odwiedzających dziennie) stanowią dziś zagrożenie dla Petry. Ponadto powodzie i trzęsienia ziemi związane z erozją zniszczyły już wiele pozostałości po dawnej cywilizacji.
 
Ponadto, powyższe czynniki niszczą również dawne nabatejskie obiekty, które były wykorzystywane do pozyskiwania, przechowywania i regulacji spływu wody deszczowej. Wody, które nie są już regulowane i wykorzystywane, przenikają do ziemi i zwiększają poziom wód gruntowych. Temperatura i parowanie zasolonej wody wzrasta pod wpływem [[Kapilarność|zjawiska kapilarności]] i niszczy zabytki u ich podstawy.
 
Od 1991 roku UNESCO wspiera finansowo Jordanię w odbudowie Petry. Obróbka skał przez [[Électricité de France|Electricité de France]] (EDF) i Deutsche Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit (GTZ), zmierzająca w szczególności do zmniejszenia ich porowatości poprzez [[Elektroforeza|elektroforetyczne]] wprowadzenie syntetycznego minerału, miałaby zapobiegać wzrostowi zasolenia, wzmacniać i chronić pozostałości po nabatejskiej cywilizacji. Z kolei National Geographic Institute (IGN) uczestniczył w pracach renowacyjnych, w szczególności w [[Kasr Bint Firaun]]. Przy niektórych próbach renowacji wykorzystano nawet sztuczne kamienie, aby turyści mogli oglądać miasto w mniej opłakanym stanie.
 
== Wybrana literatura ==