Wikipedia

ß: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m MalarzBOT: poprawiam link tożsamy z tekstem linka
Nie podano opisu zmian
Linia 5:
[[Plik:ZZ Gosdpoda pod Białą Górą, Skansen Sanok 2.jpg|thumb|145px|Znak „ß”, użyty w krótkiej inwokacji na sklepieniu spichlerza w [[Przeczyca|Przeczycy]] z [[1732]]]]
 
'''ß''' (escet, [[Język niemiecki|niem.]] ''Es-ZettEszett'' lub ''Scharfes-scharfes S'', "ostre S") – litera występująca wyłącznie w [[Alfabet niemiecki|alfabecie niemieckim]], z wyjątkiem alfabetu w standardzie szwajcarskim używanym w [[Szwajcaria|Szwajcarii]] i [[Liechtenstein]]ie. Reprezentuje ona [[Spółgłoska szczelinowa dziąsłowa bezdźwięczna|spółgłoskę szczelinową dziąsłową bezdźwięczną]] (polskie s). Znak ten powstał jako ligatura małych liter '''[[S]]''' i '''[[Z]]''', zapisywanych historycznie jako '''[[Długie s|ſ]]''' i '''[[ʒ]]''' ('''ſʒ'''), co stanowi źródło nazwy ''Es-Zett''. Litera nazywana jest też ''Scharfes-S'', gdyż jest czytana zawsze tak jak polskie ''s'', zaś litera S w niemieckim może być wymawiana na dwa sposoby - jak polskie ''s'' lub ''z''. Litera ß występuje zawsze w środku lub na końcu wyrazu.
 
ß jest wymawiane w identyczny sposób jak dwuznak ''ss'' (''doppel- S''). Po reformie ortograficznej z 1996 r. ''ß'' używa się wyłącznie po [[dyftong]]ach i długich [[samogłoska]]ch, a w pozostałych przypadkach zapisywane jest ''ss''. Nie dotyczy to wersji alfabetu stosowanej w Szwajcarii i Liechtensteinie, gdzie zawsze używa się ''ss'', a ''ß'' nie funkcjonuje w ogóle. Ponadto zastępowanie ß przez ''ss'' jest obowiązkowe, gdy czcionka nie zawiera tego znaku lub słowo go zawierające zapisywane jest dużymi literami - niedozwolone jest zatem użycie dużej litery [[B]], podobnej do escetu kształtem. W porządku alfabetycznym ß jest równoznaczne z ''ss''.
 
Escet funkcjonuje zasadniczo jako miniskuła, gdyż nie znajduje się na początku żadnego słowa, a w zapisie wielkimi literami w jego miejsce stosuje się ''SS'' (historycznie stosowano również formę ''SZ''). Zastępowanie ''ß'' majuskułą ''SS'' budzi problem, gdyż w m.in. nazwach własnych (szczególnie nazwiskach) przekształcając wielkie litery ''SS'' w małe nie wiadomo czy w ich miejscu stoi ''ß'' czy ''ss''. Stąd pojawiły się postulaty stworzenia majuskuły escetu ('''ẞ'''), która ostatecznie została oficjalnie uznana przez Radę Ortografii Niemieckiej w 2017 r.<ref>{{Cytuj | url=https://qz.com/1033265/germanys-century-long-debate-over-a-missing-letter-in-its-alphabet | tytuł=Germany's century-long debate over a missing letter in its alphabet — Quartz<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=qz.com | język=en | data dostępu=2018-09-13}}</ref>
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/ß”