|
'''Cytologia''', inaczej '''biologia komórki''' (z [[językJęzyk grecki|gr.]] ''kytos'' - komórka i‘komórka’, ''logos'' -‘nauka’) – nauka zajmująca się [[Morfologia (biologia)|morfologią]] oraz [[Fizjologia|fizjologią]] [[Komórka|komórek]]{{r|StB1}}. Jej dziedzinami są: [[cytofizjologia]], [[cytopatologia]], [[cytogenetyka]] i [[cytochemia]]{{r|EB}}.
– nauka o budowie wewnętrznej i funkcji podstawowej jednostki budulcowej [[organizm]]ów, jaką jest komórka. Każdy organizm roślinny i zwierzęcy składa się z komórek. Istnieją organizmy zbudowane z tylko jednej komórki ([[organizm jednokomórkowy|jednokomórkowce]]) i organizmy składające się z wielkiej liczby komórek ([[organizm wielokomórkowy|wielokomórkowce]]).
Nauka ta powstała w XIX w., po upowszechnieniu się udoskonalonych [[mikroskop]]ów w laboratoriach, a także po odkryciu różnych metod utrwalania i barwienia komórek{{r|StB1}}.
Cytologia jest blisko związana z nauką o tkankach – [[histologia|histologią]].
Cytologia zajmuje się organellami komórkowymi: [[jądro komórkowe|jądrem]], [[mitochondrium]],
[[wakuola]]mi, [[siateczka śródplazmatyczna|siateczką śródplazmatyczną]] i innymi.
== Badanie cytologiczne ==
Cytologia to potoczne określenie [[badanie cytologiczne|badania cytologicznego]], które jest [[badanie przesiewowe|badaniem przesiewowym]] w kierunku raka szyjki macicy. Opiera się na spostrzeżeniu [[Georgios Papanikolaou (lekarz)|Papanicolaou]] z początku zeszłego wieku.
Badanie cytologiczne pozwala na wczesne rozpoznanie stanu przedrakowego szyjki macicy. Polega ono na mikroskopowej ocenie rozmazu pobranego z tarczy i kanału szyjki macicy. Badanie nie jest bolesne. Jak każde badanie ginekologiczne tak i to wymaga od kobiety ogólnego rozluźnienia się.
Cytologia nie powinna być wykonywana wcześniej niż w 4 dniu po miesiączce i nie później niż w 4 dniu przed następną miesiączką. Najlepszym czasem na wykonanie badania cytologicznego jest okres między 10 a 18 dniem cyklu miesiączkowego.
== Zobacz też ==
{{wikisłownik|cytologia}}
* [[cytopatologiabadanie cytologiczne]]
== Przypisy ==
{{Przypisy|
# <ref name="EB">{{Cytuj książkę |tytuł = Encyklopedia Biologia |inni = Agnieszka Nawrot (red.) |strony = 108–109 |wydawca = Wydawnictwo GREG |miejsce = Kraków |isbn = 978-83-7327-756-4}}</ref>
# <ref name="StB1">{{StB1|strony=44}}</ref>
}}
== Linki zewnętrzne ==
* Czasopismo naukowe [http://cytgen.com/ ''Cytology and Genetics'']
[[Kategoria:Biologia komórki| ]]
| 