Wasił Lewski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
infobox, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Inne znaczenia|rewolucjonisty|[[Wasił Lewski (ujednoznacznienie)|inne znaczenia]]}}
{{Biogram infobox
[[Plik:Vasil Levski.jpg|thumb|Wasyl Lewski]]
|imię i nazwisko = Wasił Lewski<br><small>Wasyl Lewski</small>
|imię i nazwisko org = Васил Левски
|pseudonim =
|grafika = Vasil Levski.jpg
|opis grafiki = l. 70. XIX w.
|podpis =
|data urodzenia = lipiec 1837
|miejsce urodzenia = [[Karłowo (Bułgaria)|Karłowo]]
|imię przy narodzeniu = Wasił Iwanow Kunczew<br><small>(Васил Иванов Кунчев)</small>
|data śmierci = luty 1873
|miejsce śmierci = [[Sofia]]
|przyczyna śmierci = powieszenie
|zawód =
|narodowość = {{flaga|BGR}} bułgarska
|Alma Mater =
|partia =
|rodzice = Iwan Iwanow Kunczew<br>Gina Wasilewa Karaiwanowa
|odznaczenia =
|commons = Category:Vasil Levski
|wikicytaty =
|www =
}}
'''Wasił Lewski''' ({{w języku|bg|Васил Левски}}, w polskojęzycznych publikacjach także Wasyl Lewski<ref>Zob. np. Iwan Udżiew, ''Bohater spod znaku lwa'', przekł. Antoni Brosz, Warszawa 1960, s. 5; Ch. Botew, ''Wybór pism'', Wrocław 1960, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, s. 50.</ref>), właściwie '''Wasił Iwanow Kunczew''' (bułg. {{j|bg|Васил Иванов Кунчев}}) (ur. {{data|1837-07-18}} w [[Karłowo (Bułgaria)|Karłowie]], zm. {{data|1873-02-18}} w [[Sofia|Sofii]]) – [[Bułgarzy|bułgarski]] rewolucjonista, ideolog, strateg polityczny, przywódca walk o wyzwolenie [[Bułgaria|Bułgarii]] spod panowania [[Imperium Osmańskie]]go. Jest uznawany za bułgarskiego bohatera narodowego.
 
== Życiorys ==
=== Wczesne lata ===
Urodził się w 1837 roku w mieście Karłowo, w rodzinie Iwana Iwanowa Kunczewa i Giny Wasilewej Karaiwanowej. Miał dwójkę braci i dwie siostry.
 
W 1858 trafił do zakonu, gdzie przybrał imię Ignacy, by rok później złożyć śluby [[diakon]]a. Stąd pierwszy jego pseudonim, to właśnie ''Diakon Ignacy''. W późniejszej działalności konspiracyjnej chętnie używał tego pseudonimu, oraz jego wariacji, na przykład ''Diakon Wasyl''. Pseudonim okazał się najtrwalszym śladem jego pobytu w zakonie, który opuścił w 1861 dla działalności patriotycznej.
 
[[Plik:Bulgaria-history-Vassil-Levski-01.jpg|thumb|left|200px|Wasił Lewski]]
W 1862 wyjechał do [[Serbia|Serbii]], by zapisać się do Legionu Bułgarskiego, organizowanego przez [[Georgi Sawa Rakowski|Georgi Sawę Rakowskiego]]. Pseudonim Lewski (''lwi''), który datuje się na tamten okres, pochodzi od jego umiejętności dalekich, ''lwich'' skoków. W latach 1862–1868 walczył w wojnie przeciw [[Turcja|Turcji]].
 
=== Teorie i ideały rewolucyjne ===
Linia 25 ⟶ 47:
 
=== Aresztowanie ===
Jesienią 1872 po licznych napadach rewolucjonistów na przesyłki pocztowe (szczególnie tzw. Rozboju Arabakonacki w [[Botewgradzki prochod|Botewgradzkim prochodzie]]), Turcy przystąpili do energiczniejszych działań, które zakończyły się częściowym rozbiciem siatki konspiracyjnej, łącznie z centralą. Lewski został pojmany, osądzony i – 18 lutego 1873 – powieszony w Sofii<ref>{{Cytuj |autor = Maciej Jakubowiak |tytuł = Wymyślanie kraju. Rozmowa z Magdaleną Pytlak |czasopismo = [[Dwutygodnik (czasopismo)|Dwutygodnik]] |data = 13 września 2018 |url = https://www.dwutygodnik.com/artykul/8100-wymyslanie-kraju.html}}</ref>.
 
[[Plik:Bulgaria-Vasil Levski-01.JPG|thumb|left|150px]]