Wikipedia

Walki o Warszawę (1944): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne merytoryczne
int., poprawa linków, ilustracja, szablon, infobox, drobne merytoryczne
Linia 1:
{{Wojna infobox
|nazwa = Walki o Warszawę (1944)
|epoka = czasy najnowsze
|konflikt = [[Front wschodni (II wojna światowa)|Front wschodni]], [[Front wschodni (II wojna światowa)|FrontII wschodniwojny światowej]]
|grafika = Wyzwolenie Pragi wrzesień 1944.jpg
|opis grafiki = Wyzwolenie warszawskiej Pragi przez wojska polskie i radzieckie we wrześniu 1944 roku
|czas = 10–15 września 1944
|miejsce = [[Warszawa]] - [[Praga (Warszawa)|Praga]] ([[Warszawa]])
|terytorium = [[II Rzeczpospolita|Polska]]
|przyczyna = [[operacjaOperacja Bagration]]
|wynik = opanowanie prawobrzeżnej Warszawy
|strona1 = {{państwo|DEU|wariant=III Rzesza1935}}
|strona2 = {{Państwopaństwo|SUN|1924}}<br />{{Państwopaństwo|POL}}
|dowódca1 =
|dowódca2 = gen. [[Zygmunt Berling]]<br />gen. [[Wojciech Bewziuk]]
|siły1 =
|siły2 = [[1 Warszawska Dywizja Piechoty|1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki]]
|straty1 = ok.około 2 tys.tysięcy zabitych, 106 w niewoli
|straty2 = 1792 żołnierzy, w tym: 310 zabitych i zaginionych, 1482 rannych
|kod mapy =
Linia 22:
|commons =
}}
'''Walki[[Plik:Żołnierze oI WarszawęArmii (1944)'''Wojska −Polskiego walkipodczas żołnierzywalk ulicznych na Pradze.jpg|thumb|Żołnierze [[1 Armia Wojska Polskiego|1 Armii Wojska Polskiego]] ipodczas [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] stoczone w dniach 10–15 września 1944walk oulicznych zajęciena [[Praga (Warszawa)|prawobrzeżnejPradze]], Warszawy13 września 1944]].
'''Walki o Warszawę''' − walki żołnierzy [[1 Armia Wojska Polskiego|1 Armii Wojska Polskiego]] i [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] stoczone w dniach 10–15 września 1944 o zajęcie [[Praga (Warszawa)|Pragi]] – centralnej części prawobrzeżnej [[Warszawa|Warszawy]]. Do walk o Pragę doszło w trakcie [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]].
 
== Opis ==
Na początku września 1944 wojska prawego skrzydła [[1 Front Białoruski|1 Frontu Białoruskiego]], po walkach na przed­polach Warszawy, osiągnęły rubież: [[Zegrze]], [[Słupno (powiat wołomiński)|Słupno]], [[Wesoła (Warszawa)|Wesoła]], [[Wesoła (Warszawa)#Stara Miłosna|Stara Miłosna]], [[Międzylesie (Warszawa)|Międzylesie]], Zbytki. Na rubieży tej [[Niemcy (naród)|Niemcy]] rozbudowali przedni skraj obrony przedmościa[[Przedmoście warszawskiegoWarszawskie|Przedmościa Warszawskiego]]. Na terenie o powierzch­ni 700 km² Niemcy zgromadzili jednostki [[IV Korpus Pancerny SS|IV Korpusu Pancernego SS]] w składzie dwóch dywizji pancernych SS [[5 Dywizja Pancerna SS Wiking„Wiking”|„Wiking”]] i [[3 Dywizja Pancerna SS Totenkopf„Totenkopf”|„Totenkopf”]], [[Królestwo Węgier (1920–1946)|węgierskiej]] [[1 Dywizja Kawalerii (Węgry)|1 Dywizji Kawalerii]] i [[73 Dywizja Piechoty (III Rzesza)|73 Dywizji Piechoty]] z [[9 Armia (III Rzesza)|9 Armii]]. Skuteczność obrony Warszawy dowództwo [[Grupa Armii „Środek”|Grupy Armii „Środek”]] wiązało z utrzymaniem przedmościa. Niemcy za wszelką cenę starali się nie dopuścić [[RosjanieSowieci|RosjanSowietów]] do [[Wisła|Wisły]]. Obawiali się połączenia [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] z [[powstanie warszawskie|powstańcami]].▼
[[Plik:Żołnierze I Armii Wojska Polskiego podczas walk ulicznych na Pradze.jpg|thumb|left|Żołnierze [[1 Armia Wojska Polskiego|I Armii Wojska Polskiego]] podczas walk ulicznych na [[Praga (Warszawa)|Pradze]], 13 września 1944]]
▲Na początku września 1944 wojska prawego skrzydła [[1 Front Białoruski|1 Frontu Białoruskiego]], po walkach na przed­polach Warszawy, osiągnęły rubież: [[Zegrze]], [[Słupno (powiat wołomiński)|Słupno]], [[Wesoła (Warszawa)|Wesoła]], [[Wesoła (Warszawa)#Stara Miłosna|Stara Miłosna]], [[Międzylesie (Warszawa)|Międzylesie]], Zbytki. Na rubieży tej [[Niemcy (naród)|Niemcy]] rozbudowali przedni skraj obrony przedmościa warszawskiego. Na terenie o powierzch­ni 700 km² Niemcy zgromadzili jednostki [[IV Korpus Pancerny SS|IV Korpusu Pancernego SS]] w składzie dwóch dywizji pancernych SS [[5 Dywizja Pancerna SS Wiking|„Wiking”]] i [[3 Dywizja Pancerna SS Totenkopf|„Totenkopf”]], węgierskiej [[1 Dywizja Kawalerii (Węgry)|1 Dywizji Kawalerii]] i [[73 Dywizja Piechoty (III Rzesza)|73 Dywizji Piechoty]] z [[9 Armia (III Rzesza)|9 Armii]]. Skuteczność obrony Warszawy dowództwo [[Grupa Armii „Środek”|Grupy Armii „Środek”]] wiązało z utrzymaniem przedmościa. Niemcy za wszelką cenę starali się nie dopuścić [[Rosjanie|Rosjan]] do [[Wisła|Wisły]]. Obawiali się połączenia [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] z [[powstanie warszawskie|powstańcami]].
 
W celu likwidacji przedmościa, dowództwo 1 Frontu Białoruskiego przygotowało operację siłami [[70 Armia (ZSRR)|70 Armii]] i [[47 Armia (ZSRR)|47 Armii]]. 47 Armii podporządkowano [[1 Warszawska Dywizja Piechoty|1 Dywizję Piechoty im. Tadeusza Kościuszki]]. Główne uderzenie zaplanowano od południa w kierunku: [[Miedzeszyn]], [[Anin]], [[Kawęczyn-Wygoda (Warszawa)|Wygoda]], [[Warszawa Wschodnia|dworzecDworzec wschodniWschodni]], pomocnicze: z północnego wschodu w kierunku: [[Radzymin]], [[Praga (Warszawa)|Praga]].
1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki dzia­łała w składzie [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|sowieckiego]] [[125 Korpus Armijny (ZSRR)|125 Kor­pusu Armijnego]], na jego głównym kierunku uderzenia i współdziałała z sowieckimi 76 i 175 Dywizją Piechoty. 1 Dywizja Piechoty otrzymała zadanie przełamać [[III Rzesza|niemiecką]] obronę na odcinku 1,7 km, pomiędzy hutą szkła a stacją kolejową Międzyle­sie, kontynuować natarcie na głębokość 16 km w kierunku na Anin, [[Wawer]], Pra­gę i w rejonie [[Most Kierbedzia|mostu Kierbedzia]] wyjść nad Wisłę. Cały pas natarcia na tym odcinku był silnie pocięty i gęsto zabudowany. Umocnionych stano­wisk na kierunku natarcia 1 Dywizji Piechoty bronił niemiecki 70 pppułk piechoty z 73 Dywizji Piechoty wspierany z zachodnie­go brzegu Wisły przez 173 pułk artylerii i artylerię ciężką. 1 Dywizja Piechoty, na czas natarcia, wspierana była sowiecką artylerią, w tym artylerią rakieto­wą, wzmocniona była batalionem czołgów i batalionem saperów. Dowódca dywizji gen.generał [[Wojciech Bewziuk]] ugrupował dywizję w dwa rzuty. W pierwszym nacierały [[1 Praski Pułk Piechoty|1]] i [[3 Berliński Pułk Piechoty|3]] pułki piechoty, w drugim [[2 Berliński Pułk Piechoty|2 Pułk Piechoty]].
10 września 1944 w godzinach rannych wykonano rozpoznanie walką siłami jednego batalionu sowieckiego i 1 batalionu 3 pppułku piechoty. O 13:00, po półtoragodzinnym przygotowaniu artyleryj­skim i lotniczym, przystąpiono do natar­cia. Do końca dnia dywizja przełamała pierwszą i drugą pozycję obronną, rozbiła 70 pppułk piechoty w rejonie Glinek i osią­gnęła szosę Czaplowizna -– Wawer. Na­stępnego dnia podeszła pod [[Kawęczyn-Wygoda (Warszawa)|Kawęczyn]]. 12 września zbliżyła się do Pragi, gdzie wie­czorem na przedpolach odparła kontruderzenie niemieckiego pułku piechoty zmotoryzowanej, wsparte czołgami z [[19 Dywizja Pancerna (III Rzesza)|19 Dywizji Pancernej]].
 
13 września 1944 1 Dywizja Piechoty pro­wadziła walki uliczne na Pradze wspiera­na w końcowej fazie walk przez [[1 Warszawska Brygada Pancerna im. Bohaterów Westerplatte|1 Brygadę Pancerną im. Bohaterów Westerplatte]] i 13 pułk artylerii przeciwpancernej. Do 16:30 1 pppułk piechoty osiągnął skrzyżowanie ulic: Zamoyskiego z Targową i Zieleniecką. W nocy 2 pppułk piechoty zdobył [[Warszawa Wileńska|Dworzec Wileński]], a 3 pppułk piechoty stację kolejową Warszawa -– Praga. RosjanieSowieci, ze 175 Dywizji Piechoty zdobyli [[Grochów (Warszawa)|Grochów]] i kontynuowali natarcie na [[saskaSaska Kępa|Sa­ską Kępę]]. Prawy sąsiad, 76 Dywizja Piechoty, zdobyła [[Targówek]] i rozpoczęła walki o Nowe [[Nowe Bródno]].
 
Walki zakończyły się o godz.godzinie 5.:30 rano 15 września 1944<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Sobczak | imię = Kazimierz | tytuł = Operacja praska | czasopismo = Rocznik Warszawski | wolumin = I | data = 1960 | strony = 212}}</ref>. Wyzwolenie Pragi pozwoliło 1 Armii Wojska Polskiego podjęcie działań mających na celu uchwycenie przyczółków na lewym brzegu Wisły i udzielenie wsparcia wal­czącym powstańcom.
{{Osobny artykuł|Walki o przyczółki warszawskie (1944)}}
Straty 1 Dywizji Piechoty: 1792 żołnierzy i oficerów, w tym 310 zabitych i zaginionych, 1482 rannych. Straty niemieckie: ok.około 2 tys.tysięcy zabitych i rannych, 106 dostało się do niewoli.
 
== Upamiętnienie ==
Linia 45:
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytujCytuj książkę | nazwisko = Urbanowicz [red.] | imię = Józef | autor link = Józef Urbanowicz | tytuł = Mała encyklopedia wojskowa. Tom 2 | wydawca = Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej | miejsce = Warszawa | rok = 1970 | strony = 778}}
* {{cytujCytuj książkę | nazwisko = Sobczak [red.] | imię = Kazimierz | tytuł = Encyklopedia II wojny światowej | wydawca = Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej | miejsce = Warszawa | rok = 1975 | strony = 508}}
 
{{Ludowe Wojsko Polskie}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Walki_o_Warszawę_(1944)”