Jazgarz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Ark (dyskusja | edycje)
Linia 5:
|TSN = 168520
|zoolog = ([[Karol Linneusz|Linnaeus]], 1758)
|okres istnienia =
|grafika = Gymnocephalus cernuus Pärnu River Estonia 2010-01-06.jpg
|opis grafiki =
|typ = [[strunowce]]
|podtyp = [[kręgowce]]
Linia 34:
|IUCN id = 9568/0
|mapa występowania = Gymnocephalus cernuusEurope.gif
|opis mapy występowania =
|wikispecies = Gymnocephalus cernuus
|commons = Category:Gymnocephalus cernuus
Linia 40:
}}
 
'''Jazgarz'''{{r|Nikolski}} (''Gymnocephalus cernua'') – [[gatunek (biologia)|gatunek]] ryby [[rybyokoniokształtne]]j z [[Rodzina (biologia)|rodziny]] [[Okoniowate|okoniowatych]] (Percidae).
 
== Występowanie ==
[[Europa]], z wyjątkiem [[Półwysep Kolski|Półwyspu Kolskiego]], północnej części [[Półwysep Skandynawski|Półwyspu Skandynawskiego]], [[Szkocja|Szkocji]], [[Irlandia|Irlandii]], południowej [[Francja|Francji]] oraz półwyspów [[Półwysep Iberyjski|Pirenejskiego]], [[Półwysep Apeniński|Apenińskiego]] i południowej części [[Półwysep Bałkański|Półwyspu Bałkańskiego]], oraz [[Jezioro Aralskie|Morze Aralskie]] i [[Morze Bałtyckie|Bałtyckie]]. W Szkocji zawleczony, od ok. 1985 r. szybko się rozprzestrzenia i jest tam uważany za [[gatunek inwazyjny|inwazyjny]] [[gatunek obcy]], wpływający na rodzimą ichtiofaunę, szczególnie przez wyżeranie jej [[ikra|ikry]]<ref>Boon 2010. Managing the impact of invasive allien species in Scottish rivers. http://www.snh.org.uk/salmonlifeproject/conference.asp</ref>.
 
Żyje w jeziorach, zbiornikach zaporowych, dużych rzekach, [[starorzecze|starorzeczach]], oraz słonawych wodach przybrzeżnych – unika szybko płynących [[rzeka|rzek]] górskich oraz wód silnie zarośniętych. Przebywa w głębszych partiach wody w pobliżu dna, w mniejszych lub większych stadach, często w towarzystwie narybku [[Okoń pospolity|okonia]], [[Sandacz pospolity|sandacza]], oraz [[karpiowate|karpiowatych]]. Dość odporny na zanieczyszczenia wody.
 
== Opis ==
Osiąga przeciętnie 15–20 cm długości (maksymalnie 25 cm). Ciało lekko wygrzbiecone, barwy zielonkawej, usiane licznymi ciemnobrązowymi plamkami, [[linia boczna]] wyraźna. Całe ciało, z wyjątkiem głowy, pokrywają mocno osadzone w skórze drobne, szorstkie [[łuski (ryby)|łuski]]. Obie [[płetwa|płetwy]] grzbietowe łączą się ze sobą. Płetwy brzuszne położone w dolnej części ciała, tuż za nasadą płetw piersiowych. Pysk jest mały i tępy, zakończony niewielką paszczą, uzbrojoną w liczne, drobne ząbki. [[Pokrywa skrzelowa]] jest zakończona ostrym [[kolec|kolcem]].
 
Grzbiet szarawozielony lub brązowoszary, pokryty niewyraźnymi, czarnymi plamami, boki jasnobrązowe, brzuch żółtawobiały, ciemno nakrapiany. Pokrywy skrzelowe z metalicznym połyskiem. Płetwy grzbietowe i ogonowa szarobrązowe, gęsto nakrapiane ciemnymi plamkami. Płetwy brzuszne i odbytowa ciemnożółte lub szarawo-czerwone.
 
== Odżywianie ==
Najintensywniej żeruje w godzinach rannych. Młode osobniki żywią się [[plankton]]em i [[bentos]]em, dorosłe zjadają głównie [[bezkręgowce]] [[bentos]]owebentosowe: larwy [[Komarowate|komarów]] oraz [[ochotkowate|ochotkowatych]], a także poczwarki [[muchówki|muchówek]], [[kiełże]] oraz larwy [[Jętki|jętek]]), zjada również [[wodopójki]], [[małżoraczki]], [[widłonogi]] i [[ikra|ikrę]] innych gatunków ryb.
 
== Rozród ==
W [[Polska|Polsce]] [[tarło]] odbywa się od połowy kwietnia do końca maja. Tarło jest porcyjne i odbywa się w 2 lub 3 rzutach. Ikra, w liczbie od 1 tys. do 6 tys., składana jest w galaretowatych wstęgach na roślinności podwodnej lub żwirowatym i kamienistym dnie. W wieku 4–5 lat jazgarz mierzy mniej niż 10 cm długości.
 
== Zobacz też ==