Wikipedia

Drugi manifest surrealizmu: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
Boty
1 384 760 edycji
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
m poprawa przek., drobne redakcyjne, przeniesienie refów na koniec, WP:SK, 1 interwiki:→wikidata
Linia 1:
'''Drugi manifest surrealizmu''' ([[język francuski|fr]]. ''Second manifeste du surréalisme'') – manifest artystyczny napisany przez głównego teoretyka [[surrealizm|nadrealizmu]] [[André Breton|André Bretona]]a, stanowiący dopełnienie i kontynuację napisanego w [[1924]] roku pierwszego ''[[Manifest surrealizmu|Manifestu surrealizmu]]''<ref>''{{r|W pierwszym »Manifeście surrealizmu«, gdzie wszystko jeszcze było na trzy ćwierci zabawą, [[mesjanizm]] ledwie się zaznaczał. Pisanie manifestów, głoszenie rewolucji surrealistycznej – z początku wyglądało na wesołe małpowanie ruchów społecznych, w czym zresztą surrealiści nie byli pierwsi. Mesjanistyczne ambicje nabrały niewiarygodnej powagi dopiero w »Drugim manifeście surrealizmu«''. Z przedmowy [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]] do publikacji pt. ''Surrealizm. Teoria i praktyka literacka. Antologia'', Wydawnictwo Czytelnik 1976, Warszawa, s. 10</ref>}}. ''Drugi manifest'' ukazał się pod koniec [[1929]] roku w kwartalniku "„[[RewolucjaLa surrealistycznaRévolution surréaliste]]"” (w tym samym roku wydano ''Przedmowę do wznowienia manifestu''), zaś w [[1930]] roku pojawił się w wydaniu książkowym.
Na samym początku publikacji Breton zawarł oświadczenie, iż surrealizm z punktu widzenia intelektualnego i moralnego dąży do ''wywołania kryzysu [[świadomość|świadomości]]'', którego wynik ma być decydującym o powodzeniu lub klęsce teorii tego kierunku. Surrealiści dążyli bowiem do zwiększenia roli [[wyobraźnia|wyobraźni]] (bądź natchnienia) i [[podświadomość|podświadomości]], co ich zdaniem pozwalało na pełną i swobodną ekspresję oraz rozwój możliwości twórczych człowieka. Wyobraźnię uważali za motor [[postęp]]u; pragnęli również stopniowo coraz wyraźniej postrzegać, ''co się snuje bez wiedzy człowieka, w głębi jego ducha''. Jak pisał [[Adam Ważyk]], w dziele tym ''marzyli o wielkiej terapii duchowej''.▼
 
▲Na samym początku publikacji Breton zawarł oświadczenie, iż surrealizm z punktu widzenia intelektualnego i moralnego dąży do ''wywołania„wywołania kryzysu [[świadomość|świadomości]]''”, którego wynik ma być decydującym o powodzeniu lub klęsce teorii tego kierunku. Surrealiści dążyli bowiem do zwiększenia roli [[wyobraźnia|wyobraźni]] (bądź natchnienia) i [[podświadomość|podświadomości]], co ich zdaniem pozwalało na pełną i swobodną ekspresję oraz rozwój możliwości twórczych człowieka. Wyobraźnię uważali za motor [[postęp]]u; pragnęli również stopniowo coraz wyraźniej postrzegać, ''co„co się snuje bez wiedzy człowieka, w głębi jego ducha''ducha”. Jak pisał [[Adam Ważyk]], w dziele tym ''marzyli„marzyli o wielkiej terapii duchowej''duchowej”.
Breton proponuje porzucenie przestarzałych antynomicznych poglądów, które jego zdaniem zapobiegają ''niezwykłym poruszeniom człowieka'', a także pozbawiają go wiary w swoje środki i w możliwość uchronienia się przed ''powszechnym przymusem''. Stwierdza, iż surrealizm chce przede wszystkim odnaleźć w umyśle ludzkim punkt, w którym pojęcia postrzegane jako przeciwstawne, przestają być tak widziane, np. przeszłość i przyszłość, życie i śmierć, możliwość i niemożliwość. Przypisywanie temu kierunkowi działalności niszczycielskiej lub konstruktywnej uważa za bezcelowe. Potwierdza również, iż surrealiści nie są zainteresowani wydarzeniami w świecie sztuki i filozofii, gdyż najbardziej interesują ich możliwości ludzkiego umysłu.▼
 
▲Breton proponuje porzucenie przestarzałych antynomicznych poglądów, które jego zdaniem zapobiegają ''niezwykłym„niezwykłym poruszeniom człowieka''człowieka”, a także pozbawiają go wiary w swoje środki i w możliwość uchronienia się przed ''powszechnym„powszechnym przymusem''przymusem”. Stwierdza, iż surrealizm chce przede wszystkim odnaleźć w umyśle ludzkim punkt, w którym pojęcia postrzegane jako przeciwstawne, przestają być tak widziane, np. przeszłość i przyszłość, życie i śmierć, możliwość i niemożliwość. Przypisywanie temu kierunkowi działalności niszczycielskiej lub konstruktywnej uważa za bezcelowe. Potwierdza również, iż surrealiści nie są zainteresowani wydarzeniami w świecie sztuki i filozofii, gdyż najbardziej interesują ich możliwości ludzkiego umysłu.
Breton w ''Drugim manifeście'' zawarł także stwierdzenie, iż ''surrealizm bez lęku uznaje za swój dogmat bunt absolutny''. Uważa, że w tym temacie kierunek nie potrzebuje poprzedników, zaś jedynym wyjątkiem jest [[Comte de Lautréamont]], autor ''[[Pieśni Maldorora]]'', nazywany przez Bretona jedynym, który ''zostawił jakiś wieloznaczny ślad''. W utworze znajdują się również nawiązania do tradycji [[alchemia|alchemicznej]], a także potwierdzenie pragnienia nawiązania teorii surrealizmu do [[romantyzm]]u. W publikacji Breton odwoływał się do [[Zygmunt Freud|Zygmunta Freuda]]; jednak on sam w [[1938]] pisał, iż jest ''wciąż skłonny uważać surrealistów [...] za stuprocentowych wariatów''<ref>Z listu do Stefana Zweiga po spotkaniu z Salvadorem Dalí w 1938. Cytat zaczerpnięty z książki ''Rozmowy z Picassem'', Brassaï, s. 31</ref>. Dość obszerna część poświęcona jest automatycznemu zapisowi.▼
 
▲Breton w ''Drugim manifeście'' zawarł także stwierdzenie, iż ''surrealizm„surrealizm bez lęku uznaje za swój dogmat bunt absolutny''absolutny”. Uważa, że w tym temacie kierunek nie potrzebuje poprzedników, zaś jedynym wyjątkiem jest [[Comte de Lautréamont]], autor ''[[Pieśni Maldorora]]'', nazywany przez Bretona jedynym, który ''zostawił„zostawił jakiś wieloznaczny ślad''ślad”. W utworze znajdują się również nawiązania do tradycji [[alchemia|alchemicznej]], a także potwierdzenie pragnienia nawiązania teorii surrealizmu do [[romantyzm]]u. W publikacji Breton odwoływał się do [[ZygmuntSigmund Freud|Zygmunta Freuda]]; jednak on sam w [[1938]] roku pisał, iż jest ''wciąż skłonny uważać surrealistów [...…] za stuprocentowych wariatów''<ref>{{r|Z listu do Stefana Zweiga po spotkaniu z Salvadorem Dalí w 1938}}. Cytat zaczerpnięty z książki ''Rozmowy z Picassem'', Brassaï, s. 31</ref>. Dość obszerna część poświęcona jest automatycznemu zapisowi.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}|
<ref name="W pierwszym Manifeście surrealizmu">''W pierwszym »Manifeście surrealizmu«, gdzie wszystko jeszcze było na trzy ćwierci zabawą, [[mesjanizm]] ledwie się zaznaczał. Pisanie manifestów, głoszenie rewolucji surrealistycznej – z początku wyglądało na wesołe małpowanie ruchów społecznych, w czym zresztą surrealiści nie byli pierwsi. Mesjanistyczne ambicje nabrały niewiarygodnej powagi dopiero w »Drugim manifeście surrealizmu«''. Z przedmowy [[Adam Ważyk|Adama Ważyka]] do publikacji pt. ''Surrealizm. Teoria i praktyka literacka. Antologia'', Wydawnictwo Czytelnik 1976, Warszawa, s. 10</ref>
==Zobacz też==▼
<ref name="Z listu do Stefana Zweiga">Z listu do Stefana Zweiga po spotkaniu z Salvadorem Dalí w 1938. Cytat zaczerpnięty z książki ''Rozmowy z Picassem'', Brassaï, s. 31</ref>
}}
 
▲== Zobacz też ==
{{Wikicytaty|dopełniacz=z ''Drugiego manifestu surrealizmu''}}
* [[Surrealizm#Ważniejsze manifesty, artykuły, odczyty z lat 1919-19531919–1953|Ważniejszeważniejsze manifesty, artykuły, odczyty surrealistyczne z lat 1919-19531919–1953]]
 
[[Kategoria:Surrealizm]]
[[Kategoria:Francuskie utwory literackie]]
[[Kategoria:Utwory literackie z 1929]]
 
[[eo:Manifesto de la Superrealismo]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Drugi_manifest_surrealizmu”