Wikipedia

Paradoks wody i diamentu: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→‎Przykład: Brakujący przecinek
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
WP:SK+mSI+Bn, usunięcie zbędnych linków do dat, drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 1:
'''Paradoks wody i diamentu''' -– [[paradoks]] sformułowany na polu [[ekonomia|ekonomii]], który najczęściej przyjmuje postać pytania, jakie postawił [[Arystoteles]]: "Dlaczego„Dlaczego woda, która jest niezbędna do życia, jest tania, podczas gdy diamenty są bardzo drogie, choć można się bez nich obejść?"”.
 
Po Arystotelesie wielu filozofów i ekonomistów formułowało podobne pytania. Paradoks ten nie znalazł jednak satysfakcjonującego rozwiązania przez ponad dwa tysiące lat. Nie jest możliwe jego rozwiązanie na polu [[ekonomia klasyczna|ekonomii klasycznej]]<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Danowska-Prokop |imię=Barbara |nazwisko2=Przybyła |imię2=Helena |nazwisko3=Zagóra-Jonszta |imię3=Urszula |tytuł=Wykłady z historii myśli ekonomicznej |część=2 |tytuł części=Nurt subiektywno-marginalistyczny |wydawca=Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach |miejsce=Katowice |rok=2004 |isbn=83-7246-115-5 |wydanie=3 |strony=35}}</ref>. Pozorna sprzeczność tkwiąca w pytaniu wynika z niedostatecznie rozwiniętej bazy pojęciowej oraz aparatu analizy ekonomicznej i w konsekwencji z nieodróżniania [[użyteczność (ekonomia)|wartości użytkowej]] [[dobra (ekonomia)|dobra]] od jego [[cena (ekonomia)|wartości wymiennej]]. Dopiero dokonania [[szkoła austriacka|szkoły austriackiej]] pod koniec [[XIX wiek|XIX w.]] i zastosowanie przez jej przedstawicieli rachunku marginalnego w analizie ekonomicznej pozwoliło na wyjaśnienie pozornej sprzeczności.
 
== Rozwiązanie ==
W ujęciu [[szkoła austriacka|szkoły austriackiej]] [[cena (ekonomia)|cena]] stanowi wartość wymienną dobra, która nie jest jednak tożsama z wartością użytkową. Zgodnie z [[prawo malejącej użyteczności krańcowej|prawem malejącej użyteczności krańcowej]] kolejno konsumowane jednostki dobra przedstawiają coraz mniejszą wartość użytkową dla [[konsument (ekonomia)|konsumenta]]. Zdaniem przedstawicieli szkoły austriackiej w warunkach [[konkurencja doskonała|wolnej konkurencji]] cena rynkowa (a więc wartość wymienna) dobra zostanie ustalona na poziomie wartości użytkowej ostatniej konsumowanej jednostki dobra. Jednak konsument czerpie użyteczność z każdej (a nie tylko z ostatniej) konsumowanej jednostki dobra, dlatego suma użyteczności jaką czerpie z [[konsumpcja|konsumpcji]] wszystkich jednostek będzie znacząco większa od użyteczności ostatniej konsumowanej jednostki.
 
W warunkach obfitości wody łatwo zrozumieć, że suma czerpanej użyteczności z konsumpcji wielu jednostek wody jest znacząco wyższa od wartości użytkowej ostatniej konsumowanej jednostki wody. Jednocześnie w warunkach rzadkości diamentów wartość użytkowa pierwszej jednostki tego dobra będzie wyższa od [[korzyść krańcowa|krańcowej użyteczności]] wody, ale jednocześnie niższa od sumy użyteczności czerpanej z konsumpcji wszystkich jednostek wody.
Linia 11:
Kolejne jednostki wody oraz diamentów przedstawiają następujące wartości użytkowe dla konsumenta:
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|-----
! width=80 | Jednostka dobra
! width=80 | Woda
! width=80 | Diamenty
|-----
| 1
| 100
| 30
|-----
| 2
| 40
| 18
|-----
| 3
| 20
| 12
|-----
| 4
| 12
| 8
|-----
| 5
| 7
| 5
|-----
| 6
| 4
| 3
|-----
| 7
| 2
| 2
|-----
| 8
| 1
Linia 49:
|}
 
Pierwsza jednostka wody prezentuje wyższą wartość użytkową od pierwszej jednostki diamentów, ponieważ człowiek, który jest skrajnie spragniony i skrajnie "pozbawiony„pozbawiony diamentów"diamentów” zawsze z dwojga tych dóbr wybierze wodę, ponieważ zaspokaja ona ważniejszą z jego [[potrzeba|potrzeb]].
 
Jeżeli konsument funkcjonuje w warunkach obfitości wody, wówczas będzie ją konsumował w dużych ilościach. Załóżmy, że konsumuje on 7 jednostek. W wyniku [[mechanizm rynkowy|gry rynkowej]] cena wody (a więc jej wartość wymienna) zostanie ustalona na poziomie wartości użytkowej ostatniej konsumowanej jednostki, a więc wyniesie 2.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Paradoks_wody_i_diamentu”