Dywizja Großdeutschland: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK, szablon
drobne redakcyjne, infoboks
Linia 1:
{{inne znaczenia|Dywizji Großdeutschland|[[Großdeutschland]] - stronę ujednoznaczniającą}}
{{Jednostka wojskowa infobox
|nazwa = Dywizja Grenadierów Pancernych Großdeutschland
|nazwa oryginalna = Panzergrenadier-Division Großdeutschland
|znak =
|kategoria wojska = lądowe
|motto =
|grafika =
|opis grafiki =
|państwo = III Rzesza
|sformowanie = [[1943]]
|rozformowanie = [[1945]]
|nazwa wyróżniająca =
|patron =
|święto =
|nadanie sztandaru =
|rodowód =
|kontynuacja =
|dowódca pierwszy = General Leutnant Walter Hörnlein
|dowódca obecny =
|dowódca ostatni = Generalmajor Hellmuth Mäder
|działania zbrojne = [[II wojna światowa]]
|numer =
|dyslokacja =
|rodzaj sił zbrojnych = wojska lądowe
|formacja =
|rodzaj wojsk = piechota zmechanizowana
|podległość =
|skład = <small>patrz tekst</small>
|odznaczenia =
|commons = Category:Division Großdeutschland
|www =
}}
[[Plik:Gddivpen.gif|thumb|Proporzec Dywizji Großdeutschland]]
[[Plik:GDInsig.svg|thumb|Insygnia Großdeutschland]]
'''Dywizja Großdeutschland''' (''Dywizja "Wielkie Niemcy"'') – elitarna jednostka grenadierów pancernych [[Wehrmacht]]u podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]].
 
Często mylnie podaje się jej przynależność do [[Waffen-SS]]. W rzeczywistości była to najlepiej uzbrojona dywizja [[Wehrmacht]]u. Miała pierwszeństwo zaopatrzeniowe przed wszystkimi jednostkami armijnymi w [[III Rzesza|III Rzeszy]]. Została sformowana w [[1942]] roku z [[Dywizja Piechoty Großdeutschland|Dywizji Piechoty Großdeutschland]]. W grudniu [[1944]] roku z jej części utworzono [[Korpus Pancerny Großdeutschland]]. Służyła na [[front wschodni (II wojna światowa)|froncie wschodnim]], w składzie kolejno: [[4 Armia Pancerna (niemieckaIII Rzesza)|4 Armii Pancernej]], [[2 Armia Pancerna (niemieckaIII Rzesza)|2 Armii Pancernej]], ponownie [[4 Armia Pancerna (niemiecka)|4 Armii Pancernej]], [[1 Armia Pancerna (III Rzesza)|1 Armii Pancernej]], [[6 Armia (niemieckaIII Rzesza)|6 Armii]], [[8 Armia (niemieckaIII Rzesza)|8 Armii]], [[4 Armia (rumuńska)|4 Armii Rumuńskiej]], [[3 Armia Pancerna (niemieckaIII Rzesza)|3 Armii Pancernej]], [[4 Armia (niemieckaIII Rzesza)|4 Armii]], na końcu w składzie [[Armia Prusy Wschodnie|Armii Prusy Wschodnie]] (głównie [[Grupa Armii Południe]]). Rozwiązana w [[1945]] roku w pobliżu [[Bałtijsk|Piławy]], część jednostek ewakuowano z [[Półwysep Helski|Półwyspu Helskiego]] do [[Szlezwik-Holsztyn]]u.
 
Znana z licznych zbrodni wojennych na ludności cywilnej i masakr jeńców wojennych. Jeszcze przed powołaniem dywizji, żołnierze pułku Großdeutschland dowodzeni przez [[Gerhard von Schwerin|ppłk. Gerharda von Schwerina]] w czasie walk we Francji w 1940 r. masowo mordowali tych francuskich jeńców wojennych, którzy mieli czarny kolor skóry (w armii francuskiej służyli żołnierze z Afryki, m.in. z [[Senegal]]u) i białych oficerów dowodzących tymi oddziałami. 10 VI 1940 wymordowali 150 jeńców, a 20 VI kolejnych 100<ref name="Cidlinský">Cidlinský</ref>. 22 i 23 IV 1941 żołnierze tego pułku brali udział w wymordowaniu 36 cywilnych mieszkańców, w tym co najmniej jednego dziecka, [[Jugosławia|jugosłowiańskiej]] wsi [[Pančevo|Pancevo]]<ref name="Cidlinský"/>. W trakcie wojny w [[ZSRR]] żołnierze dywizji brali udział pacyfikacjach setek wsi i mordowaniu części ich cywilnych mieszkańców, w tym dzieci od 11 roku życia<ref name="Cidlinský"/>. Dywizja brała także udział w przymusowych wysiedlaniach ludności cywilnej i rabowaniu lub niszczeniu ich dobytku, a także zorganizowała wysłanie kilkudziesięciu tysięcy cywili na przymusowe roboty<ref name="Cidlinský"/>.
 
== Dowódcy ==
Linia 24 ⟶ 55:
* Pułk Artylerii Pancernej Großdeutschland
* Batalion Artylerii Przeciwlotniczej Großdeutschland
* Batalion PonierówPionierów Großdeutschland
* Batalion Łączności Großdeutschland
 
Linia 36 ⟶ 67:
* [http://www.strefa-tygrysa.cba.pl/bataliony.htm III./Panzer Regiment Grossdeutschland]
 
{{Commonscat|Division Großdeutschland}}
{{Dywizje Grenadierów Pancernych III Rzeszy}}