Zmiana językowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
.
Rchfiles (dyskusja | edycje)
źródła/przypisy (porz., uzup.), drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Inne znaczenia|terminu językowegolingwistycznego|inne znaczenia słowa „[[innowacja]]”}}
'''Innowacja językowa''', '''zmiana językowa''' ({{w języku|la|innovatio}} – przemiana, odnowienie) – nowy element danego [[system językowy|systemu językowego]], zmiana w jego właściwościach [[fonologia|fonologicznych]], [[morfologia (językoznawstwo)|morfologicznych]], [[semantyka (językoznawstwo)|semantycznych]] lub, [[syntaktyka (językoznawstwo)|składniowych]]<ref> i innych{{Cytuj r| tytuł=Language change | url=http://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/26516/7/07_chapter%201.pdf | opublikowany=Inflibnet Centre | język=en | data dostępu=2019-01-090}}</ref>. Innowacje powstają albo wskutek ewolucji reguł językowych, albo też jako efekt celowego działania mającego na celu nazwanie nowych zjawisk lub uproszczenie sposobu wyrażania myśli{{odn|Markowski|2010|s=1581–1582}}.
 
== Formalny podział innowacji językowych ==
* Innowacjeinnowacje [[fonetyka|fonetyczne]];
* innowacje [[gramatyka|gramatyczne]] ([[fleksja|fleksyjne]] i [[Syntaktyka (językoznawstwo)|składniowe]]);
* innowacje [[Słownictwo|leksykalne]] ([[słowotwórstwo|słowotwórcze]], wyrazowe[[wyraz]]owe, [[Semantyka (językoznawstwo)|semantyczne]] i [[frazeologia|frazeologiczne]]);
* innowacje [[stylistyka|stylistyczne]].
 
Linia 18:
 
== Ocena innowacji ==
Choć innowacje językowe bywają popularnie utożsamiane z degradacją języka i takim mianem są określane przez niektórych autorów, to współczesna nauka lingwistyczna stoi na stanowisku, że zmiana językowa jest zjawiskiem całkowicie normalnym i typowym dla języków żywych, w tym ich form [[Język standardowy|literackich]]. JęzykoznawcyZachodni akademiccyjęzykoznawcy, stosujący podejście [[deskryptywizm (językoznawstwo)|opisowe]], przyjmują przeważnie, że innowacji nie można określać jako dobrych ani złych<ref name="lodge">{{Cytuj książkę r| autor=Joan Bybee :1| tytuł=Language Change | rok=2015 | wydawca=Cambridge University Press | strony=10-11 | isbn=9781107020160 | url=http://books.google.com/books?id=b1mtCAAAQBAJ 2| język=en}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | autor=Lyle Campbell | tytuł=Historical Linguistics: An Introduction | rok=2004| wydawca=MIT Press | strony=3-4 | isbn=9780262532679 | url=http://books.google.com/books?id=EjXrrOJhex8C |język=en}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | autor=John Lyons | tytuł=Introduction to Theoretical Linguistics | rok=1968 | wydawca=Cambridge University Press | strony=42-44 | isbn=9780521297752 | url=http://books.google.com/books?id=VGkkjkLPZkoC | język=en}}</ref>.
 
W monitorowanie i ocenę kształtujących się zmian językowych angażują się często środowiska [[Normatywistyka językowa|normatywistyczne]]<ref>{{Cytuj r| autor=Bonnie Duncan | tytuł=Ling 001 Lecture 1: Introduction to Language and Linguistics | url=http://sites.millersville.edu/bduncan/221/chapter1_files/main.html | język=en | data dostępu=2018-12-254}}</ref>. Szersze upowszechnienie się danej innowacji i ugruntowanie jej w [[Uzus językowy|uzusie]] może z czasem doprowadzić do jej akceptacji na poziomie [[język ogólny|języka literackiego]]. W polskiej nomenklaturze normatywistycznej miano „zmian językowych” rezerwuje się dla tych innowacji, które uzyskały aprobatę normatywną<ref>{{Cytuj r| tytuł=Innowacja i błąd | praca=Porady | opublikowany=Idziemy | url=http://www.idziemy.pl/porady/jezyk/innowacja-i-blad | data=2013-12-01 | data dostępu=2019-01-095}}</ref><ref>{{Cytuj; | tytuł=Bralczyk:innowacje niezaakceptowanauznane innowacjaza językowanieuzasadnione stajeokreśla się błędemnatomiast |jako opublikowany=pap.pl„[[błąd językowy|błędy url=http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C403029%2Cbralczyk-niezaakceptowana-innowacja-jezykowa-staje-sie-bledem.html językowe]]”{{odn| data=2014-12-11 Markowski| data dostępu2010|s=2019-01-091581–1582}}</ref>.
 
== Bibliografia ==
* ''Innowacja językowa'', w: ''Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN'', Warszawa 2010, s. 1581–1582. {{ISBN|978-83-01-14198-1}}
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}|
<ref name=:0>{{Cytuj | tytuł=Language change | url=http://shodhganga.inflibnet.ac.in/bitstream/10603/26516/7/07_chapter%201.pdf | opublikowany=Inflibnet Centre | język=en | data dostępu=2019-01-09}}</ref>
<ref name=:1>{{Cytuj książkę | autor=Joan Bybee | tytuł=Language Change | rok=2015 | wydawca=Cambridge University Press | strony=10-11 | isbn=9781107020160 | url=http://books.google.com/books?id=b1mtCAAAQBAJ | język=en}}</ref>
<ref name=:2>{{Cytuj książkę | autor=Lyle Campbell | tytuł=Historical Linguistics: An Introduction | rok=2004| wydawca=MIT Press | strony=3-4 | isbn=9780262532679 | url=http://books.google.com/books?id=EjXrrOJhex8C |język=en}}</ref>
<ref name=:3>{{Cytuj książkę | autor=John Lyons | tytuł=Introduction to Theoretical Linguistics | rok=1968 | wydawca=Cambridge University Press | strony=42-44 | isbn=9780521297752 | url=http://books.google.com/books?id=VGkkjkLPZkoC | język=en}}</ref>
<ref name=:4>{{Cytuj | autor=Bonnie Duncan | tytuł=Ling 001 Lecture 1: Introduction to Language and Linguistics | url=http://sites.millersville.edu/bduncan/221/chapter1_files/main.html | język=en | data dostępu=2018-12-25}}</ref>
<ref name=:5>{{Cytuj | tytuł=Innowacja i błąd | praca=Porady | opublikowany=Idziemy | url=http://www.idziemy.pl/porady/jezyk/innowacja-i-blad | data=2013-12-01 | data dostępu=2019-01-09}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | odn=tak| autor link=Andrzej Markowski (językoznawca)| nazwisko=Markowski |imię=Andrzej | rozdział=Innowacja językowa | tytuł=Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN | miejsce=Warszawa | rok= 2010 |isbn=978-83-01-14198-1}}
 
[[Kategoria:Językoznawstwo historyczno-porównawcze]]
[[Kategoria:Kultura języka]]