Piotr Szembek (1788–1866): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Dodano kategorię "Polscy hrabiowie Królestwa Prus" za pomocą HotCat
m Dodano kategorię "Hrabiowie Królestwa Kongresowego" za pomocą HotCat, WP:SK, źródła/przypisy, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 2:
[[Plik:PL Piotr Szembek.jpg|thumb|Piotr Szembek]]
[[Plik:POL COA Szembek.svg|thumb|100px|Herb Szembek]]
'''Piotr Szembek''' herbu [[Szembek]] (ur. [[14 grudnia]] [[1788]] w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[21 czerwca]] [[1866]] w [[Siemianice (województwo wielkopolskie)|Siemianicach]]) – hrabia<ref>Tytuł hrabiego został zatwierdzony 17 stycznia 1816 roku w [[Królestwo Prus|Prusach]].</ref>, [[Generał|generał dywizji]] [[Wojsko Polskie|Wojska Polskiego]].
 
== Życiorys ==
Piotr Szembek urodził się 14 grudnia 1788 roku w Warszawie, w rodzinie [[Józef Ignacy Szembek|Józefa Ignacego]] i Kunegundy z Walewskich. Kształcił się w Akademii Wojskowej w Berlinie<ref>{{Cytuj|tytuł = Kronika powstań polskich 1794–1944 |data = 1994 |isbn = 83-86079-02-9 |inni = Marian B Michalik (red.); Eugeniusz Duraczyński (oprac.) |miejsce = Warszawa |wydawca = Wydawnictwo Kronika |s = 112 |oclc = 834009097}}</ref>. Od 1807 służył w wojskach [[Armia Księstwa Warszawskiego|Księstwa Warszawskiego]] i [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]]. Był [[kapitan (ranga)|kapitanem]] armii Księstwa Warszawskiego. Uczestniczył w [[Inwazja na Rosję (1812)|inwazji na Rosję w 1812 roku]]<ref>Marek Tarczyński, ''Generalicja powstania listopadowego'', Warszawa 1980, s. 379.</ref>. W 1813 roku w [[Gdańsk]]u ożenił się z Fryderyką Becu de Tavernier. Ich synem był hrabia [[Aleksander Szembek (1815–1884)|Aleksander Szembek]]. W okresie od 24 maja 1829 roku do 24 stycznia 1831 roku dowodził 3 Brygadą [[1 Dywizja Piechoty (Królestwo Kongresowe)|1 Dywizji Piechoty]] w [[Sochaczew]]ie.
 
Tytuł hrabiego dla Piotra został ustanowiony 17 stycznia 1816 roku w [[Królestwo Prus|Prusach]]<ref name="ab">{{Cytuj książkę | autor = [[Jerzy Sewer Dunin-Borkowski]] | tytuł = Almanach Błękitny | miejsce = Warszawa | data = 1908 | url = https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/5740/edition/5489/content?ref=desc | strony = 910}}</ref>, a zatwierdzony w [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwie Kongresowym]] w 1820<ref>[https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/461814/edition/437029/content?&ref=desc Kuryer Litewski, nr 130, 29 października 1820 roku]</ref>.
 
W [[powstanie listopadowe|powstaniu listopadowym]] (1830–1831) [[Gubernatorzy wojskowi Warszawy w czasie powstania listopadowego|gubernator wojskowy Warszawy]] od 4 grudnia do 16 grudnia 1830<ref>[[Andrzej Biernat (historyk)|Andrzej Biernat]], [[Ireneusz Ihnatowicz]], ''Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku'', Warszawa 2003, s. 483.</ref>, członek Rady Wojennej. Generał i dowódca [[4 Dywizja Piechoty (powstanie listopadowe)|4 Dywizji Piechoty]]. Brał udział w bitwach pod [[I bitwa pod Wawrem|Wawrem]] i [[Bitwa o Olszynkę Grochowską|Olszynką Grochowską]]. Mówiono o nim „Ufaj Szembekowi. Szembek nie zdradzi”. Jednym z jego [[adiutant]]ów był [[Franciszek Kacper Fornalski]]. Na skutek konfliktu z naczelnym wodzem gen. [[Jan Zygmunt Skrzynecki|Janem Skrzyneckim]] został zdymisjonowany. Kontynuował jednak karierę wojskową jako ochotnik w korpusie [[Julian Sierawski|Juliana Sierawskiego]], a po dymisji Skrzyneckiego został przywrócony do służby w stopniu generała dywizji<ref>''Kronika powstań...'', s. 112.</ref>. Po zakończeniu powstania osiadł w swych dobrach [[Siemianice (województwo wielkopolskie)|Siemianice]] koło Kępna w [[Wielkopolska|Wielkopolsce]].
Linia 20 ⟶ 22:
 
== Ordery i odznaczenia ==
* [[Order Virtuti Militari|Krzyż]] ZłotyIV Orderukl. Wojennego Virtuti Militari]](1809){{r|ab}}
* [[Legia Honorowa|Krzyż KawalerskiOrder Legii Honorowej]] V kl. (1813){{r|ab}}<ref>[https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/4921 Rocznik woyskowy Królestwa Polskiego z roku 1827], s. 12.</ref>
* [[Order Świętego Stanisława|Order Świętegośw. Stanisława 2 klasy]] zII nadaniakl. [[Mikołaj I Romanow(1829){{r|Mikołaja I Romanowa]]ab}}<ref>Zbigniew Dunin-Wilczyński, ''Order Św. Stanisława'', Warszawa 2006, s. 235.</ref>
* [[Order Świętej Anny|Order Świętej Anny kl. 2]]
* [[Order ŚwiętegoŚwiętej WłodzimierzaAnny|Order św. WłodzimierzaAnny]] II kl. 4]](1820){{r|ab}}
* [[Order Świętego Włodzimierza|Order św. Włodzimierza]] IV kl. (1820){{r|ab}}
* [[Legia Honorowa|Krzyż Kawalerski Legii Honorowej]]<ref>[https://www.sbc.org.pl/dlibra/publication/4921 Rocznik woyskowy Królestwa Polskiego z roku 1827], s. 12.</ref>
* [[Znak Honorowy]] za 20 lat służby ([[1830]] rok)<ref>[http://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=5969 Przepisy o znaku honorowym niemniej Lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych oraz urzędnikow wojskowych, tak w służbie będących, jako też dymisjonowanych, znakiem honorowym ozdobionych w roku 1830], [b.n.s]</ref>.
 
== Przypisy ==
Linia 35 ⟶ 37:
[[Kategoria:Generałowie dywizji powstania listopadowego]]
[[Kategoria:Generałowie brygady Wojska Królestwa Kongresowego]]
[[Kategoria:Polscy hrabiowieHrabiowie Królestwa PrusKongresowego]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Warszawie]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari (Księstwo Warszawskie)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Świętego Stanisława II klasy (Królestwo Kongresowe)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Znakiem Honorowym (20 lat służby)]]
[[Kategoria:Oficerowie Wojska Księstwa Warszawskiego]]
Linia 41 ⟶ 46:
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Świętej Anny]]
[[Kategoria:Polacy odznaczeni Orderem Świętego Włodzimierza]]
[[Kategoria:Polacy – Kawalerowie Legii Honorowej]]
[[Kategoria:Polscy hrabiowie Królestwa Prus]]
[[Kategoria:Polscy uczestnicy wojen napoleońskich]]
[[Kategoria:Polscy wolnomularze (Księstwo Warszawskie)]]
[[Kategoria:Skazani na konfiskatę dóbr za udział w powstaniu listopadowym]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Świętego Stanisława II klasy (Królestwo Kongresowe)]]
[[Kategoria:Szembekowie herbu własnego|Piotr Szembek]]
[[Kategoria:Uczestnicy bitwy o Olszynkę Grochowską (1831)]]
Linia 50 ⟶ 56:
[[Kategoria:Urodzeni w 1788]]
[[Kategoria:Zmarli w 1866]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Warszawie]]
[[Kategoria:Polacy – Kawalerowie Legii Honorowej]]
[[Kategoria:Polscy hrabiowie Królestwa Prus]]