Dolina za Mnichem: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Poprawiam szablon cytowania |
drobne redakcyjne |
||
Linia 3:
{{commonscat|Dolinka za Mnichem}}
'''Dolina za Mnichem'''<ref name=whp>
Górą dolina sięga po [[grań główna Tatr|główną grań Tatr]] od [[Cubryna|Cubryny]] (a dokładniej [[Cubryński Zwornik|Cubryńskiego Zwornika]]) po [[Szpiglasowy Wierch]]. Lewe jej stoki tworzy Szpiglasowy Wierch i [[Miedziane]], prawym ograniczeniem jest północna grań Cubryny. Krajobraz tworzą mocno zróżnicowane formy polodowcowe. Dolina składa się z kilku [[taras (geomorfologia)|
Wyższy taras na wysokości 1830–1880 m położony jest pod północną ścianą Mnicha. Na tarasie tym, zwanym [[
Na bulach pod [[Szpiglasowa Przełęcz|Szpiglasową Przełęczą]] znajduje się niewielki [[Stawek na Kopkach]] (na wysokości ok. 1875 m)<ref name=wit>{{Cytuj książkę | tytuł= Tatry polskie. Mapa turystyczna 1:20 000 | miejsce=Piwniczna |rok=2004 | wydawca= Agencja Wyd. „Wit” S.c. | isbn= 83-915-737-9-6}}</ref>, z kolei na zboczach Miedzianego, ok. 80 m ponad Stawem Staszica, położona jest widoczna z oddali [[koleba]]. Została ona odkryta przez braci [[Juliusz Żuławski|Juliusza]] i [[Wawrzyniec Żuławski|Wawrzyńca]] Żuławskich w sierpniu 1932 r., mieści się w niej ok. 4–5 osób<ref name=whp/>.
Na progu Doliny za Mnichem rozdziela się szlak turystyczny prowadzący na [[Wrota Chałubińskiego]] i na [[Szpiglasowa Przełęcz|Szpiglasową Przełęcz]]. W Dolinie za Mnichem wyraźnie widoczne są ścieżki używane przez taterników, odchodzą w kierunku ścian Mnicha, [[Hińczowa Przełęcz|Hińczowej Przełęczy]] i Cubryny<ref name=
Dolina za Mnichem była miejscem wypasu owiec, wchodziła w skład [[Hala Morskie Oko|Hali za Mnichem]]. Od wieków wypasali na niej Murzańscy, ostatnim wypasającym był Jan Murzański z [[Groń (powiat tatrzański)|Gronia]]<ref>{{Cytuj pismo |nazwisko= Sałyga Dąbkowska|imię= Krystyna|tytuł= Tatry – Mnich|czasopismo= Kwartalnik górski|oznaczenie= Wiosna 2006|wolumin= nr 2 (8)}}</ref>. Prowadzono tu także poszukiwania górnicze i wydobywano w niewielkich ilościach szpiglas ([[antymonit]]). Z widokiem Doliny za Mnichem związany jest balet [[Karol Szymanowski|Karola Szymanowskiego]] ''[[Harnasie]]''<ref name=nyka/>.
W dolinie występuje [[turzyca Lachenala]] i [[wiechlina tatrzańska]] – gatunki roślin Polsce występujące tylko w Tatrach na nielicznych stanowiskach, a także [[turzyca tęga]] w Tatrach występująca tylko w 4 miejscach<ref name=K>
W zimie pierwszymi turystami w Dolinie za Mnichem byli [[Maksymilian Dudryk]], [[Zygmunt Klemensiewicz (fizyk)|Zygmunt Klemensiewicz]], [[Roman Kordys]] i S. Pręgowski (8 stycznia 1907 r.)<ref name=whp/>.
24 lutego 2013 r. ze zboczy szczytu [[Miedziane]] (2233 m n.p.m.) do Doliny za Mnichem zeszła [[lawina]]. W tym rejonie znajdowało się wówczas pięć osób – dwie z nich samodzielnie wydostały się spod śniegu i zawiadomiły o wypadku centralę [[Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe|TOPR]], które przeprowadziło natychmiastową akcję ratunkową. W wyniku zdarzenia śmierć na miejscu poniosła jedna osoba, druga w stanie ciężkim została przetransportowana helikopterem do szpitala w [[Zakopane]]m<ref>{{cytuj
== Szlaki turystyczne ==
: {{szlak|czerwony}} – czerwony od dolnego progu doliny na przełęcz Wrota Chałubińskiego. Czas przejścia: 1 h, ↓ 45 min
: {{szlak|żółty}} – żółty znad [[Morskie Oko|Morskiego Oka]] przez próg Dolinki za Mnichem i zbocza [[Miedziane]]go na Szpiglasową Przełęcz. Czas przejścia: 2:30 h, ↓ 1:50 h<ref
== Przypisy ==
Linia 30:
{{Współrzędne|49°11′45″N 20°03′05″E|region:PL|umieść=na górze}}
{{
[[Kategoria:Doliny polskich Tatr]]
[[Kategoria:Doliny Tatr Wysokich]]
| |||