Aleksander Wat: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
-Kategoria:Polscy poeci; +Kategoria:Polscy poeci XX wieku za pomocą HotCat |
m uzupełnienie, źródła/przypisy |
||
Linia 35:
W czasie studiów związał się z poetami z kręgu [[futuryzm]]u [[Dadaizm|dadaizującego]], w tym roku ukazał się poemat ''JA z jednej strony i Ja z drugiej strony mopsożelaznego piecyka''. W czasie [[Wojna polsko-bolszewicka|wojny z bolszewikami]] wstąpił ochotniczo do wojska, pomimo otwarcie pacyfistycznych poglądów. Nie wziął udziału w walkach, stacjonował w [[Ostrów Wielkopolski|Ostrowie Wielkopolskim]] (wraz z [[Jarosław Iwaszkiewicz|Jarosławem Iwaszkiewiczem]]). W latach 1921–1922 był redaktorem czasopisma „Nowa Sztuka”, a w latach 1924–1925 „Almanachu Nowej Sztuki”. W 1924 wstąpił do Związku Literatów Polskich, w 1926 przebywał w Paryżu. W tym samym roku ukazuje się jego opowiadanie ''[[Żyd Wieczny Tułacz]]'', a także zbiór opowiadań ''Bezrobotny Lucyfer'', poznaje się wówczas z [[Andrzej Stawar|Andrzejem Stawarem]] – znajomość ta zapoczątkowuje okres fascynacji marksizmem w życiu Wata. Na początku następnego roku, 27 stycznia, ożenił się z [[Paulina Wat|Pauliną Lew]], nazywaną Olą.
Wydawnictwo ''[[Towarzystwo Wydawnicze „Rój”|Rój]]'' publikowało jego przekłady dzieł m.in. [[Heinrich Mann|Henryka Manna]], [[Ilja Erenburg|Ilji Erenburga]] i [[Fiodor Dostojewski|Fiodora Dostojewskiego]]. W 1928 z okazji dziesiątej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości razem z [[Leon Schiller|Leonem Scchillerem]] i [[Władysław Daszewski|Władysławem Daszewskim]] zorganizował widowisko sceniczne pod tytułem ''Polityka społeczna'' oparte na autentycznych materiałach krytyczne wobec stosunków panujących w fabrykach i polityki społecznej<ref>Marci Shore: ''Kawior i popiół''. Świat Książki Warszawa 2012, s.101-102.</ref>. W 1929 został redaktorem ''[[Miesięcznik Literacki (1929–1931)|Miesięcznika Literackiego]]'' i kierownikiem Spółdzielni Wydawniczej „Tom”. ''Miesięcznik Literacki'' był pismem literacko-politycznym, głosem środowiska marksistowskich pisarzy i poetów, do których, oprócz Wata, zaliczali się: [[Władysław Broniewski]], [[Stanisław Ryszard Stande|Stanisław Stande]], [[Andrzej Stawar]], [[Władysław Daszewski]], [[Henryk Drzewiecki]], [[Witold Wandurski]], [[Jan Hempel (filozof)|Jan Hempel]], [[Bruno Jasieński]] i [[Leon Schiller]]. Pismo ukazywało się do lipca 1931 roku, jego żywot zakończyło aresztowanie dużej części zespołu, w tym Wata, 10 września 1931 roku. Wat spędził w więzieniu ponad 3 miesiące, na początku przy [[Ulica Dzielna w Warszawie|ul. Dzielnej]], potem na [[Mokotów|Mokotowie]]. Kilka tygodni przed aresztowaniem, 23 lipca 1931 roku, urodził się jego jedyny syn [[Andrzej Wat|Andrzej]]. Po wyjściu z więzienia i nieudanych próbach reaktywowania pisma rozpoczął pracę, jako kierownik literacki, w wydawnictwie [[Gebethner i Wolff]].
Tuż przed wojną, w maju 1939 roku, znalazł się na liście osób przeznaczonych do osadzenia w [[Miejsce Odosobnienia w Berezie Kartuskiej|Berezie Kartuskiej]]. Po wybuchu wojny uciekł wraz z rodziną z Warszawy do [[Lwów|Lwowa]], gdzie w październiku rozpoczął pracę w „[[Czerwony Sztandar (periodyk po polsku)|Czerwonym Sztandarze]]”. Wraz z [[Tadeusz Boy-Żeleński|Tadeuszem Boyem-Żeleńskim]], [[Władysław Broniewski|Władysławem Broniewskim]], [[Aleksander Dan|Aleksandrem Danem]], [[Halina Górska|Haliną Górską]] i [[Wanda Wasilewska|Wandą Wasilewską]] wszedł w władze [[Komitet Organizacyjny Pisarzy Lwowskich|Komitetu Organizacyjnego Pisarzy Lwowskich]], powołanego 13 października. Sześć dni później – 19 października – wyłoniono [[Komitet Organizacyjny Pisarzy Zachodniej Ukrainy]], w którego skład wszedł Wat. 19 listopada 1939 roku podpisał oświadczenie pisarzy polskich witające [[Okupacja sowiecka ziem polskich (1939–1941)|przyłączenie Zachodniej Ukrainy do Ukrainy Radzieckiej]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = | imię = | tytuł = Prawdziwa historia Polaków | strony = 168}}</ref>. W styczniu 1940 został aresztowany wraz z [[Władysław Broniewski|Władysławem Broniewskim]], [[Tadeusz Peiper|Tadeuszem Peiperem]] i [[Anatol Stern|Anatolem Sternem]] we [[Lwów|Lwowie]] przez [[NKWD]] w zorganizowanej prowokacji. Wkrótce w ''Czerwonym Sztandarze'' ukazał się artykuł uzasadniający aresztowanie trzech pisarzy pt. ''Zgnieść gadzinę nacjonalistyczną''.
| |||