Głowienka (ptak): Różnice pomiędzy wersjami

|okres istnienia =

|nadrząd = [[Ptaki neognatyczne|neognatyczne]]

Zamieszkuje środkowe szerokości geograficzne Eurazji – Wyspy Brytyjskie, [[Europa|Europę]] Środkową i Wschodnią i pas w [[Azja|Azji Środkowej]] po [[Mandżuria|Mandżurię]] i północną [[Japonia|Japonię]]. Izolowana populacja w [[Azja Mniejsza|Azji Mniejszej]]. Południowe i nadatlantyckie populacje osiadłe (czasem koczujące), północne wędrowne. Przeloty w marcu – kwietniu i sierpniu – listopadzie. Zimuje w basenie [[morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]], na [[Bliski Wschód|Bliskim Wschodzie]], w subsaharyjskiej [[Afryka|Afryce]] i Azji Południowej oraz na [[Daleki Wschód|Dalekim Wschodzie]], również na południu i południowym zachodzie Europie Środkowej. Sporadycznie zalatuje na [[Hawaje (archipelag)|Hawaje]], [[Filipiny]], [[Guam]], [[Wyspy Owcze]], [[Azory]], [[Wyspy Kanaryjskie]] i [[Republika Zielonego Przylądka|Wyspy Zielonego Przylądka]]. Od XIX wieku w Środkowej i Zachodniej Europie zaczęła rozprzestrzeniać się na północ i zachód. Dotarła nawet do [[Islandia (wyspa)|Islandii]].

W Polsce spotykana na całym niżu oprócz gór i dużych kompleksów leśnych i jest średnio licznym ptakiem lęgowym. Jej populacje: lęgowa i zimująca w ostatichostatnich dekadach szybko się kurczą{{odn|Wylegała|Ławicki|2019|s=20}}.

; '''Cechy gatunku''': Głowienka to kaczka nurkująca – [[Aythyini|grążyca]] o specyficznej krępej sylwetce. Samiec w szacie godowej ma głowę i górę szyi rdzawokasztanowe, dół szyi i pierś oraz podogonie i dolne pióra ogona czarne. Wierzch i boki szare z drobnym ciemniejszym poprzecznym prążkowaniem, brzuch biały. Samica, niepozorna wobec samca, ogólnie brązowa, wierzch i boki jaśniejsze, tył ciała szarobrązowy, a brzuch biały. Wokół oczu i dzioba znajduje się przejaśnienie. W upierzeniu spoczynkowym kaczor staje się podobny do samicy, ale ma lekko rudawy odcień, pierś i kuper szarobrązowe. Osobniki młodociane i samce w upierzeniu spoczynkowym podobne do samicy. Gdy pływa, głęboko zanurza się w wodzie. Samicę w locie rozpoznaje się po barwie piór podogonowych. Do lotu wzbija się poprzez rozbieg na wodzie. Głowienki po lęgach trzymają się w niewielkich stadach lub mieszanych z [[Czernica (ptak)|czernicą]].

; Pierzenie: Gdy skończą się lęgi, głowienki szukają miejsca do pierzenia, gdzie zmieniają pióra okrywowe i lotki. Samce na pierzenie przylatują już w czerwcu, a samice dopiero po wychowaniu młodych. Zamiana piór trwa 3-43–4 tygodnie i wtedy są niezdolne do lotu. Istotne jest zatem, by miało to miejsce na jeziorach zacisznych i bogatych w pokarm.

* Rozpiętość skrzydła 20-2220–22 cm

* Rozpiętość skrzydeł ok. 72-8972–89 cm

; '''Gniazdo''': Na lądzie, pod osłoną gęstej roślinności nadwodnej, zazwyczaj w pobliżu wody (często bezpośrednio nad nią) w turzycach, [[Manna (roślina)|mannie]], trzcinach, a także w roślinach, które są jej pokarmem. Stanowi go kopiec z roślinności, platforma unoszona na wodzie lub zagłębienie na lądzie. Wyścieła je puchem. Co ciekawe, samicesamica głowienki, podobnie jak i [[Hełmiatka zwyczajna|hełmiatki]], przy dużym zagęszczeniu gniazd wysiaduje jaja w cudzych gniazdach lub siedzi poza nim. Samice mogą też w takich warunkach podrzucać sobie jaja. Głowienka jest jedną z najliczniejszych lęgowych kaczek. Chętnie gniazduje w pobliżu kolonii mew.

; '''Wysiadywanie''': Jaja wysiadywane są przez okres 24 – 2824–28 dni przez samicę. W tym czasie nikną więzy między partnerami i dlatego rzadko można zobaczyć kaczora do końca wysiadywania jaj przy kaczce. [[zagniazdowniki|Zagniazdownik]], pisklęta usamodzielniają się po 50 – 5550–55 dniach. Wprawdzie samica sama musi opiekować się dużą ilością kacząt, to jednak nie karmi ich, bo same żerują. Sprawia to dość duży sukces rozrodczy. W puchu są oliwkowobrunatne i jasnożółte z żółtozielonymi plamkami.

Rośliny wodne wiosną i latem oraz drobne wodne zwierzęta jesienią i zimą, które, jako grążyca, zdobywa nurkując do 1,5 – 25–2,5 m. Są to przede wszystkim larwy [[owady|owadów]], [[ślimaki]] i [[małże]]. Żeruje głównie na mulistym dnie z podwodną roślinnością. Pod wodę może też sięgać, wyciągając szyję i zanurzając zarazem przednią część tułowia, tylna sterczy pionowo na taflą wody.

Zagraża mu utrata siedlisk lęgowych w wyniku intensywnej gospodarki stawowej, głównie pogłębienia stawów, niszczenia roślinności wynurzonej i likwidowania wysp. W skali globalnej uznana jest za narażoną na wiginięciewyginięcie (kategiria– kategoria VU w [[Czerwona księga gatunków zagrożonych|Czerwonej księdze gatunków zagrożonych]] [[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody|Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN)]]{{r|iucn}}. Ze względu na notowany od kilkudziesięciu lat szybki spadek liczebności krajowej populacji głowienki, Polski Komitet Krajowy [[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody|Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody]] (IUCN) w maju 2019 r. przyjął uchwałę wzywającą do objęcia jej ścisłą ochroną gatunkową{{odn|Wylegała|Ławicki|2019|s=20}}.