Słuch: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
okm |
m Wycofano edycje użytkownika 31.11.228.122 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to XaxeLoled. Znacznik: Wycofanie zmian |
||
Linia 1:
[[Plik:Ear-anatomy.svg|thumb|225px|Budowa ucha ludzkiego:
1 - [[czaszka]]
2 - [[przewód słuchowy zewnętrzny]]
3 - [[małżowina uszna]]
4 - [[błona bębenkowa]]
5 - okienko owalne
6 - [[młoteczek]]
7 - [[kowadełko]]
8 - [[strzemiączko]]
9 - [[kanały półkoliste|kanał półkolisty]]
10 - [[ślimak (anatomia)|ślimak]]
11 - [[nerw przedsionkowo-ślimakowy|nerw słuchowy]]
12 - [[trąbka słuchowa|trąbka Eustachiusza]]]]
'''Słuch''' – [[zmysł]] umożliwiający odbieranie ([[percepcja|percepcję]]) [[Fale akustyczne|fal dźwiękowych]]. [[Narząd]]y słuchu nazywa się [[ucho|uszami]]. Słuch jest wykorzystywany przez [[organizm]]y żywe do [[Komunikacja interpersonalna|komunikacji]] oraz rozpoznawania otoczenia.
Fale dźwiękowe: Przez powietrze docierają do [[małżowina uszna|małżowiny usznej]], następnie [[przewód słuchowy zewnętrzny|przewodem słuchowym zewnętrznym]] do [[błona bębenkowa|błony bębenkowej]]. Pod wpływem drgań powietrza błona bębenkowa porusza przylegający do niej [[młoteczek]]. Drgania z młoteczka są przekazywane na [[kowadełko]] i [[strzemiączko]], za pośrednictwem [[Okienko owalne|okienka owalnego]] trafiają do [[ucho wewnętrzne|ucha wewnętrznego]], gdzie drgania są zamieniane na [[Potencjał czynnościowy|impulsy nerwowe]], które [[nerw przedsionkowo-ślimakowy|nerwem słuchowym]] (zob. [[droga słuchowa]]) docierają do [[ośrodek słuchu|ośrodków słuchowych]] w [[Kora mózgu|korze mózgowej]].
== Przewodzenie dźwięków drogą powietrzną ==
Dźwięk skierowany przez małżowinę uszną do przewodu słuchowego zewnętrznego wprawia w drgania błonę bębenkową i tzw. aparat akomodacji tj. [[kosteczki słuchowe]] i mięśnie ucha środkowego. Dzięki ruchom podstawy ostatniej z trzech kosteczek - strzemiączka - w okienku owalnym błędnika, drgania akustyczne przenoszą się na płyny, jakimi wypełniony jest [[Ślimak (anatomia)|ślimak]]. Ponieważ płyny są nieściśliwe, na to aby podstawa strzemiączka mogła wykonać ruch w głąb ucha wewnętrznego, musi dojść do kompensacyjnego wychylenia - w stronę jamy bębenkowej - błony drugiego okienka ucha wewnętrznego zwanego okrągłym. Ta tzw. gra okienek jest niezbędnym warunkiem prawidłowego przenoszenia dźwięków drogą powietrzną, bębenkowo-kosteczkową<ref>{{cytuj książkę|tytuł=Elektrodiagnostyka medyczna |inni=pod redakcją doc. dr med Mariusza Stopczyka|wydawca=[[Wydawnictwo Lekarskie PZWL|PZWL]]|miejsce=[[Warszawa]]|rok=[[1984]]|isbn = 83-200-0840-9}}</ref>.
== Słuch człowieka - podstawowe dane ==
{|class="wikitable"
|Zakres słyszalnych [[częstotliwość|częstotliwości]] || 16-20000 [[Herc|Hz]]
Linia 36 ⟶ 53:
|Przeciętny ubytek słuchu w wieku 70 lat || 37 dB
|-
|Wyprzedzenie oko-usta przy czytaniu na głos || 0,5-2 s
|}
Źródło: {{cytuj książkę|tytuł=Tablice Biologiczne|inni= praca zbiorowa pod redakcją W. Mizierskiego |wydawca= [[Adamantan]]|miejsce=[[Warszawa]]|rok=[[2004]]|isbn = 83-7350-059-6}}
== Słuch u zwierząt ==
[[Plik:Zakres dzwiekow.png|thumb|200px|Zakres słyszalnych dźwięków u wybranych zwierząt]]
Ludzkie ucho nie wychwytuje wszystkich dźwięków, które słyszalne są dla zwierząt. Na przykład u psa zakres słyszalnych dźwięków waha się w granicach od 15 do 30 000 [[Herc|Hz]], zaś u przeciętnego człowieka zakres ten wynosi około 16 - 20 000 Hz. Fakt ten wykorzystywany jest przy produkcji urządzeń, które zapobiegają szczekaniu psów wydobywając dźwięki słyszalne dla psa, ale zupełnie obojętne dla ucha człowieka{{fakt|data=2011-03}}.
Według naukowców z Uniwersytetu Strathclyde w Glasgow najlepiej słyszącym zwierzęciem świata jest motyl [[barciak większy]], bowiem rejestruje dźwięki o częstotliwościach do 300 kHz<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.wprost.pl/nauka/399040/Najdoskonalszy-sluch-na-swiecie-ma-owad.html | tytuł = Najdoskonalszy słuch na świecie ma… owad | autor = jc | data = 2013-05-09 | praca = wprost.pl | opublikowany = Agencja Wydawniczo-Reklamowa „Wprost” Sp. z o.o. | data dostępu = 2019-08-14}}</ref>.
{{sekcja stub}}
{{wikisłownik|słuch}}
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
== Linki zewnętrzne ==
* {{cytuj stronę | url = https://plato.stanford.edu/entries/perception-auditory/ | imię = Casey | nazwisko = O'Callaghan | tytuł = Auditory Perception | opublikowany = [[Stanford Encyclopedia of Philosophy]] | język = en | data = 2014-04-24 | data dostępu = 2017-12-31 }}
{{Zmysły}}
{{ka}}
| |||