Fundacja: Różnice pomiędzy wersjami

{{Inne znaczenia|terminologii prawniczej|[[Fundacja (ujednoznacznienie)|inne znaczenia nazwy Fundacja]]}}

'''Fundacja''' ([[Łacina|łac.]] ''fundatio'' 'założenie; fundament' od ''fundare'' 'umocnić; założyć fundament, utwierdzić' z ''fundus'' 'grunt, posiadłość, majątek')<ref>[http://web.archive.org/web/20180807001934/https://www.slownik-online.pl/kopalinski/6C69BEA3E957D7C7C12565D600431848.php ''Słownik Wyrazów Obcych'']</ref> – forma prawna [[organizacja pozarządowa|organizacji pozarządowej]], której istotnym substratem jest [[kapitał (ekonomia)|kapitał]] przeznaczony na określony cel oraz [[statut]] zawierający reguły dysponowania tym kapitałem. Fundacje są po [[stowarzyszenie|stowarzyszeniach]] drugą co do popularności formą prawną wśród organizacji pozarządowych.

 

Zgodnie z dotychczasowym orzecznictwem [[Naczelny Sąd Administracyjny|Naczelnego Sądu Administracyjnego]] – nie zaliczano fundacji do organizacji społecznych, co uzasadniano właśnie tym, że fundacja nie jest korporacją obywateli, ale wyodrębnioną masą majątkową<ref>[http://www.orzeczenia-nsa.pl/postanowienie/i-sa-1762-92,sprawy_kombatantow_swiadczenia_z_tytulu_pracy_przymusowej_fundacje_administracyjne_postepowanie,24d3b4a.html Postanowienie NSA w Warszawie z dnia 12 stycznia 1993 r.; I SA 1762/92, ONSA 1993/3/75 ]</ref>. W związku z tym odmawiano fundacjom np. prawa uczestnictwa w postępowaniach administracyjnych na prawach strony (które to uprawnienie organizacjom społecznym przyznaje art. 31 Kodeksu postępowania administracyjnego), czy też prawa do składania skarg do sądów administracyjnych w sprawach dotyczących innych osób (uprawnienie przyznane organizacjom społecznym na podstawie art. 50 ust. 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi). Ostatnio jednak pogląd ten został przełamany przez uchwałę siedmiu sędziów NSA, w której stwierdzono, iż także fundacjom przysługuje status organizacji społecznych (Uchwała 7 sędziów NSA z 12 grudnia 2005 r.)<ref>[https://prawo.money.pl/orzeczenia-nsa/artykul/ii;ops;4;05;-;uchwala;nsa;z;2005-12-12,101,0,913253.html II OPS 4/05]</ref>.

 

 

== Rodzaje fundacji ==

 

'''Ze względu na cel''' wyróżnia się fundacje: pożytku publicznego, pożytku własnego i pożytku mieszanego. '''Fundacje pożytku publicznego''' są powołane do realizacji celów społecznych. '''Fundacje pożytku własnego''' są powołane do realizacji celów prywatnych lub grupowych. '''Fundacje pożytku mieszanego''' mają podwójne zamiary, realizują zarówno cele społeczne, jak i działania PR.

'''Ze względu na''' '''formę podejmowanych działań''' wyróżnia się fundacje: grantodawcze i operacyjne. '''Fundacje grantodawcze''' finansują działalność innych organizacji. '''Fundacje operacyjne''' finansują własne działania. Wśród nich można wyróżnić '''fundacje instytucjonalne''', prowadzące instytucje i '''fundacje projektowe''', realizujące konkretne projekty.

 

 

'''Ze względu na sposób działania, jaki przyjmują w momencie powołania''' wyróżnia się fundacje: filantropijne, rzecznicze i świadczące usługi. '''Fundacje filantropijne''' chcą pomagać innym. '''Fundacje rzecznicze''' wprowadzają zmiany systemowe. '''Fundacje świadczące usługi''' specjalizują się w dostarczaniu usług.