'''Antyczna komedia rzymska''' ([[łacina|{{łac.]] ''comoedia''|omoedia}}) -– rozwijała się od III wieku p.n.e., wywodzi się bezpośrednio z greckiej [[Komedia starogrecka#Komedia nowa|komedii nowej]]. Kulturalny podbój Rzymu przez Grecję jest widoczny w bardzo intensywnym korzystaniu z attyckiej tradycji literackiej.
Na gruncie języka łacińskiego komedię nowoattycką zaszczepił [[Liwiusz Andronikus]] (ok. 284 p.n.e.- – ok. 204 p.n.e.), [[Grecja|Grek]], wzięty do niewoli przez [[Republika rzymska|Rzymian]]. [[Newiusz]] (ok. 270 – 201 p.n.e.) wzbogacił komedię o elementy politycznej krytyki. Komedia wbrew sprzeciwom władzy często przypominała o złej sytuacji niższych warstw społecznych. Wzorując się na teatrze greckim, aktorzy nosili strój zwany ''[[Paliusz|pallium]]'', stąd nazwa ''fabula palliata''. W tym gatunku po prostu przenoszono komedię nowoattycką do teatru rzymskiego, która była przetłumaczona na język łaciński, ale wciąż osadzona w rzeczywistości greckiej. Często stosowano kontaminację, czyli stworzenia jednego utworu z połączenia kilku innych.
Dopiero w II wieku p.n.e. aktorzy przybrali rzymskie [[Toga|togi]], a komedie zaczęto określać mianem ''fabula togata''. Ten typ komedii jest nazywany często "rzymską„rzymską komedią narodową"narodową”, ponieważ utwór był związany z aktualną problematyką i był osadzony w kulturze rzymskiej.
; Przedstawiciele ''fabula palliata''
* [[Plaut]] (ok. 250 -– ok. 184 p.n.e.)
* [[Terencjusz]] (ok. 195 -– nie wcześniej niż 159 p.n.e.)
* [[Cecyliusz Stacjusz]] (ok. 230 p.n.e. -– ok. 168 p.n.e.)
