Bronisław Banasik: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Gruzin (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
KJS63 (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 2:
|imię i nazwisko = Bronisław Banasik
|imię i nazwisko org =
|pseudonim = „Stefan”Stefan, „Zrąb”Zrąb
|rodzaj wojsk = lądowe
|zwycięstwa =
|grafika =
|opis grafiki =
|stopień grafika = PL Epolet plk.svg
|stopień = [[pułkownik]] NZW
|data urodzenia = 8 września 1894
|miejsce urodzenia = [[Będzin]]
|data śmierci = 29 marca 1978
|miejsce śmierci = [[Warszawa]]
|lata służby =
|siły zbrojne = [[Plik:Orzełek II RP.svg|20px]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojsko Polskie]],<br />[[Narodowa Organizacja Wojskowa]],<br />[[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe]]
|jednostkiformacja =
|stanowiskajednostki =
|stanowiska =
|wojny i bitwy = [[III wojna światowa]]
[[II wojna światowa]]:
* powstanie warszawskie
*[[kampania wrześniowa]]
|późniejsza praca =
* [[powstanie warszawskie]]
|odznaczenia =
|commons późniejsza praca =
|wikiźródłaodznaczenia =
|wikicytatycommons =
|wikiźródła =
|odznaczeniawikicytaty =
}}
'''Bronisław Banasik''', [[pseudonim|ps.]] „Stefan”, „Zrąb” (ur. [[8 września]] [[1894]] w [[Będzin]]ie, zm. [[29 marca]] [[1978]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[major]] [[Wojsko Polskie|Wojska Polskiego]]<ref name="W encyklopedii PWN">[http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3873898/banasik-bronislaw.html W encyklopedii PWN]</ref>, w latach 1946–1948 komendant główny [[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe|Narodowego Zjednoczenia Wojskowego]] w stopniu [[Pułkownik|pułkownika]], ofiara represji [[Stalinizm|stalinowskich]].
 
== Życiorys ==
Od 1918 w Wojsku Polskim. Od 1939 w Komendzie Głównej [[Narodowa Organizacja Wojskowa|Narodowej Organizacji Wojskowej]] (NOW). Od 1942 do 1944 szef sztabu KG NOW (części w ramach AK), walczył w powstaniu warszawskim. Od marca 1946 do stycznia 1948 komendant główny [[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe|Narodowego Zjednoczenia Wojskowego]] (NZW). 14 stycznia 1948 r. aresztowany, 3 listopada skazany na trzykrotną karę śmierci zmienioną na dożywotnie więzienie decyzją [[Bolesław Bierut|Bolesława Bieruta]] z 2 lutego 1949 r. W 1957 r. został zwolniony.
Syn Mikołaja i Agnieszki z domu Maślaczyńskiej<ref>{{Cytuj |tytuł = Powstańcze Biogramy - Bronisław Banasik |data dostępu = 2019-12-21 |opublikowany = www.1944.pl |url = https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/bronislaw-banasik,1859.html |język = en}}</ref>. Uzyskał średnie wykształcenie. W 1915 został powołany do [[Armia Imperium Rosyjskiego|armii rosyjskiej]], w szeregach której wziął udział w [[I wojna światowa|I wojnie światowej]]. W 1916 awansowany do stopnia [[Podporucznik|podporucznika]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Banasik Bronisław ps. „Stefan”, „Zrąb” - NSZ - Narodowe Siły Zbrojne |data dostępu = 2019-12-21 |opublikowany = www.nsz.com.pl |url = https://www.nsz.com.pl/index.php/zyciorysy/500-banasik-bronisaw}}</ref>.
Pochowany jest na [[Cmentarz Bródnowski|Cmentarzu Bródnowskim]] (alejka 43A).
 
W 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. Uczestniczył w [[Wojna polsko-bolszewicka|wojnie polsko-bolszewickiej]]. W 1921 został zweryfikowany w stopniu [[Porucznik|porucznika]]. W okresie międzywojennym miał problem z awansem w stopniu i stanowisku. W 1939 był dowódcą kompanii gospodarczej Pułku Radiotelegraficznego. W trakcie [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] w stopniu [[Kapitan (ranga)|kapitana]] służył w macierzystym pułku. Po rozbiciu jednostki w walkach pod [[Janów Lubelski|Janowem Lubelskim]] nie poszedł do niewoli, lecz przedostał się do Warszawy. 1 listopada 1939 wstąpił do [[Narodowa Organizacja Wojskowa|Narodowej Organizacji Wojskowej]], pod pseudonimem „Stefan” obejmując w Komendzie Głównej tej organizacji funkcje: szefa wydziału uzbrojenia i następnie zastępcy szefa wydziału organizacyjnego, pełniąc je do lipca 1942. Po rozłamie w [[Stronnictwo Narodowe (1928–1947)|SN]] i NOW na tle scalenia z [[Armia Krajowa|AK]], objął stanowisko szefa wydziału organizacyjnego KG NOW-AK. W szeregach AK (przybierając w tej organizacji pseudonim „Zrąb”) awansowany został do stopnia [[Major|majora]] ze starszeństwem od 1 września 1942<ref name=":0" />. Wziął udział w [[Powstanie warszawskie|powstaniu warszawskim]]. Po jego upadku dostał się do niewoli niemieckiej, przebywał w [[Oflag VII A Murnau|oflagu w Murnau]].
Awanse oficerskie:
 
porucznik - 1919,
Po powrocie do kraju październiku 1945 nawiązał kontakt z [[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe|Narodowym Zjednoczeniem Wojskowym]]. W organizacji tej został zweryfikowany w stopniu [[Podpułkownik|podpułkownika]]. W lutym 1946 przyjął propozycję objęcia stanowiska komendanta głównego tej organizacji, przyjmując także awans do stopnia [[Pułkownik|pułkownika]]<ref name=":0" />. Na swego adiutanta wyznaczył por. Adama Kotowskiego ps. „Adam”. Jednocześnie pracował na stanowisku kierownika wydziału transportowego w [[Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne|Państwowych Zakładach Wydawnictw Szkolnych]]. Został aresztowany przez funkcjonariuszy [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|MBP]] w Warszawie 14 stycznia 1948. W śledztwie był bardzo brutalnie traktowany. [[Wojskowe sądy rejonowe (PRL)|Wojskowy Sąd Rejonowy]] w Warszawie skazał go 13 listopada 1948 trzykrotnie na [[Kara śmierci|karę śmierci]] i karę 15 lat więzienia, wymierzając karę śmierci jako karę łączną. Rozprawie przewodniczył sędzia kpt. Zbigniew Furtak. Postanowieniem [[Najwyższy Sąd Wojskowy (Polska Rzeczpospolita Ludowa)|Najwyższego Sądu Wojskowego]] z 14 stycznia 1949 wyrok złagodzono do kary dożywotniego więzienia. W 1957 został zwolniony na mocy [[Amnestia|amnestii]].
kapitan - 1922,
 
major - 1929<ref name="W encyklopedii PWN"/>,
Zamieszkał wraz z żoną w [[Przemków|Przemkowie]], na skutek zakazu powrotu do Warszawy. Pracował tam jako kierownik [[Kino|kina]]. W 1967 skierował pismo do [[Rada Państwa (Polska)|Rady Państwa]], prosząc o wyrażenie zgody na powrót do Warszawy. Postanowieniem Sądu Wojewódzkiego dla m.st. Warszawy z 13 czerwca 1969 zarządzono w stosunku do niego zatarcie kary<ref name=":0" />. Do Warszawy powrócił na początku lat 70. Pochowany jest na [[Cmentarz Bródnowski|Cmentarzu Bródnowskim]] (alejka 43A).
{{fakt|data=2015-01|podpułkownik - 1937}},
 
pułkownik - 1944 (awans w NZW)<ref name="W encyklopedii PWN"/>.
== Odznaczenia ==
 
* [[Order Virtuti Militari|Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari]]
* [[Krzyż Walecznych]]
 
== Przypisy ==
Linia 42 ⟶ 49:
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.ipn.gov.pl/ftp/pdf/represjonowani/Banasik_Bronislaw.pdf Kwestionariusz osoby represjonowanej w PRL z powodów politycznych - Banasik Bronisław]
* [http://www.endecja.pl/biografie/osoba/57 Biografia na portalu Endecja.pl]
* [http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/3873898/banasik-bronislaw.html W encyklopedii PWN]
 
{{Kontrola autorytatywna|WORLDCATID=}}
Linia 49 ⟶ 54:
{{SORTUJ:Banasik, Bronisław}}
[[Kategoria:Członkowie Komendy Głównej NZW]]
[[Kategoria:Majorowie II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Oficerowie Narodowej Organizacji Wojskowej]]
[[Kategoria:Powstańcy warszawscy]]
[[Kategoria:Jeńcy Oflagu VII A Murnau]]
[[Kategoria:Żołnierze i działacze podziemia antykomunistycznego (1944–1956)]]
[[Kategoria:OsobyPolskie skazane na karę śmierci w Polsce w ramachofiary represji stalinowskich]]
[[Kategoria:Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej 1944–1956]]
[[Kategoria:Osoby skazane na karę śmierci w Polsce w ramach represji stalinowskich]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Walecznych]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Będzinie]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1894]]
[[Kategoria:Zmarli w 1978]]
[[Kategoria:Politycy polskiego ruchu narodowego]]
[[Kategoria:Osoby skazane na karę śmierci w Polsce w ramach represji stalinowskich]]
[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Bródnowskim]]
[[Kategoria:Majorowie II Rzeczypospolitej]]