Szymon Machabeusz: Różnice pomiędzy wersjami

'''Szymon Machabeusz''' zwany '''Tatis''' (Tasi) (zm. [[135 p.n.e.]] koło [[Jerycho|Jerycha]]) – [[Arcykapłan (w Biblii i judaizmie)|arcykapłan]], [[etnarcha]] [[Judea|Judei]] od [[140 p.n.e.]], jeden z przywódców [[powstanie Machabeuszy|antysyryjskiego powstania]].

== Życiorys ==
Szymon nosił przydomek Tatis (Tasi, Tassi) czyli "Gorliwy". Przydomek Machabeusz ściśle rzecz biorąc nosił jego młodszy brat - [[Juda Machabeusz|Juda]]. Z czasem zaczęto określać mianem Machabeuszy całą rodzinę. Szymon pochodził z pokolenie Jojariba, potomka Aarona. Był drugim synem [[Matatiasz Hasmoneusz|Matatiasza]], żydowskiego kapłana z [[Modi’in-Makkabbim-Re’ut|Modin]]. Braćmi Szymona byli Jan zwany Gaddi, [[Juda Machabeusz]], Eleazar zwany Auaran i Jonatan zwany Apfus. W grudniu [[167 p.n.e.]] na polecenie syryjskiego króla [[Antioch IV Epifanes|Antiocha IV Epifanesa]] w [[Świątynia Jerozolimska|świątyni jerozolimskiej]] postawiono ołtarz Jowisza Olimpijskiego. Wywołało to oburzenie wśród Żydów. Gdy przy ołtarzu w Modin pewien Judejczyk chciał złożyć ofiarę zgodnie z królewskim dekretem, został zamordowany przez Matatiasza. Po tym incydencie Matatiasz wraz z synami zbiegł w góry, pozostawiając cały dobytek w [[Modi’in-Makkabbim-Re’ut|Modin]]. Z czasem przyłączyli się do nich [[Chasydyzm|asydejczycy]]. Według relacji [[1 Księga Machabejska|1 Księgi Machabejskiej]]:

Matatiasz zmarł już w [[166 p.n.e.]]. Umierając ustanowił swoim następcą Szymona, zaś na dowódcę wojska desygnował Judę. Szymon przez dłuższy czas po śmierci swojego ojca wałczył u boku swych braci Judy i Jonatana. Jednak po pochwyceniu Jonatana przez Tryfona i jego śmierci objął rządy. Zdobył [[Akra (Jerozolima)|Akrę]] w Jerozolimie i Gezer. W [[148 p.n.e.]] ''Żydzi i kapłani postanowili, że Szymon będzie ich władcą i arcykapłanem na stałe, aż pojawi się wiarygodny prorok, że będzie ich wodzem''<ref>''1 Księga Machabejska'' 14, 41 – Biblia Tysiąclecia</ref>. Założył w ten sposób dynastię hasmonejską, której byt został potwierdzony ok. [[139 p.n.e.]] przez [[Rzym]]. Antioch VII Sidetes początkowo potwierdził Szymonowi przywileje z jakich korzystał na mocy dekretów poprzednich Seleucydów i zwrócił się do niego przyjaźnie, jednak później kiedy nie chciał oddać Gezer, Akry i Jafy ani uiścić zapłaty za podatki z nich oraz ich opanowanie wysłał przeciwko niemu Kandebaja. Jak podaje 1 Księga Machabejska Szymon wtedy wysłał przeciwko niemu dwóch swoich synów Judę i Jana, którzy go pokonali. Zarówno [[Józef Flawiusz]] jak i 1 Księga Machabejska podają, że Szymon Machabeusz zginął podstępnie zamordowany podczas przyjęcia przez swojego zięcia Ptolemeusza. Jednak o ile Flawiusz stwierdza, że jego obecni na tym przyjęciu synowie – Matatiasz i Juda zostali zamordowani później, to według 1 Księgi Machabejskiej zginęli oni razem z ojcem. Szymon miał trzech synów: Judę, Matatiasza (zm. ok. [[135 p.n.e.]]) i Jana (który objął po nim panowanie). 1 Mch mówi, że Ptolemeusz – wódz wyżyny Jerycha był jego zięciem, z czego wynika, że posiadał on także córkę.