Państwowe Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta w Wilnie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Lowdown (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
Linia 1:
'''Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta w Wilnie'''<ref>{{Cytuj książkę | inni =L. Jan Malinowski (red.) | tytuł =Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta w Wilnie: wspomnienia wychowawców i wychowanków | wydawca =Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej | miejsce =Bydgoszcz | rok =1999 | strony =9 | isbn =83-87865-09-5 }}</ref> – polska męska szkoła średnia, istniejąca w latach 1915–1939.
 
Gimnazjum powstało w końcu sierpnia 1915 jako szkoła Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego – równolegle zaczęła działać szkoła żeńska, późniejsze [[Gimnazjum im. Elizy Orzeszkowej w Wilnie]]. Inicjatorem powstania tych placówek był [[Stanisław Kościałkowski]], przez kilka następnych lat nadzorujący ich działanie. Pierwszym dyrektorem szkoły, mieszczącej się wówczas przy ul. Wileńskiej 10, został Stanisław Zieliński.
 
Przez pierwsze trzy lata (1915–1917) szkoła borykała się z wieloma problemami, spowodowanymi i działalnością okupacyjnych władz niemieckich, i brakiem środków finansowych. Jeszcze gorsza sytuacja nastąpiła w czasie okupacji miasta przez [[Wojna polsko-bolszewicka|bolszewików]], nauki jednak nie przerwano. Sytuacja poprawiła się po zajęciu Wilna przez wojsko polskie w kwietniu 1919 – szkoła otrzymała wsparcie materialne władz państwowych, przeprowadziła się też do obszernego budynku przy ul. Mała Pohulanka 11. Kierownictwo szkoły objął [[Zygmunt Fedorowicz]].
 
W roku [[1920]] gimnazjum zostało upaństwowiona i przyjęło imię [[Zygmunt II August|Zygmunta II Augusta]], uzyskało też prawa szkoły publicznej. Od [[1932]] roku, w wyniku [[Reforma jędrzejewiczowska|reformy jędrzejewiczowskiej]], szkoła stała się Gimnazjum i Liceum im. Zygmunta Augusta. Przestała istnieć, podobnie jak inne polskie szkoły średnie w [[Wilno|Wilnie]], w grudniu [[1939]] roku – przekształcono ją w Wileńskie Gimnazjum Państwowe z wykładowym [[język polski|językiem polskim]].
 
Do 1924 kierownikiem gimnazjum był [[Zygmunt Fedorowicz]], a od 1924 dyrektorem gimnazjum był Jan Żelski<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = Ruch służbowy | czasopismo = Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej | wolumin = Nr 9 | strony = 147, 148 | data = 1 czerwca 1924 | url = https://www.pbc.rzeszow.pl/publication/12704}}</ref>.
 
Absolwentami Gimnazjum im. Króla Zygmunta Augusta byli m.in. [[Edward Borowski]], [[Witold Czarnecki (architekt)]], [[Antoni Gołubiew]], [[Zbigniew Ihnatowicz]], [[Tadeusz Konwicki]], [[Czesław Miłosz]], [[Jan Safarewicz]], [[Andrew Schally]]<ref> {{cytuj książkę | imię = Andrzej | nazwisko = Franaszek | tytuł = Miłosz. Biografia | wydawca = Znak | miejsce = Kraków | rok = 2011 | strony = 769 | isbn = 978-83-240-1614-3}}</ref>, [[Stanisław Stomma]], [[Andrzej Święcicki]], [[Ignacy Święcicki]], [[Wiktor Trościanko]], [[Ananiasz Zajączkowski]], [[Czesław Zgorzelski]], [[Józef Żyliński]], [[Ryszard Kiersnowski]].