Silnik elektryczny klatkowy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Poprawka we wzorze Klossa. Powinien być moment maksymalny, a nie znamionowy (Mn). |
|||
Linia 1:
{{Integracja|Silnik_elektryczny_asynchroniczny}}
[[Plik:Stator and rotor by Zureks.JPG|thumb|[[Stojan]] i [[wirnik]] silnika klatkowego]]
[[Plik:
[[Plik:Squirrel cage.jpg|thumb|Schemat klatki wirnika]]
'''Silnik klatkowy'''
▲'''Silnik klatkowy''' - rodzaj [[silnik elektryczny asynchroniczny|silnika elektrycznego asynchronicznego]], w którym [[wirnik]] jest walcem zbudowanym z pakietu blach ferromagnetycznych ze [[Żłobek (maszyny elektrycznej)|żłobkami]] wypełnionymi [[Glin|aluminiowymi]] lub [[miedź|miedzianymi]] prętami przyłączonymi z pierścieniami czołowymi z tego samego metalu. Pręty razem z pierścieniem tworzą rodzaj metalowej klatki.
Na ogół części aluminiowe tworzące klatkę są formowane bezpośrednio przez [[Odlewnictwo|odlew]] ciśnieniowy. Pręty klatki są na ogół ustawione skośnie do osi wirowania, co sprzyja równomierności pracy silnika. Klatka z prętów nie jest połączona elektrycznie z korpusem wirnika. Powierzchnia blach pokryta jest warstwą nieprzewodzących prądu [[Tlenki|tlenków]]. Taka konstrukcja ma na celu ograniczenie występowania [[Prąd wirowy|prądów wirowych]] powodujących straty cieplne.
[[Stojan]] silnika klatkowego również zbudowany jest z pakietu blach. Wewnątrz stojana w tzw. żłobkach umieszczone są [[Cewka|cewki]] wykonane z [[drut nawojowy|drutu nawojowego]] miedzianego. Cewki rozmieszczane są w żłobkach i łączone są ze sobą według ustalonego schematu, tworząc wewnątrz pole magnetyczne o określonej liczbie par biegunów magnetycznych. Końce cewek wyprowadzone są na zewnątrz stojana do tabliczki zaciskowej, do której doprowadzane jest zasilanie.
== Regulacja obrotów silnika klatkowego ==
Regulację obrotów silnika klatkowego można przeprowadzić na kilka sposobów:
; Regulacja napięciem zasilania.
: Ma ona bardzo ograniczone zastosowania głównie z powodu wpływu momentu obciążenia na prędkość obrotową silnika oraz na znaczny spadek sprawności wraz ze zmniejszaniem prędkości obrotowej. Stosowana jest w układach jednofazowych o niewielkiej mocy i określonym obciążeniu np małych wentylatorach, oraz do łagodzenie startu silnika z układem przełączania gwiazda
; Regulacja za pomocą zmiany [[Częstotliwość|częstotliwości]] [[Napięcie wejściowe|napięcia]] zasilającego.
: Zmianę częstotliwości zasilania przeprowadza się za pomocą przemienników częstotliwości. Przemienniki częstotliwości są często nazywane falownikami (przemiennik częstotliwości to układ składający się z kilku elementów, falownik jest ostatnim podzespołem i stąd potoczna nazwa). Jest to obecnie najczęściej spotykana metoda regulacji prędkości obrotowej. Przy czym falowniki realizują regulację prędkości obrotowej zapewniają także odpowiednie napięcie zasilania, które jest zależne od częstotliwości napięcia (U/f = const dla częstotliwości większej od częstotliwości przy której rezystancja uzwojeń przestaje odgrywać większą rolę aniżeli reaktancja, oraz niższej niż wynika to z ograniczeń nakładanych przez izolację). Regulacja taka pozwala także na rozruch silnika z momentem obrotowym dobranym do warunków napędzanego urządzenia, jak i ograniczonej mocy elektrycznej sieci zasilającej, dzięki czemu zmarginalizowany został problem rozruchu silnika klatkowego z odpowiednim momentem obrotowym i w sieciach o ograniczonej mocy.
; Regulacja przez zmianę liczby par biegunów
: Prędkość obrotową można ustalić na etapie konstruowania silnika, zmieniając liczbę par biegunów. Istnieją także rozwiązania silników z większą ilością uzwojeń na jednym stojanie, aczkolwiek są one niepopularne zarówno ze względu na znacznie większe koszty, jak i znacznie większe gabaryty maszyny z kilkoma uzwojeniami. Rozwiązanie to stosowane było w [[pralka automatyczna|pralkach automatycznych]], gdzie silnik miał 2 prędkości obrotowe; jedną dla prania drugą dla wirowania.
; Regulacja przez zmianę obciążenia.
: Istnieje teoretyczna możliwość regulacji prędkości obrotowej obciążeniem maszyny
Prąd rozruchowy silników zawiera się w przedziale 3,
Silnik indukcyjny klatkowy o budowie tradycyjnej posiada charakterystykę momentu opisaną w przybliżeniu równaniem Klossa:
▲::<math> M=\frac {2M_{max}} {\frac s {sk}+ \frac {sk} s }</math>
Zgodnie z tą charakterystyką silnik ma bardzo dużą tolerancję na przeciążenia w stabilnym stanie pracy (po prawej stronie
Problem z niskim momentem rozruchowym we współczesnych silnikach rozwiązuje się albo przez modyfikację parametrów zasilania (falownik, patrz wyżej), albo poprzez specjalne konstrukcje klatki wirnika silnika. Otóż można tak ukształtować wirnik, aby podczas rozruchu na skutek działania efektu naskórkowości (występuje wtedy dość wielka stosunku do znamionowej częstotliwość prądu w wirniku) główny prąd wirnika płynął przez zewnętrzną część wirnika, która posiada większą rezystancję od głównej części wirnika. Realizuje się to na dwa zasadnicze sposoby: za pomocą utworzenia głębokich żłobków (silnik głębokożłobkowy), bądź poprzez utworzenie dwóch klatek silnika
Silnik klatkowy jednofazowy ma zerowy moment startowy. Do uzyskania niezerowego momentu startowego wykorzystuje się uzwojenie pomocnicze z [[kondensator]]em. Uzwojenie to jest podłączone podczas pracy silnika lub jest automatycznie rozłączane wyłącznikiem odśrodkowym po rozruchu.
|