Dolina Ciężka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Selso (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Selso (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 5:
{{Commonscat|Ťažká dolina}}
 
'''Dolina Ciężka''' ({{w języku|de|Verborgenes Ta}}, {{w języku|sk|Česká dolina}}, {{w języku|hu|Cseh-tavi-völgy}}<ref name=slownik/>) – niewielka [[dolina zawieszona]] będąca jednym z górnych pięter [[Dolina Białej Wody|Doliny Białej Wody]] w [[Tatry Słowackie|Tatrach Słowackich]]. Uważana jest za jedną z najbardziej typowych polodowcowych dolin wiszących w [[Tatry Wysokie|Tatrach Wysokich]]<ref name=nyka/>.
 
== Nazewnictwo ==
Pierwotnie dolina nazywała się Ciężkie lub Do Ciężkiego. Nazwa ta pochodzi od tego, że pasterzom z Doliny Białej Wody ciężko było wprowadzić do niej owce przez stromąstromy, 300-metrowej wysokości próg lodowcowy ([[ściana stawiarska|ścianę stawiarską]]). Potem okoliczna ludność używała nazwy Dolina Ciężka. Przez turystów i taterników została ona zniekształcona na błędną nazwę Dolina Czeska. Ta nazwa i jej tłumaczenia obcojęzyczne utrzymywały się długo, również w piśmiennictwie i na mapach. Dopiero po II wojnie światowej w wyniku żądań ludnościMieszkańcy [[Jaworzyna Tatrzańska|Jaworzyny Tatrzańskiej]], którzy cały czas używali nazwy Dolina Ciężka<ref name=whp/>. Nazwę tę przywrócił w polskim piśmiennictwie [[Witold Henryk Paryski]], przywróconoktóry dawnąudowodnił, prawidłowąże nazwęnazwa Dolina Czeska jest błędna i powstała wskutek przekręcenia nazwy Dolina Ciężka<ref name=whp/>. Paradoksalnie, Słowacy nadal nazywają ja Czeską Doliną<ref name=cw/>.
 
== Topografia ==
Linia 15:
* od zachodu i południa – [[północna grań Rysów]] i odcinek [[grań główna Tatr|grani głównej Tatr]] od [[Rysy|Rysów]] po [[Mały Ganek]]
* od wschodu – północna grań Małego Ganku po [[Gankowa Strażnica|Gankową Strażnicę]]<ref name=polkart/>
Wraz ze swoim bocznym odgałęzieniem [[Dolinka Spadowa|Dolinką Spadową]] (''Spádová dolinka'') ma długość ok. 2,0 km i powierzchnię ok. 2,5 km². Należy do systemu [[Dolina Białej Wody|Doliny Białej Wody]] (''Bielovodská dolina''), odchodzi od niej w kierunku południowo-zachodnim na wysokości [[Polana pod Wysoką (Tatry)|Polany pod Wysoką]] (''Poľana pod Vysokou'') i oddzielona jest od Doliny Białej Wody 300-metrowej wysokości ścianą stawiarskąprogiem. W dolnym piętrze Doliny Ciężkiej znajduje się [[Ciężki Staw]] (''Ťažké pleso''), położony na wysokości 1612 m. Wypływający z niego [[Ciężki Potok]] (''Ťažký potok'') opadając w kierunku Doliny Białej Wody tworzy [[Ciężka Siklawa|Ciężką Siklawę]] (''Ťažký vodopád'') o wysokości ok. 100 m – jest to najwyższy w [[Tatry|Tatrach]] wodospad. W górnym tarasie Doliny Ciężkiej, wśród osuwiska skalnych głazów, na wysokości ok. 1760&nbsp;m n.p.m. leży [[Zmarzły Staw pod Wysoką]] (''Zmrzlé pleso''). Wypływający z niego potok spada kaskadą zwaną [[Zmarzła Siklawa]] (''Zmrzlý vodopád''). Najwyżej położone piętro Doliny Ciężkiej zajmuje [[Spadowy Kociołek]], oddzielają go ściany [[Ciężka Turnia|Ciężkiej Turni]] (''Ťažká veža'', 2254&nbsp;m), najwyższego szczytu w bocznej, wschodniej grani [[Niżnie Rysy|Niżnich Rysów]] (''Malé Rysy'', ''Nižné Rysy'')<ref name=cw/>.
 
Dawniej dolina była wypasana przez pasterzy z Doliny Białej Wody. Nie mieli oni jednak tutaj szałasu, w razie potrzeby korzystali z naturalnych [[koleba|koleb]]<ref name=whp/>.