Warszawska Jesień: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Fiszka (dyskusja | edycje)
m Anulowanie wersji 59456489 autorstwa 5.173.64.21 (dyskusja) było dobrze
Znacznik: Anulowanie edycji
Fiszka (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne, drobne techniczne
Linia 26:
Pierwszy festiwal trwał od 10 do 20 października 1956, zbiegając się z październikową [[Polski październik 1956|odwilżą polityczną]] w Polsce. Wzięły w nim udział: orkiestra Radia Francuskiego z Paryża, [[:en:Wiener Symphoniker|Wiener Symphoniker]], zespoły z Bukaresztu, Brna i Moskwy, a także polska [[Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej|Orkiestra Filharmonii Narodowej]] i [[Filharmonia Śląska]] z [[Katowice|Katowic]] (wówczas Stalinogrodu). W programie, obok utworów stosunkowo nowych, znajdowała się również klasyka, gdyż w tamtych latach nie było jeszcze zwyczaju wypełniania całego wieczoru nowoczesnymi utworami.
 
Początkowo festiwal planowano jako [[biennale]], toteż następny odbył się dopiero w 1958, ale później „Warszawskie Jesienie” odbywały się już co roku, z wyjątkiem 1982 roku (z uwagi na [[Stan wojenny w Polsce (1981–1983)|stan wojenny]]). Od 1959 roku program festiwalu układa komisja repertuarowa, powoływana przez Zarząd Główny Związku Kompozytorów Polskich. Rekordowo długo, bo przez 37 lat, członkiem jejtej komisji był [[Witold Lutosławski]].; Ww latach 1960–1965 był też pierwszym jej przewodniczącym. tejZa komisji.życia LutosławskiLutosławskiego byłjego takżeutwory najczęściejbyły grywanymwykonywane na festiwalu polskim kompozytorem:49 zarazy, życiatym wykonywanosamym jegobył kompozycjenajczęściej 49grywanym razypolskim kompozytorem podczas „Warszawskiej Jesieni”{{r|Lutosławski}}.
 
FestiwaleKolejne „Warszawskiejedycje Jesieni”festiwalu umożliwiały swobodę wypowiedzi twórczej oraz kontakt z nowymi trendami w sztuce. Podczas koncertów wykonywane były dzieła [[Arnold Schönberg|Arnolda Schönberga]], [[Alban Berg|Albana Berga]], [[Anton Webern|Antona Weberna]], [[Edgar Varèse|Edgara Varèse'a]] oraz [[Béla Bartók|Béli Bartóka]] i [[Igor Strawinski|Igora Strawinskiego]], a także ówczesnych awangardystów - [[Pierre Boulez|Pierre'a Bouleza]], [[Luigi Nono|Luigiego Nona]], [[Bruno Maderna|Brunona Maderny]], [[Luigi Dallapiccola|Luigiego Dallapiccoli]], [[Lukas Foss|Lukasa Fossa]] i [[John Cage|Johna Cage'a]]{{r|Culture}}. Kompozytorzy, wykonawcy, krytycy i muzykolodzy z Zachodu przyjeżdżali do Warszawy aby poznać kulturę muzyczną krajów zza żelaznej kurtyny.
 
Poczynając od pierwszego festiwalu, „Warszawskim Jesieniom” przez długie lata towarzyszyło ogromne zainteresowanie publiczności i krytyki{{u|uwaga1}}. W czasach [[Polska Rzeczpospolita Ludowa|PRL]] festiwale stały się „oknem wystawowym” muzyki polskiej, a z czasem wschodnioeuropejskiej w ogóle dla muzyków i krytyków przybywających na nie z Zachodu, a zachodniej awangardy – dla publiczności polskiej. Przyczynił się też do rozwoju tzw. [[polska szkoła kompozytorska|polskiej szkoły kompozytorskiej]].
 
Obecnie „Warszawska Jesień” nadal jest postrzegana jako festiwal twórczy, z olbrzymim dorobkiem i prestiżem. Współpracują z nią liczne polskie instytucje kulturalne, takie jak [[Filharmonia Narodowa]], [[Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina]], [[Polskie Radio]], [[Telewizja Polska]], [[Teatr Wielki w Warszawie|Teatr Wielki - Opera Narodowa]], [[Instytut Adama Mickiewicza]], teatry, ambasady, instytuty kultury i fundacje{{r|Culture}}.
 
== Jubileusz 60-lecia ==
We wrześniu 2017 Warszawska„Warszawska JesieńJesień” obchodziła swoje 60-lecie. W jubileuszowej edycji festiwalu odniesiono się w równej mierze do współczesnych zagadnień artystycznych, jak i retrospektywnych. W ten sposób nawiązano do historycznej roli festiwalu jako miejsca spotkań i wymiany idei artystycznych{{r|Warszawska Jesień}}.
 
Przywołano polskich kompozytorów, którzy byli ważni dla Warszawskiej„Warszawskiej JesieniJesieni” w pierwszych dekadach jej istnienia, takich jak [[Wojciech Kilar]], [[Andrzej Dobrowolski]], [[Witold Szalonek]], [[Włodzimierz Kotoński]], [[Tomasz Sikorski]], [[Kazimierz Serocki]], [[Tadeusz Baird]], [[Krzysztof Penderecki]], [[Bogusław Schaeffer]]. Ich muzyczny język zestawiono z [[idiom (sztuka)|idiomami]] kompozytorów młodej i średniej generacji. Spośród blisko 80 kompozytorów i autorów uczestniczących w festiwalu, bliżej zaprezentowani zostali m.in. [[Pierre Jodlowski]], [[Christophe Bertrand]], [[Brigitta Muntendorf]], [[Johannes Kreidler (kompozytor)|Johannes Kreidler]] i [[Artur Zagajewski]]{{r|Warszawska Jesień|GW CJG}}
 
Przewodnim tematem jubileuszowej edycji festiwalu były „Trans/ Awangardy”: awangarda w [[Transgresja (psychologia)|transgresji]]{{r|Warszawska Jesień}}.
Nowo wybrany dyrektor Warszawskiej„Warszawskiej JesieniJesieni” [[Jerzy Kornowicz]], który zastąpił wieloletniego dyrektora [[Tadeusz Wielecki|Tadeusza Wieleckiego]], wyjaśnił, że przesłaniem jest kontynuacja głównych idei artystycznych festiwalu: „Tytułem «Trans/ Awangardy» nawiązujemy do powojennej awangardy muzycznej, która kształtowała charakter festiwalu od samego początku, zarówno jako awangarda europejska, jak i amerykańska, Cage’owska. Stawiamy pytanie o znaczenie tego terminu dziś, bo choć wspomniane awangardy są już rozdziałem zamkniętym, [...] to nadal istnieje coś takiego jak postawa awangardowa”{{r|GW CJG}}.
 
== Uwagi ==
{{Uwagi
|uwaga1=W 1962 na inaugurację VI Warszawskiej„Warszawskiej JesieniJesieni” sprzedano 1326 bilety do sali mieszczącej 1060 osób, a na koncert kameralny do sali z 433 miejscami weszło 751 osób{{odn|Erhardt|1995}}.
}}