Bronisław Banasik: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
kat.
drobne redakcyjne, kat., drobne merytoryczne
Linia 18:
|jednostki =
|stanowiska =
|wojny i bitwy = [[I wojna światowa]]<br/>[[II wojna światowa]]<br/>[[kampania wrześniowa]]<br/>[[powstanie warszawskie]]
[[II wojna światowa]]:
*[[kampania wrześniowa]]
*[[powstanie warszawskie]]
|późniejsza praca =
|odznaczenia =
Linia 28 ⟶ 25:
|wikicytaty =
}}
'''Bronisław Banasik''', [[pseudonim|ps.]] „Stefan”, „Zrąb” (ur. [[8 września]] [[1894]] w [[Będzin]]ie, zm. [[29 marca]] [[1978]] w [[Warszawa|Warszawie]]) – [[major]] [[Wojsko Polskie|Wojska Polskiego]]<ref name="W encyklopedii PWN">{{encyklopedia PWN|id = 3873898|tytuł=Banasik Bronisław|data dostępu=2012-08-01}}</ref>, w latach 1946–1948 komendant główny [[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe|Narodowego Zjednoczenia Wojskowego]] w stopniu [[Pułkownik|pułkownikapułkownik]]a, ofiara represji [[Stalinizm|stalinowskich]].
 
== Życiorys ==
Syn Mikołaja i Agnieszki z domu Maślaczyńskiej<ref>{{Cytuj |tytuł = Powstańcze Biogramy - Bronisław Banasik |data dostępu = 2019-12-21 |opublikowany = www.1944.pl |url = https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/bronislaw-banasik,1859.html |język = en}}</ref>. Uzyskał średnie wykształcenie. W 1915 został powołany do [[Armia Imperium Rosyjskiego|armii rosyjskiej]], w szeregach której wziął udział w [[I wojna światowa|I wojnie światowej]]. W 1916 awansowany do stopnia [[Podporucznik|podporucznika]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Banasik Bronisław ps. „Stefan”, „Zrąb” - NSZ - Narodowe Siły Zbrojne |data dostępu = 2019-12-21 |opublikowany = www.nsz.com.pl |url = https://www.nsz.com.pl/index.php/zyciorysy/500-banasik-bronisaw}}</ref>.
 
W 1918 wstąpił do Wojska Polskiego. Uczestniczył w [[Wojna polsko-bolszewicka|wojnie polsko-bolszewickiej]]. W 1921 został zweryfikowany w stopniu [[Porucznik|porucznikaporucznik]]a ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów piechoty. WNa okresiestopień międzywojennym[[Kapitan miał(ranga)|kapitana]] problemzostał mianowany ze starszeństwem z awansem19 wmarca stopniu1938 i stanowisku54. Wlokatą 1939w byłkorpusie dowódcąoficerów kompaniiadministracji, gospodarczejgrupa Pułku Radiotelegraficznegoadministracyjna{{odn|Rybka|Stepan|2003|s=443}}. W trakcie1939 pełnił służbę w [[KampaniaPułk wrześniowaRadiotelegraficzny|kampaniiPułku wrześniowejRadiotelegraficznym]] w stopniuWarszawie na stanowisku oficera administracyjno-materiałowego.

W trakcie [[KapitanKampania (ranga)wrześniowa|kapitanakampanii wrześniowej]] służył w macierzystym pułku. Po rozbiciu jednostki w walkach pod [[Janów Lubelski|Janowem Lubelskim]] nie poszedł do niewoli, lecz przedostał się do Warszawy. 1 listopada 1939 wstąpił do [[Narodowa Organizacja Wojskowa|Narodowej Organizacji Wojskowej]], pod pseudonimem „Stefan” obejmując w Komendzie Głównej tej organizacji funkcje: szefa wydziału uzbrojenia i następnie zastępcy szefa wydziału organizacyjnego, pełniąc je do lipca 1942. Po rozłamie w [[Stronnictwo Narodowe (1928–1947)|SN]] i NOW na tle scalenia z [[Armia Krajowa|AK]], objął stanowisko szefa wydziału organizacyjnego KG NOW-AK. W szeregach AK (przybierając w tej organizacji pseudonim „Zrąb”) awansowany został do stopnia [[Major|majora]] ze starszeństwem od 1 września 1942<ref name=":0" />. Wziął udział w [[Powstanie warszawskie|powstaniu warszawskim]]. Po jego upadku dostał się do niewoli niemieckiej, przebywał w [[Oflag VII A Murnau|oflagu w Murnau]].
 
Po powrocie do kraju w październiku 1945 nawiązał kontakt z [[Narodowe Zjednoczenie Wojskowe|Narodowym Zjednoczeniem Wojskowym]]. W organizacji tej został zweryfikowany w stopniu [[Podpułkownik|podpułkownika]]. W lutym 1946 przyjął propozycję objęcia stanowiska komendanta głównego tej organizacji, przyjmując także awans do stopnia [[Pułkownik|pułkownika]]<ref name=":0" />. Na swego adiutanta wyznaczył por. Adama Kotowskiego ps. „Adam”. Jednocześnie pracował na stanowisku kierownika wydziału transportowego w [[Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne|Państwowych Zakładach Wydawnictw Szkolnych]]. Został aresztowany przez funkcjonariuszy [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|MBP]] w Warszawie 14 stycznia 1948. W śledztwie był bardzo brutalnie traktowany. [[Wojskowe sądy rejonowe (PRL)|Wojskowy Sąd Rejonowy]] w Warszawie skazał go 13 listopada 1948 trzykrotnie na [[Kara śmierci|karę śmierci]] i karę 15 lat więzienia, wymierzając karę śmierci jako karę łączną. Rozprawie przewodniczył sędzia kpt. Zbigniew Furtak. Postanowieniem [[Najwyższy Sąd Wojskowy (Polska Rzeczpospolita Ludowa)|Najwyższego Sądu Wojskowego]] z 14 stycznia 1949 wyrok złagodzono do kary dożywotniego więzienia. W 1957 został zwolniony na mocy [[Amnestia|amnestii]].
Linia 39 ⟶ 38:
Zamieszkał wraz z żoną w [[Przemków|Przemkowie]], na skutek zakazu powrotu do Warszawy. Pracował tam jako kierownik [[Kino|kina]]. W 1967 skierował pismo do [[Rada Państwa (Polska)|Rady Państwa]], prosząc o wyrażenie zgody na powrót do Warszawy. Postanowieniem Sądu Wojewódzkiego dla m.st. Warszawy z 13 czerwca 1969 zarządzono w stosunku do niego zatarcie kary<ref name=":0" />. Do Warszawy powrócił na początku lat 70. Pochowany jest na [[Cmentarz Bródnowski|Cmentarzu Bródnowskim]] (alejka 43A).
 
== OdznaczeniaOrdery i odznaczenia ==
 
* [[Order Virtuti Militari|Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari]]
* [[Krzyż Walecznych]]
Linia 46 ⟶ 44:
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Rybka | imię = Ryszard | nazwisko2 = Stepan | imię2 = Kamil | tytuł = Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939 | wydawca = Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego | miejsce = Kraków | rok = 2003 | isbn = 83-7188-691-8 | odn = tak}}
 
== Linki zewnętrzne ==
Linia 54 ⟶ 55:
{{SORTUJ:Banasik, Bronisław}}
[[Kategoria:Członkowie Komendy Głównej NZW]]
[[Kategoria:Jeńcy Oflagu VII A Murnau]]
[[Kategoria:Jeńcy polscy w niewoli niemieckiej (powstanie warszawskie)]]
[[Kategoria:MajorowieKapitanowie administracji II Rzeczypospolitej]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Będzinie]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Walecznych]]
[[Kategoria:Oficerowie Narodowej Organizacji Wojskowej]]
[[Kategoria:Osoby skazane na karę śmierci w Polsce w ramach represji stalinowskich]]
[[Kategoria:Pochowani na Cmentarzu Bródnowskim]]
[[Kategoria:Powstańcy warszawscy]]
[[Kategoria:Jeńcy Oflagu VII A Murnau]]
[[Kategoria:Żołnierze i działacze podziemia antykomunistycznego (1944–1956)]]
[[Kategoria:Polskie ofiary represji stalinowskich]]
[[Kategoria:Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)]]
[[Kategoria:Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)]]
[[Kategoria:Więźniowie polityczni w Polsce Ludowej 1944–1956]]
[[Kategoria:Osoby skazane na karę śmierci w Polsce w ramach represji stalinowskich]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (władze RP na uchodźstwie)]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Walecznych]]
[[Kategoria:Ludzie urodzeni w Będzinie]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1894]]
[[Kategoria:Zmarli w 1978]]
[[Kategoria:PochowaniŻołnierze nai Cmentarzudziałacze Bródnowskimpodziemia antykomunistycznego (1944–1956)]]