Zmysł równowagi: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Qbens (dyskusja | edycje)
Styl.
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 1:
'''Zmysł równowagi''' – umożliwia czucie położenia ciała w przestrzeni. Mieści się w [[błędnik błoniasty|błędniku błoniastym]], w [[ucho wewnętrzne|uchu wewnętrznym]]. Tworzą go dwa narządy [[otolit]]owe: woreczek i [[Łagiewka (anatomia)|łagiewka]] oraz 3 [[kanały półkoliste]].
 
Według teorii ewolucji zmysł równowagi (a także zmysł [[słuch]]u) wywodzi się z organu [[linia boczna|linii bocznej]].
 
Linia 5 ⟶ 6:
[[Plik:Balance.JPG|thumb|left|150px|Dziewczynka ćwicząca swój zmysł równowagi]]
W każdym narządzie otolitowym ([[Łagiewka (anatomia)|łagiewce]] i woreczku) znajduje się struktura czuciowa zwana plamką. Plamka składa się z nabłonka wraz z włoskowatymi komórkami czuciowymi oraz z błony, w której umieszczone są elementy otolitowe (są to kryształki [[węglan wapnia|CaCO<sub>3</sub>]] zwane też kamyczkami błędnikowymi). Zadaniem plamki jest wykrywanie [[przyspieszenie|przyspieszenia]] liniowego. Ze względu na jej ułożenie (pionowe w woreczku i poziome w łagiewce) woreczek jest czuły na zmiany przyspieszenia w kierunku pionowym (np. [[grawitacja]]), zaś łagiewka wykrywa odchylenia [[głowa|głowy]] od pionu.
 
[[Receptor]]y w narządach otolitowych są wrażliwe na ruchy o niskiej częstości, które są jedną z przyczyn [[Choroba lokomocyjna|choroby lokomocyjnej]].
 
Linia 14 ⟶ 16:
 
== Zaburzenia równowagi ==
[[Plik:VanGogh-self-portrait-with bandaged ear.jpg|thumb|150px|[[Vincent van Gogh|Van Gogh]] mógł cierpieć na chorobę Meniera<ref>{{Cytuj pismo |nazwisko = Arenberg |imię = I. K. |nazwiskonazwisko2 = ArenbergCountryman |imię2 = L. F. |nazwisko2nazwisko3 =Countryman Bernstein |imię3 = L. H. |nazwisko3nazwisko4 = BernsteinShambaugh Jr |imię4 = G. E|nazwisko4= Shambaugh Jr|tytuł = Van Gogh had Meniere'sMeniere’s disease and not epilepsy |czasopismo = JAMA |oznaczenie = Tom 264 (25 lipca 1990) |wolumin = nr 4}}</ref>]]
Zaburzenia równowagi mogą być spowodowane przez następujące schorzenia:
* [[choroba Ménière’a]] – zaburzenia w regulacji poziomu [[śródchłonka|śródchłonki]] w [[błędnik (anatomia)|błędniku]] mogą być przyczyną tzw. zespołu Meniera, który oprócz zaburzeń równowagi objawia się [[nudności]]ami, dzwonieniem w uszach, a czasem nawet utratą słuchu;
* [[zapalenie błędnika]];
Linia 22 ⟶ 25:
* [[udar mózgu]].
 
== Ciekawostki<ref>{{cytuj książkę |tytuł = Tablice Biologiczne |inni = praca zbiorowa pod redakcją W. Mizierskiego |wydawca = [[Adamantan]] |miejsce = Warszawa |rok = 2004 |isbn = 83-7350-059-6}}</ref> ==
* Minimalne odczuwalne odchylenie od pionu ciała ludzkiego wynosi około 2-32–3°.
* Minimalne odczuwalne przez człowieka [[przyspieszenie]] liniowe wynosi 0,15 <math>{m/s^2}</math>².
* Narząd równowagi ma tzw. okres [[bezwładność|bezwładności]], który jest związany z nagłą zmianą przyśpieszenia działającego na człowieka (np. po gwałtownym hamowaniu w samochodzie przez pewien czas trwa wrażenie ruchu) i wynosi on od 5 do 30 [[sekunda|sekund]].
* Czas reakcji na wprawienie w ruch obrotowy wynosi 0,4 [[sekunda|s]].
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę|tytuł=Neurobiologia - krótkie wykłady|imię=Alan |nazwisko=Longstaff|wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN|miejsce=Warszawa|rok=2006|isbn = 83-01-13805-X}}
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{cytuj książkę |tytułnazwisko =Neurobiologia -Longstaff krótkie wykłady|imię = Alan |nazwiskotytuł =Longstaff Neurobiologia – krótkie wykłady |wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN |miejsce = Warszawa |rok = 2006 |isbn = 83-01-13805-X}}
 
{{Zastrzeżenia|Medycyna}}