Wikipedia

Wiedza i Życie: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Mix321 (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
87 951 edycji
drobne techniczne
znaczące przeredagownie historii, niebezpiecznie podobnej do artykułu źródłowego, wikizacja
Linia 24:
 
== Historia ==
Tytuł ''Wiedza i Życie'' został użyty po raz pierwszy przez socjalistę [[Tadeusz Rechniewski|Tadeusza Rechniewskiego]] dla jednodniówki popularyzującej wiedzę, natomiast ilustrowany miesięcznik pod tym tytułem zaczął ukazywać się w marcu 1926 r., dzięki inicjatywie [[Janusz Jędrzejewicz|Janusza Jędrzejewicza]], oficera WP i nauczyciela matematyki. W 1931 r. Jędrzejewicz zaangażował się w politykę, a wydawanie ''Wiedzy i Życia'' przejął [[Związek Nauczycielstwa Polskiego]], zmieniając profil pisma na humanistyczny i publikując głównie artykuły z obszaru kultury i oświaty<ref name=":0" />.
Tytuł ''Wiedza i Życie'' wymyślił socjalista Tadeusz Rechniewski, który po powrocie z zesłania na Syberię w 1906 r. założył edukujący robotników Uniwersytet dla Wszystkich. Rechniewski wydawał liczne pisma popularyzujące wiedzę społeczną i ekonomiczną, ale były one nieustannie zamykane przez władze. ''Wiedzę i Życie'' zaczął Rechniewski wydawać 11 września 1910 r. w Wilnie, a czasopismo miało na celu zbliżenie między ''ludźmi wiedzy i ludźmi pracy'', w związku z czym na łamach pisma poruszano kwestie m.in. prostytucji czy strajków robotniczych<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Agnieszka Krzemińska |tytuł = Nowe życie „Wiedzy i Życia” |data = 20200901T144100+0200 |data dostępu = 2020-09-21 |opublikowany = www.polityka.pl |url = https://www.polityka.pl/fotoreportaze/1969656,1,nowe-zycie-wiedzy-i-zycia.read |język = pl}}</ref>.
 
Po wojnie tytuł był wydawany był przez [[Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego]], a od 1950 r. przez [[Towarzystwo Wiedzy Powszechnej]]. Do tematyki humanistycznej doszło dużo artykułów z obszaru nauk ścisłych i przyrodniczych, jak np. biologii, informatyki i astronomii. W połowie lat 60. pismo nabrało charakteru wydawnictwa kulturalno-społecznego i psychologicznego i nie odnosiło większych sukcesów. Po okresie [[Stan wojenny w Polsce (1981–1983)|stanu wojennego]], dzięki zaangażowaniu byłej dziennikarki naukowej ''[[Życie Warszawy|Życia Warszawy]]'', Joanny Zimakowskiej, powrócono do tematyki nauk ścisłych. Sprzedaż jednak była coraz niższa, w związku z czym jego ówczesny wydawca – [[Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa-Książka-Ruch”|RSW „Prasa-Książka-Ruch”]] rozważał likwidację pisma. W tym samym czasie inny dziennikarz naukowy „Życia Warszawy” – Jan Rurański – planował uruchomienie własnego piama popularnonaukowego. Ostatecznie Rurański, Zimakowska oraz [[Andrzej Gorzym]] (także dziennikarz naukowy „Życia Warszawy”) zamiast tworzyć nowe pismo, zaangażowali nowy zespół dziennikarzy naukowych i zajęli się odnowieniem ''Wiedzy i Życia''<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Agnieszka Krzemińska |tytuł = Nowe życie „Wiedzy i Życia” |data = 2020-09-01 |data dostępu = 2020-09-28 |opublikowany = Polityka.pl |url = https://www.polityka.pl/fotoreportaze/1969656,1,nowe-zycie-wiedzy-i-zycia.read }}</ref>.
Tyytuł przywrócił w marcu 1926 r. matematyk i piłsudczyk [[Janusz Jędrzejewicz]] w formie bogato ilustrowanego miesięcznika w celu ''rozszerzenia i pogłębienia myśli polskiej i podniesienia jej na ten wysoki poziom, na którym być powinn''” Z pismem współpracowali wówczas naukowcy, popularyzatorzy i publicyści, a artykuły miały być przystępne, stroniące od sensacji i wyważone. W 1931 r. Jędrzejewicz zaangażował się w politykę, a ''Wiedzę i Życie'' zaczął wydawać Związek Nauczycielstwa Polskiego, a jego tematykę zdominowała humanistyka, choć pojawiały się nadal artykuły o technice, fizyce i chemii<ref name=":0" />.
 
Odnowione pismoPismo odniosło w 1989 r. rynkowy sukces, a w 1990 r. pracownicy ''Wiedzy i Życia'' skorzystaliutworzyli jakospółdzielnię jednidziennikarską zi pierwszychprzejęli z możliwości ubiegania się o przejęcie tytułu przez spółdzielnie dziennikarskietytuł. W 1991 r. spółdzielnia ''Wiedza„Wiedza i Życie''Życie” utworzyła wydawnictwo Science„Science PressPress”, w którym zaczął się ukazywać ''[[Świat Nauki.]]''. Na skutek nieumiejętnego zarządzania spółdzielnia zbankrutowała, a prawo do tytułu przejęło wydawnictwo Prószyński i S-ka<ref name=":0" />.▼
Po wojnie tytuł był wydawany był przez [[Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego]], a od 1950 r. przez Towarzystwo Wiedzy Powszechnej i obejmował m.in. tematy humanistyczne, biologiczne, informatyczne i astronomiczne, ale w połowie lat 1960. pismo zmieniło profil na kulturalno-społeczny i psychologiczny. Po okresie stanu wojennego czasopismo wróciło do tematyki nauk ścisłych, jednak nakład pisma spadał i w 1988 r. RSW „Prasa-Książka-Ruch” zaczął planować likwidację ''Wiedzy i Życia'', ale Andrzej Gorzym i redaktor naczelna Joanna Zimakowska przekonali Jana Rurańskiego, by zamiast tworzenia nowego pisma, zainwestować we wzmocnienie ''Wiedzy i Życia<ref name=":0" />.''
 
OdW czerwcaklatach 20022002–2004 r. tytuł wydawany przez spółkę [[Agora (przedsiębiorstwo)|Agora]], wpo grudniuczym 2004powrócił zostałdo odkupiony przez wydawnictwowydawnictwa [[Prószyński Media]]. W 2020 r. czasopismo zostało odkupione przez [[Polityka (wydawnictwo)|Polityka Sp. z o.o. S.K.A.]], a nowy wydawca zapowiedział skupienie się na procesie digitalizacji treści<ref>{{Cytuj |tytuł = Polityka przejmuje wydawanie „Wiedzy i Życia” |data dostępu = 2020-08-20 |opublikowany = www.wirtualnemedia.pl |url = https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/polityka-przejmuje-wydawanie-wiedzy-i-zycia-dlaczego-wartosc-transakcji}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Polityka Sp. z o.o. SKA wydawcą miesięcznika "Wiedza i Życie” |data dostępu = 2020-09-16 |opublikowany = Wiedza i Życie|data=2020-09-10|autor=Olga Orzyłowska-Śliwińska, [[Jerzy Baczyński]], Piotr Zmelonek|url = https://www.wiz.pl/8,2181.html}}</ref>.▼
▲Odnowione pismo odniosło w 1989 r. rynkowy sukces, a w 1990 r. pracownicy ''Wiedzy i Życia'' skorzystali jako jedni z pierwszych z możliwości ubiegania się o przejęcie tytułu przez spółdzielnie dziennikarskie. W 1991 r. spółdzielnia ''Wiedza i Życie'' utworzyła wydawnictwo Science Press, w którym zaczął się ukazywać ''Świat Nauki.'' Na skutek nieumiejętnego zarządzania spółdzielnia zbankrutowała, a prawo do tytułu przejęło wydawnictwo Prószyński i S-ka<ref name=":0" />.
 
▲Od czerwca 2002 r. tytuł wydawany przez spółkę [[Agora (przedsiębiorstwo)|Agora]], w grudniu 2004 został odkupiony przez wydawnictwo [[Prószyński Media]]. W 2020 r. czasopismo zostało odkupione przez [[Polityka (wydawnictwo)|Polityka Sp. z o.o. S.K.A.]], a nowy wydawca zapowiedział skupienie się na procesie digitalizacji treści<ref>{{Cytuj |tytuł = Polityka przejmuje wydawanie „Wiedzy i Życia” |data dostępu = 2020-08-20 |opublikowany = www.wirtualnemedia.pl |url = https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/polityka-przejmuje-wydawanie-wiedzy-i-zycia-dlaczego-wartosc-transakcji}}</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Polityka Sp. z o.o. SKA wydawcą miesięcznika "Wiedza i Życie” |data dostępu = 2020-09-16 |opublikowany = Wiedza i Życie|data=2020-09-10|autor=Olga Orzyłowska-Śliwińska, [[Jerzy Baczyński]], Piotr Zmelonek|url = https://www.wiz.pl/8,2181.html}}</ref>.
 
W 2009 r. średni nakład wynosił 68 tys. egzemplarzy, średnia sprzedaż – 34 tys. (według danych [[Związek Kontroli Dystrybucji Prasy|ZKDP]]).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiedza_i_Życie”