Order Wojny Ojczyźnianej: Różnice pomiędzy wersjami

[[Order]] został ustanowiony dekretem Prezydium [[Rada Najwyższa ZSRR|Rady Najwyższej]] [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] w dniu [[20 maja]] [[1942]] roku jako pierwsze odznaczenie bojowe ustanowione podczas [[Wielkafront wschodni (II wojna ojczyźnianaświatowa)|wielkiej wojny ojczyźnianejradziecko-niemieckiej]] (nazwa ta w radzieckiejrosyjskiej propagandziehistoriografii oznaczałanazywanej [[IIwielka wojna światowaojczyźniana|IIwielką wojnęwojną światowąojczyźnianą]], z ograniczeniem do wojny niemiecko-radzieckiej 1941–1945).

Order posiadał dwa stopnie i był nadawany przez Prezydium Rady Najwyższej ZSRR. Był to pierwszy radziecki order dzielony na stopnie. Był to także aż do [[1977]] roku jedyny radziecki order, który po śmierci odznaczonego mogła zatrzymać rodzina, zamiast zwracać go państwu.

** w ciężkim lotnictwie [[samolot bombowy|bombowym]] – 4 samoloty,

** w lotnictwie bombowym dalekiego zasięgu – 5 samolotów,

** w lotnictwie bombowym bliskiego zasięgu – 7 samolotów,

** w lotnictwie [[samolot szturmowy|szturmowym]] – 3 samoloty,

** w lotnictwie [[samolot myśliwski|myśliwskim]] – 3 samoloty;

** w ciężkim lotnictwie bombowym – 20,

** w lotnictwie bombowym dalekiego zasięgu – 25,

** w lotnictwie bombowym bliskiego zasięgu – 30,

** w lotnictwie szturmowym – 25,

** w lotnictwie myśliwskim – 60,

** w lotnictwie korygującym – 15,

** w lotnictwie transportowym lub łącznikowym, z lądowaniem na własnym terytorium – 60, na terytorium zajętym przez przeciwnika w rejonie rozmieszczenia wojsk własnych – 16 (w łącznikowym – 30);

* z męstwem wypełniał obowiązki, wchodząc w skład załogi samolotu przy wykonaniu zadania bojowego, za które pilot lub nawigator został odznaczony [[order Lenina|Orderem Lenina]];

* kto zdołał uruchomić uszkodzony samolot, który przymusowo lądował na terytorium przeciwnika;

* kto uruchomił na lotnisku pod ogniem przeciwnika nie mniej niż 10 samolotów;

* kto osobiście zniszczył 2 [[czołg ciężki|ciężkie]] lub [[czołg średni|średnie]] albo 3 [[czołg lekki|lekkie czołgi]] ([[samochód pancerny|samochody pancerne]]) przeciwnika, lub wchodząc w skład załogi działa zniszczył 3 ciężkie lub średnie albo 5 lekkich czołgów (samochodów pancernych);

* kto ogniem artylerii zniszczył co najmniej 3 samoloty nieprzyjaciela;

* kto wchodząc w skład załogi czołgu zniszczył co najmniej 3 gniazda ogniowe przeciwnika lub zniszczył nie mniej niż 4 czołgi lub 4 działa przeciwnika;

* kto pod ogniem przeciwnika ewakuował z pola walki nie mniej niż 3 czołgi uszkodzone przez przeciwnika;

* kto gardząc niebezpieczeństwem pierwszy wdarł się do schronu lub okopu przeciwnika i zdecydowanymi działaniami unieszkodliwił jego załogę, dając własnym wojskom możliwość szybkiego zajęcia tej pozycji,;

* kto pod ogniem przeciwnika zbudował most, naprawił uszkodzoną przez przeciwnika przeprawę;

* kto pod ogniem przeciwnika na rozkaz dowództwa osobiście wysadził w powietrze most lub przeprawę;

* kto, dowodząc oddziałem lub pododdziałem, zniszczył przeważającego przeciwnika,;

* kto, uczestnicząc w szarży kawaleryjskiej, wbił się w grupę przeciwnika i zniszczył go,;

* kto w rezultacie osobistego zwiadu ustalił słabe miejsca w obronie przeciwnika i przeprowadził wojska na jego tyły, ;

* kto wchodząc w skład załogi [[okręt]]u, samolotu lub obsługi działa [[artyleria nadbrzeżna|artylerii nadbrzeżnej]], zatopił 1 okręt bojowy lub 2 transportowce przeciwnika;

* kto pod ogniem przeciwnika wyprowadził z pola walki swój uszkodzony okręt;

* kto przygotował i pomyślnie wysadził [[desant morski]] na terytorium przeciwnika;

* kto zdobył i przyprowadził do bazy okręt przeciwnika.

Odznaczani nim byli również cudzoziemcy, w tym Polacy – żołnierze [[LWPLudowe Wojsko Polskie|Ludowego Wojska Polskiego]] i francuscy piloci [[Pułk Lotnictwa Myśliwskiego Normandie-Niemen|francuskiego pułku Normandie-Niemen]] walczącego na froncie wschodnim. Orderem tym jednak odznaczono także niektórych dowódców i żołnierzy [[alianci (II wojna światowa)|alianckich]] walczących na [[II wojna światowa w Afryce|froncie afrykańskim]] i [[front zachodni (II wojna światowa)|zachodnim]].

Po wojnie, od października 1947 zaprzestano nadawać order osobom cywilnym, a ilość nadań wobec żołnierzy zmniejszyła się. Dopiero za "odwilży" podczas rządów [[Nikita Chruszczow|Chruszczowa]] ponownie przyznawano go na większą skalę, w tym żołnierzom i partyzantom niesłusznie represjonowanym podczas [[stalinizm]]u, a także cudzoziemcom, którzy pomagali ukrywać się żołnierzom radzieckim na terenie okupowanym, w tym Polakom. Za rządów [[Leonid Breżniew|Breżniewa]] order zaczęto nadawać licznym miastom bronionym podczas wojny,: jako pierwszym w [[1966]] roku [[Nowosybirsk]]owi i [[Smoleńsk]]owi.

Ogółem do [[1985]] roku nadano ok. 1 350 000 orderów (w tym ponad 344 tys. – I stopnia i ponad 1 milion – II stopnia). Z tego, podczas wojny nadano 324 903 orderów I stopnia i 951 652 II stopnia, na szacunkowo około 20 - 25 mln osób, które przeszły przez szeregi [[Armia Czerwona|szeregi Armii Czerwonej]] podczas wojny sowiecko-niemieckiej.

W [[1985]] roku, z okazji 40-lecia zakończenia wojny, wypuszczono jubileuszową wersję Orderu Wojny Ojczyźnianej, nadawaną nie za zasługi bojowe, ale wszystkim żyjącym aktywnym uczestnikom wojny (generalicja, kawalerowie niektórych innych orderów i inwalidzi otrzymywali order I stopnia, pozostali – II stopnia). Odznaka orderu typu jubileuszowego była znacznie uproszczona. Orderem jubileuszowym I stopnia było odznaczonych ok. 2 054 000 osób, II stopnia – ok. 5 408 000 osób.

Odznaka orderu przedstawia pięcioramienną, emaliowaną na kolor czerwony gwiazdę, która nałożona jest na drugą gwiazdę wykonaną w formie złotych pęków promieni, tak, że ramiona dolnej gwiazdy znajdują się między ramionami górnej. Odznaka jest jednostronajednostronna. W centrum gwiazdy znajduje się okrągła złota tarcza pokryta czerwoną emalią, na której nałożony jest złoty [[godło ZSRR|sierp i młot]]. Tarcza okolona jest biało emaliowaną obwódką z napisem: '''ОТЕЧЕСТВЕННАЯ ВОЙНА''' (pol. „Wojna Ojczyźniana”) i małą gwiazdką. Spoza tarczy wystają skrzyżowane na tle złotych promieni, oksydowane na ciemny kolor [[karabin]] z [[bagnet]]em oraz [[szabla]]. Odznaka orderu II stopnia jest identyczna jak I stopnia, z tym że emaliowana, złocona gwiazda jest nałożona na srebrną promienistą gwiazdę. Średnica między końcami przeciwległych ramion dolnej i górnej gwiazdy wynosi 45 mm, średnica centralnej tarczy z napisem – 22 mm.

Order noszono na prawej piersi, w kolejności: I stopnia – po [[Order Aleksandra Newskiego (ZSRRZwiązek Radziecki)|Orderze Aleksandra Newskiego]], II stopnia – po orderze I stopnia.