Kodon: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, źródła/przypisy, rozszerzenie |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 2:
[[Plik:Aminoacids table.svg|thumb|300px|Tabela kodonów]]
'''Kodon''' – [[Sekwencja nukleotydów|sekwencja]] trzech [[nukleotyd|nukleotydów]] (triplet) występująca w [[mRNA]], stanowiąca jednostkę kodującą określony [[
W przyrodzie występuje około 300 aminokwasów, spośród których 20 stanowi monomeryczne jednostki białek{{r|Harper17}}. W związku z tym musi istnieć przynajmniej 20 oddzielnych kodonów, które tworzyłyby [[kod genetyczny]]. W mRNA występują cztery rodzaje nukleotydów różniące się rodzajem zasady azotowej wchodzącej w ich skład: [[adenina]] (A), [[cytozyna]] (C), [[guanina]] (G), [[uracyl]] (U). Gdyby kod genetyczny był jedynkowy i jeden nukleotyd odpowiadał jednemu aminokwasowi, wówczas możliwe byłoby zakodowanie w taki sposób tylko 4 aminokwasów. W przypadku kodu dwójkowego byłoby 16 kombinacji. Obecnie wiadomo, że kod genetyczny jest trójkowy, tzn. informację o aminokwasie niesie konkretny układ trzech nukleotydów. Takich kombinacji nukleotydów jest 64{{r|Harper440}}{{r|Lewiński}}.
Spośród 64 kodonów trzy są [[kodon terminacyjny|kodonami nonsensownymi]] (UAG, UGA, UAA). Napotkanie przez rybosom takich kodonów powoduje zakończenie syntezy białka{{r|Hames}}. 61 pozostałych kodonów koduje 20 aminokwasów, zatem jednemu aminokwasowi może odpowiadać kilka kodonów. Dlatego o kodzie genetycznym mówi się, że jest ''zdegenerowany''{{r|Harper440}}. Poza tym kod genetyczny jest bezprzecinkowy (pomiędzy kodonami i w ogóle nukleotydami nie ma żadnych innych elementów, które miałyby wpływ na odczyt), niezachodzący (kodony leżą jeden za drugim i nie mają elementów wspólnych), jednoznaczny (dana trójka koduje tylko jeden rodzaj aminokwasu), kolinearny (kolejność ułożenia kodonów odpowiada kolejności ułożenia aminokwasów w białku) i uniwersalny (z pewnymi wyjątkami kodony i zasady kodowania są takie same u wszystkich organizmów){{r|Lewiński}}.
Linia 185:
* <ref name="Lewiński">{{Cytuj książkę | autor = Waldemar Lewiński | tytuł = Molekularne podłoże biologii | wydawca = Operon | miejsce = Gdynia | rok = 2003 | strony = 149–150 | isbn = 83-7390-104-3}}</ref>
}}
{{Ka}}
[[Kategoria:Genetyka]]
| |||