Maria Tiemigriukowna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Tworzę Szablon:Cytuj |
rozbudowa hist. uźródłowiona |
||
Linia 12:
|1. tytuł = [[Rosyjskie caryce i cesarzowe|caryca Rosji]]
|1. od = sierpień [[1561]]
|1. do = wrzesień [[1569]]
|1. koronacja =
|1. jako = żona
Linia 19:
|1. następca = [[Marfa Sobakina|Marta Sobakina]]
|dynastia =
|data urodzenia = ok. 1544-1546
|miejsce urodzenia =
|data śmierci = 6 września [[1569]]
|miejsce śmierci =
|przyczyna śmierci =
|data pogrzebu =
|miejsce spoczynku =
|ojciec = [[Tiemigriuk Ajdarowicz]]
Linia 38 ⟶ 39:
|wikicytaty =
}}
'''Maria Tiemigriukowna'''
== Życiorys ==
Księżniczka Kuczenoj przyjechała do [[Moskwa|Moskwy]] wraz z ojcem Tiemigriukiem i wkrótce olśniła swą urodą owdowiałego niedawno cara Iwana. Przeszła na prawosławie, przyjmując imię Maria. Do ślubu doszło w sierpniu 1561. Uczta trwała trzy dni. W tym czasie mieszkańcom stolicy oraz cudzoziemcom zakazano wychodzenia ze swoich domów: władze obawiały się, by poddani nie zakłócili weselnych uroczystości. Wraz z Marią do [[Rosja|Rosji]] przybyło wielu Czerkiesów i [[Tatarzy|Tatarów]]. Nowa małżonka miała zły wpływ na męża, podjudzając go do złych czynów i skłócając z duchownymi [[Prawosławie|prawosławnymi]]. Większość czasu spędzała na [[Kreml]]u, zaś Iwan przebywał najczęściej w swej rezydencji w [[Słoboda Aleksandrowska|Słobodzie Aleksandrowskiej]]. W 1563 wydała na świat jedynego syna, Wasyla, który zmarł już po kilku miesiącach.▼
=== Pochodzenie ===
Jej ojcem był Tiemgriuk Ajdarowicz, kniaź kabardyśnki. Nie ma żadnych informacji o jej matce. Nosiła imię Kuczenoj<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Andrzej Andrusiewicz |tytuł = Iwan Groźny |data = 2006 |isbn = 978-83-7129-959-9 |s = 37-38}}</ref>. Miała sześcioro rodzeństwa, m.in. brata Michała Tiemgriukowicza-Czerkasskiego<ref>{{Cytuj |autor = Andrzej Andrusiewicz |tytuł = Iwan Groźny |data = 2006 |isbn = 978-83-7129-959-9 |s = 88}}</ref>.
=== Małżeństwo z carem ===
W 1561 r. przyjechała do [[Moskwa|Moskwy]] wraz z ojcem Tiemigriukiem<ref name=":0" />. Car Iwan od roku był wdowcem po Anastazji, a jego plany matrymonialne związane z królewną polską [[Katarzyna Jagiellonka|Katarzyną Jagiellonką]] nie doszły do skutku<ref name=":0" />. Kuczenoj olśniła urodą cara i nakazał jej pozostanie w swoim pałacu<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = https://mission-center.com/islams/opr.htm |data = dostęp: 10.10.2020.}}</ref>. Aby zostać carycą, musiała przejść na prawosławie. Chrztu udzielił jej [[Atanazy (metropolita Moskwy)|Atanazy]], przyszły metropolita moskiewski, w lipcu 1561 r.<ref>{{Cytuj |autor = |tytuł = http://psrl.csu.ru/toms/Tom_21.shtml |data = dostęp 10.10.2020.}}</ref> r. Przyjęła imię Maria<ref name=":0" />.
▲
Maria urodziła tylko jedno dziecko, syna Wasyla, który urodził się w 1563 r. i żył tylko kilka miesięcy<ref name=":0" />.
W 1568 r. Marię podejrzewano o udział w spisku przeciwko carowi, zainicjowanym przez koniuszego Iwana Piotrowicza Czeladina-Fiodorowa<ref name=":1">{{Cytuj |autor = Andrzej Andrusiewicz |tytuł = Iwan Groźny |data = 2006 |isbn = 978-83-7129-959-9 |s = 117-118}}</ref>. Przewrót pałacowy udaremniono, Czeladina zamordowano a carycy zakazano opuszczać dwór<ref name=":1" />.
=== Śmierć ===
Przed śmiercią Maria wyjechała z mężem do Wołogdy i tam zachorowała. Nadesłane wieści o ''spisku'' w [[Nowogród Wielki|Nowogrodzie]] zmusiły Iwana do powrotu do Moskwy. Przewiezienie chorej żony powierzył car [[Bojarzy|bojarowi]] Basmanowowi, podróż jednak była długa i uciążliwa. Chorą Marię przewieziono ''według nakazu'' do Słobody Aleksandrowskiej, gdzie zmarła. Iwan podejrzewał, że Marię otruli jego wrogowie, co stało się pretekstem do nasilenia carskiego terroru, którego ofiarą stali się Czerkiesi.
=== Dziedzictwo ===
Car ożenił się jeszcze pięć lub nawet sześć razy.
W listopadzie 1571 r. po dwóch tygodniach od zawarcia małżeństwa z Iwanem zmarła [[Marfa Sobakina]]. O otrucie nowej carycy oskarżono brata Marii, Michała, który już wcześniej utracił zaufanie cara. Michał wraz z żoną i synem zostali zabici w 1571 r.
== Bibliografia ==
| |||