Anarchokapitalizm: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
RP Gaming. (dyskusja | edycje)
m Zmieniłem zdjęcie flagi. Tamte było minimalnie słabsze jakościowo, więc zrobiłem nowe, lepsze jakościowo zdjęcie
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
[[Plik:Ankap flaga.png|alt=|mały|Flaga anarchokapitalistów]]
'''Anarchokapitalizm''' (znany również jako „anarchia wolnościowa”<ref>{{Cytuj |autor = Edward Stringham |tytuł = Anarchy And the Law: The Political Economy of Choice |data = 2007 |data dostępu = 2017-12-16 |isbn = 9781412805797 |wydawca = Transaction Publishers |url = https://books.google.pl/books?id=nft4e62nicsC&pg=PA268&dq=libertarian+anarchy&hl=en&ei=vu9iTNyROYSclge9_ImiCw&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y#v=onepage&q=libertarian%20anarchy&f=false |język = en}}</ref> lub „anarchizm rynkowy”<ref>{{Cytuj |autor = Roderick T. Long, Tibor R. Machan |tytuł = Anarchism/minarchism: Is a Government Part of a Free Country? |data = 2008 |data dostępu = 2017-12-16 |isbn = 9780754660668 |wydawca = Ashgate Publishing, Ltd. |url = https://books.google.pl/books?id=PUev30VZ04kC&pg=PR7&dq=anarcho-capitalism+libertarian&hl=en&ei=DtNiTMzdOIWBlAeZmIiTCw&sa=X&oi=book_result&ct=result&redir_esc=y#v=onepage&q=anarcho-capitalism%20libertarian&f=false |język = en}}</ref> lub „anarchizm wolnego rynku” lub "akap" lub "ankap") jest [[Libertarianizm|libertariańską]] i [[Indywidualizm|indywidualistyczną]], [[Anarchizm|anarchistyczną]] [[Ideologia polityczna|ideologią polityczną]], która opowiada się za eliminacją państwa na rzecz indywidualnej suwerenności na [[Wolny rynek|wolnym rynku]]. Ekonomista [[Murray Rothbard]] jest uważany za twórcę tego terminu<ref>{{Cytuj |tytuł = Radical Candor
 and Radical Fun – LewRockwell |czasopismo = LewRockwell.com |data dostępu = 2017-12-16 |url = https://www.lewrockwell.com/2014/12/murray-n-rothbard/radical-candor/ |język = en}}</ref>. Według opracowania Wójtowicza, w społeczeństwie anarchokapitalistycznym egzekwowanie prawa, sądy i wszystkie inne usługi bezpieczeństwa byłyby zapewniane przez dobrowolnie finansowane podmioty gospodarcze, takie jak [[prywatne agencje ochrony]]<ref>{{Cytuj |autor = Stanisław Wójtowicz |tytuł = Anarchokapitalizm cz.1 |data = 2017-09-02 |data dostępu = 2019-05-23 |opublikowany = Prosta Ekonomia |url = https://prostaekonomia.pl/anarchokapitalizm-cz-1/ |język = pl-PL}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Stanisław Wójtowicz |tytuł = Anarchokapitalizm cz.2 |data = 2017-09-22 |data dostępu = 2019-05-23 |opublikowany = Prosta Ekonomia |url = https://prostaekonomia.pl/akap2/ |język = pl-PL}}</ref>. Działalność osobista i ekonomiczna byłaby regulowana przez co zwolennicy tej ideologii nazywają "naturalne prawa rynku" i poprzez [[prawo prywatne]], a nie w wyniku działań politycznych. Wskutek braku organizacji państwowej nie mogłoby między innymi istnieć zjawisko zbrodni przeciwko państwu.
 
Anarchokapitaliści opowiadają się za społeczeństwem opartym na w ich zdaniu dobrowolnym handlu własnością prywatną i usługami (w tym [[pieniądz]]em, [[Dobra konsumpcyjne|dobrami konsumpcyjnymi]], gruntami i [[Dobra inwestycyjne|dobrami inwestycyjnymi]]) w celu maksymalizacji indywidualnej wolności i dobrobytu. Jednakże uznają także działalność charytatywną i wspólnotową za część tej samej dobrowolnej etyki<ref>{{Cytuj |tytuł = The Death of Politics, by Karl Hess |data dostępu = 2017-12-16 |opublikowany = fare.tunes.org |url = http://fare.tunes.org/books/Hess/dop.html}}</ref>. Chociaż anarchokapitaliści są znani z tego, że domagają się prawa do własności prywatnej (zindywidualizowanej lub wspólnej niepublicznej), niektórzy proponują, że niepaństwowa własność publiczna lub wspólnota może również istnieć w społeczeństwie anarchokapitalistycznym<ref>{{Cytuj |autor = kanopiadmin |tytuł = Common Property in Anarcho-Capitalism |czasopismo = Mises Institute |data = 2014-07-30 |data dostępu = 2017-12-16 |url = https://mises.org/library/common-property-anarcho-capitalism |język = en}}</ref>. Istotne jest dla nich, iż jest ona nabywana i przekazywana bez pomocy lub przeszkody ze strony państwa. Anarchokapitalistyczni libertarianie uważają, że jedynym sprawiedliwym i/lub najkorzystniejszym ekonomicznie sposobem nabycia własności jest dobrowolny [[handel]], [[darowizna]] lub pierwotne zawłaszczanie oparte na pracy, a nie agresja lub oszustwo.
 
Anarchokapitaliści postrzegają kapitalizm wolnorynkowy jako podstawę wolnego i dostatniego społeczeństwa. Murray Rothbard powiedział, że różnica między wolnorynkowym kapitalizmem a „państwowym kapitalizmem” to różnica między „pokojową, dobrowolną wymianą” a zmawiającym się partnerstwem między biznesem a rządem, który używa przymusu, aby podkopać wolny rynek<ref>{{Cytuj |autor = kanopiadmin |tytuł = A Future of Peace and Capitalism |czasopismo = Mises Institute |data = 2004-07-09 |data dostępu = 2017-12-16 |url = https://mises.org/library/future-peace-and-capitalism |język = en}}</ref>. „Kapitalizmu”, zgodnie z definicją anarchokapitalistów, nie należy mylić z [[Kapitalizm państwowy|państwowym kapitalizmem]], kapitalizmem [[Kolektywizm|kolektywnym]], [[korporacjonizm]]em lub współczesnymi [[Gospodarka mieszana|gospodarkami mieszanymi]], w których naturalne zachęty i czynniki zniechęcające do rynku są wypaczane przez [[Interwencjonizm|interwencję państwa]]. Odrzucają państwo, opierając się na przekonaniu, że państwa są agresywnymi bytami kradnącymi własność (poprzez [[Podatek|opodatkowanie]] i [[Wywłaszczenie (prawo)|wywłaszczenie]]), inicjują agresję, są przymusowym monopolem na użycie siły, wykorzystywanym, by przynieść korzyści wybranym przedsiębiorstwom i osobom fizycznym kosztem innych, tworzyć [[monopol]]e, ograniczenia handlu i ograniczenia wolności osobistych – między innymi za pomocą prawa antynarkotykowego, [[Obowiązek szkolny|obowiązkowej edukacji]], [[Pobór (wojsko)|poboru do wojska]], przepisów dotyczących żywności. Uścisk nieskrępowanego kapitalizmu prowadzi do znacznego napięcia między anarchokapitalistami i wieloma anarchistami społecznymi, którzy postrzegają kapitalizm i wolny rynek jako tylko innego rodzaju autorytety. [[Antykapitalizm|Antykapitalistyczni]] anarchiści na ogół uważają anarchokapitalizm za wewnętrznie sprzeczny z definicji<ref>David Weick, ''Anarchist Justice'', s. 223–224; Peter Sabatini, ''Libertarianism: Bogus Anarchy''; Kropotkin, ''Anarchism''.</ref>.