Algarve: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
int.
Linia 1:
{{Jednostka administracyjna infobox
|nazwa = Algarve
|nazwa oryginalna = [[Język portugalski|port.]] Região do Algarve
|dopełniacz nazwy =
|jednostka = [[Podział administracyjny Portugalii|region]]
|zdjęcie =
|opis zdjęcia = Wybrzeże Algarve w okolicach [[Lagoa (Algarve)|Lagoa]].
|herb = COA Algarve (Kingdom).png
|flaga =
|hymn =
|dewiza =
|państwo = PRT
|1. jednostka administracyjna =
|2. jednostka administracyjna =
|3. jednostka administracyjna =
|4. jednostka administracyjna =
|5. jednostka administracyjna =
|siedziba = [[Faro (gmina w Portugalii)|Faro]]
|ISO 3166-2 =
|zarządzający =
|stanowisko zarządzającego =
|powierzchnia = 5412
|liczba ludności = 451 005<ref name="censos 2011">{{cytuj stronę |url = http://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_indicadores&indOcorrCod=0005889&selTab=tab0 |tytuł = População residente (N.º) por Local de residência e Sexo; Decenal (2011) |autor = Instituto Nacional de Estatística}}</ref>
|rok = 2011
|gęstość zaludnienia = 83
|numer kierunkowy =
|kod pocztowy =
|tablice rejestracyjne =
|adres urzędu =
|plan =
|nazwa 1. podziału = gmin
|1. podział = 16
|nazwa 2. podziału = sołectw
|2. podział = 67
|mapa = LocalDistritoFaro.svg
|nazwa mapy = Portugalii
|współrzędne = 37°00′52N00′52″N 07°56′07W56′07″W
|commons = Category:Algarve
|www = http://www.ccdr-alg.pt/site/
}}
[[Plik:Algarve topographic map-fr.png|thumb|Mapa topograficzna Algarve.]]
[[Plik:Algarve coast.jpg|thumb|Widok Algarve z lotu ptaka.]]
'''Algarve''' (wym. [{{IPA|aɫˈɡaɾv(ɨ)}}]; z [[język arabski|arab.]] الغرب al-Garb/al-garb „zachód, ziemia położona na zachód” ) – region i [[kraina historyczna]] w kontynentalnej [[Portugalia|Portugalii]], obejmująca całą południową część tego kraju, tj. podłużny pas wzdłuż wybrzeża [[Ocean Atlantycki|Oceanu Atlantyckiego]] – długości około 40 kilometrów i szerokości około 140 kilometrów – od [[Przylądek Świętego Wincentego|Przylądka Świętego Wincentego]] na zachodzie do rzeki [[Gwadiana|Gwadiany]] na wschodzie (granica z [[Hiszpania|Hiszpanią]]).
 
Od roku 2003 jest to również nazwa statystycznego [[Region (podział administracyjny)|regionu administracyjnego]] [[NUTS#Poziomy|NUTS 2]] (''Região do Algarve'') i statystycznego podregionu administracyjnego NUTS 3 (''Grande Área Metropolitana do Algarve'') w południowej Portugalii. W [[Podział administracyjny Portugalii|ujęciu administracyjnym, granice regionu Algarve]] pokrywają się z granicami [[Dystrykt Faro|dystryktu Faro]].
 
Centrum administracyjnym regionu jest [[Faro (gmina w Portugalii)|miasto Faro]], z [[Port lotniczy Faro|międzynarodowym portem lotniczym]] oraz [[Uniwersytet w Algarve|państwowym uniwersytetem]].
 
== Geografia ==
Algarve zajmuje powierzchnię niespełna 5 000 km², co stanowi 5,59 % terytorium kontynentalnej Portugalii. Całe południe i zachód krainy stanowi wybrzeże Oceanu Atlantyckiego (nazywane ''Costa do Algarve''), natomiast wschodni kraniec regionu – na całej długości – wyznacza rzeka Gwadiana, będąca równocześnie granicą z Hiszpanią. Z kolei na północy Algarve ciągną się dwa [[Łańcuch górski|łańcuchy górskie]]: [[Serra de Monchique]] (najwyższy szczyt [[Fóia]] – 902 m n.p.m. to jednocześnie najwyższy punkt całego regionu) oraz [[Serra do Caldeirão]] (najwyższy szczyt: ''Pelados'' – 589 m n.p.m.), częściowo zlokalizowany w sąsiedniej krainie – [[Alentejo|Baixo Alentejo]]. Zdecydowana większość terenu jest pagórkowata i poprzecinana żyznymi dolinami rzek lub potoków (np. ''Rio Arade'', ''Ribeira de Odelouca'', ''Ribeira de São Lourenço'', ''Ribeira de Algibre'' i ''Ribeira de Quarteira'').
 
Geograficznie, Algarve dzieli się na dwie mniej więcej równe części: ''Barlavento'' (zachodnią) i ''Sotavento'' (wschodnią). Granica między nimi przebiega w połowie wybrzeża, czyli pomiędzy [[Albufeira|Albufeirą]] i [[Loulé]], a do każdej przynależy 8 [[Gminy Portugalii|gmin]]. Nazwy te związane są z kierunkami wiatrów, wiejących na wybrzeżu. Barlavento to strefa nawietrzna, zaś Sotavento – zawietrzna. Zachodnia część 155-kilometrowego wybrzeża Algarve jest bardzo urozmaicona, bowiem niewielkie piaszczyste [[Plaża|plaże]] poprzerywane są kilkudziesięciometrowymi [[klif]]ami i różnokolorowymi formacjami skalnymi. Najsłynniejszą z tamtejszych plaż jest ''Praia da Rocha'' w [[Portimão]]. Klifowa [[linia brzegowa]], szczególnie w okolicach [[Lagos (Portugalia)|Lagos]], usiana jest [[jaskinia]]mi i [[grota]]mi wyrzeźbionymi przez wodę w [[Wapień|wapieniu]]. Dominują tutaj otoczone przez skały niewielkie zatoczki. Wschodnie wybrzeże to całkowicie odmienne krajobrazy – płaskie, z [[wydma]]mi, [[Salina (przemysł)|salinami]] i podłużnymi wysepkami, za to z wielokilometrowymi, piaszczystymi plażami (na wschód od Faro transfer na plaże odbywa się łodzią, bowiem brak jest możliwości dojścia lub dojazdu do nich drogą lądową). Taki typ wybrzeża uformował się na skutek [[Trzęsienie ziemi w Lizbonie (1755)|trzęsienia ziemi z 1755]]. Oprócz śródziemnomorskiego klimatu i atrakcji przyrodniczych turystów przyciąga również bogata historia oraz kultura regionu.
 
Największe miasta:
* [[Faro (gmina w Portugalii)|Faro]]
* [[Portimão]]
Linia 74:
|
* [[Monchique]]
* [[Olhão da Restauração|Olhão]]
* [[Portimão]]
* [[São Brás de Alportel]]
Linia 86:
 
== Gospodarka ==
* [[Rolnictwo]]: uprawa [[owoc]]ów [[cytrus]]owych, [[migdałowiecMigdałowiec zwyczajnypospolity|migdałowych]] i [[figa|fig]]; rybołówstwo i przetwórstwo rybne
* [[Turystyka]]
 
Bezrobocie w regionie Algarve w drugim kwartale 2017 roku wynosiło 7,6%<ref>[https://www.jn.pt/economia/interior/taxa-de-desemprego-caiu-para-88-8694249.html Taxa de desemprego caiu para 8,8%] – Jornal de Notícias, 2017.</ref>.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
 
 
{{Krainy historyczne Portugalii}}
 
[[Kategoria:Algarve|! ]]