|
}}
{{Inne znaczenia|jednostki miary|[[Lumen (ujednoznacznienie)|inne znaczenia]]}}
'''Lumen''' ('''lm''') – jednostka miary [[strumień świetlny|strumienia świetlnego]], w układzie SI ([[jednostka pochodna układu SI]]). Jest to miara całkowitej ilości światła widzialnego emitowanego przez źródło w jednostce czasu.
: '''1 lm = 1 [[kandela|cd]] · 1 [[steradian|sr]]''' ▼
Jest to strumień świetlny wysłany w jednostkowy [[kąt bryłowy]] (czyli mierzący jeden [[steradian]]) przez [[Izotropowość|izotropowe]] punktowe [[Źródła światła|źródło światła]] o [[światłość|światłości]] jednej [[kandela|kandeli]] umieszczone w wierzchołku tego kąta.
▲'''1 lm = 1 [[kandela|cd]] · 1 [[steradian|sr]]'''
== Wyjaśnienie ==
''Jeśli źródło światła emituje jedną kandelę równomiernie pod kątem bryłowym jednego steradiana, całkowity strumień świetlny wyemitowany pod tym kątem wynosi jeden lumen''. Alternatywnie, [[Izotropowość|izotropowe]] źródło punktowe, którego [[światłość]] jest równa 1 [[Kandela|kandeli]], emituje całkowity strumień świetlny dokładnie 4π lumenów. Gdyby źródło było częściowo pokryte idealną półkulą pochłaniającą, system ten emitowałby połowę strumienia świetlnego - tylko 2π lumenów. W tych kierunkach, które nie są zasłonięte, natężenie światła nadal wynosiłoby jedną kandelę.
Pełna [[kula]] ma [[kąt bryłowy]] 4π [[Steradian|steradiany]], więc źródło światła, które równomiernie świeci ze światłością jednej [[Kandela|kandeli]] we wszystkich kierunkach, ma całkowity strumień świetlny 1 cd × 4π sr = 4π cd⋅sr ≈ 12,57 lumenów.
Lumen można traktować od niechcenia jako miarę całkowitej ilości światła widzialnego w określonej wiązce lub pod pewnym określonym kątem lub emitowanego z jakiegoś źródła. Liczba kandeli lub lumenów ze źródła zależy również od jego [[Widmo (spektroskopia)|widma]].
=== Lumeny, a luksy. ===
Jeden lumen na [[metr kwadratowy]] to [[Luks (fotometria)|luks]]. Strumień 1000 lumenów, skoncentrowany na obszarze jednego metra kwadratowego, oświetla ten metr kwadratowy natężeniem oświetlenia 1000 luksów. Te same 1000 lumenów, rozłożone na dziesięciu metrach kwadratowych, wytwarza słabsze natężenie oświetlenia o wartości zaledwie 100 luksów.
=== Moc ===
Strumień świetlny różni się od mocy ([[Strumień promieniowania|strumienia promieniowania]]) tym, że strumień promieniowania obejmuje wszystkie emitowane [[Promieniowanie elektromagnetyczne|fale elektromagnetyczne]], podczas gdy strumień świetlny jest ważony zgodnie z modelem wrażliwości oka ludzkiego na różne długości fal.
Źródło emitujące moc jednego [[Wat|wata]] światła w barwie, dla której oko jest najbardziej wydajne ([[długość fali]] 555 nm, w zielonym obszarze [[Światło widzialne|widma optycznego]]) ma strumień świetlny 683 lumenów. Zatem lumen reprezentuje co najmniej 1/683 wata mocy światła widzialnego, w zależności od rozkładu widmowego.
Aby przeliczyć lumeny na waty dla danego źródła można wykorzystać znajomość wartości jego [[Skuteczność świetlna|skuteczności świetlnej]].
| 