Wersja z 09:29, 16 kwi 2020 edytuj Grzegorz Polak (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 804 edycje m jęz.: "1000 lat świetlnym" na "1000 lat świetlnych" ← poprzednia edycja		Wersja z 21:45, 25 gru 2020 edytuj anuluj edycję Szczureq (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 31 461 edycji poprawa przek., WP:SK, ilustracja, kat. następna edycja →
Linia 1: {{~~Koordynaty~~Współrzędne astronomiczne\|05\|38\|36\|0\|-69\|05\|11\|10}} {{Mgławica infobox \|nazwa ~~nazwa~~ = Mgławica Tarantula \|zdjęcie ~~zdjęcie~~ = ~~30 Doradus,~~ Tarantula Nebula TRAPPIST.jpg \|opis ~~opis~~ = Mgławica Tarantula ([[~~Kosmiczny~~Europejskie ~~Teleskop~~Obserwatorium ~~Hubble’a~~Południowe\|~~HST~~ESO]]) \|odkrywca ~~odkrywca~~ = [[Nicolas -Louis ~~de Lacaille\|~~de Lacaille]] \|dzień ~~dzień~~ = 5 grudnia \|rok ~~rok~~ = 1751 \| gwiazdozbiór = [[Złota Ryba]] \|typ ~~typ~~ = [[mgławica emisyjna]] / [[obszar H II]] \| rektascensja = {{RA\|05\|38\|36,0}}{{r\|simbad}} \|deklinacja ~~deklinacja~~ = {{DEC\|–69\|05\|11}}{{r\|simbad}} \|odl_ly ~~odl_ly~~ = 170 -– 179 tys. [[rok świetlny\|ly]] \|odl_pc ~~odl_pc~~ = 52 -– 55 [[parsek\|kpc]] \|jas_wid ~~jas_wid~~ = 8 \|rozm_kąt ~~rozm_kąt~~ = 40' × 25' \|wymiary ~~wymiary~~ = 1000 ly \|jas_abs ~~jas_abs~~ = \|wiek ~~wiek~~ = \|alt_ozn ~~alt_ozn~~ = NGC 2070, 30 Doradus, ESO 57-EN6,<br />LHA 120-N 157A \|commons ~~commons~~ = Category:NGC 2070 }} '''Mgławica Tarantula''' (również '''NGC 2070''', '''30 Doradus''') – wielka [[mgławica]] ([[obszar H II]]) w [[Wielki Obłok Magellana\|Wielkim Obłoku Magellana]]. Znajduje się w [[Złota Ryba\|konstelacji Złotej Ryby]]. Mgławica Tarantula po raz pierwszy została skatalogowana jako [[gwiazda]] '''30 Doradus'''. 5 grudnia 1751 roku [[Nicolas -Louis de Lacaille]] uznał ją za mgławicę. Nazwa Tarantula nawiązuje do tego, że jej świetliste włókna przypominają nogi pająka{{r\|nasa}}. [[Plik:A New View of the Tarantula Nebula.jpg\|thumb\|250px\|left\|Mgławica Tarantula w zakresach fal: od podczerwieni ([[Kosmiczny Teleskop Spitzera\|Spitzer]]) przez światło widzialne (Hubble) po promieniowanie rentgenowskie ([[Teleskop kosmiczny Chandra\|Chandra]])]]▼ [[Plik:30 Doradus, Tarantula Nebula.jpg\|mały\|lewo\|Zbliżenie z [[Kosmiczny Teleskop Hubble’a\|Teleskopu Hubble’a]]]] Jej średnica kątowa 20' na niebie odpowiada w rzeczywistości około 1000 [[rok świetlny\|lat świetlnych]]. [[Masa (fizyka)\|Masa]] mgławicy jest równa co najmniej 3000 [[masa Słońca\|mas Słońca]]. Mgławica Tarantula ma [[obserwowana wielkość gwiazdowa\|widomą wielkość gwiazdową]] 8, co przy odległości mgławicy (c.a. 170 000 - 179 000 lat świetlnych) oznacza bardzo jasny obiekt.<ref>{{Cytuj\|url = http://astronomia.hekko.pl/galaktyki/obloki_magellana/ngc2070.html\|tytuł = NGC 2070 - Mgławica Tarantula\|opublikowany = astronomia.hekko.pl\|data dostępu = 2016-02-10}}</ref><ref>{{Cytuj\|url = http://messier.seds.org/xtra/ngc/n2070.html\|tytuł = NGC 2070, the Tarantula Nebula (30 Doradus)\|opublikowany = messier.seds.org\|data dostępu = 2016-02-10\|autor = Hartmut Frommert, Christine Kronberg}}</ref> Gdyby obiekt ten znajdował się w takiej odległości od Ziemi jak [[Wielka Mgławica w Orionie\|Mgławica Oriona]] (1300 lat świetlnych), to na ziemskim niebie rozciągałby się na szerokość kątową 60 Księżyców i byłby na tyle jasny, aby w nocy rzucać cień{{r\|scdaily}}.▼ ▲[[Plik:A New View of the Tarantula Nebula.jpg\|~~thumb~~mały\|~~250px\|left~~lewo\|Mgławica Tarantula w zakresach fal: od podczerwieni ([[Kosmiczny Teleskop Spitzera\|Spitzer]]) przez światło widzialne (Hubble) po promieniowanie rentgenowskie ([[Teleskop kosmiczny Chandra\|Chandra]])]] ▲Jej średnica kątowa 20' na niebie odpowiada w rzeczywistości około 1000 [[rok świetlny\|lat świetlnych]]. [[Masa (fizyka)\|Masa]] mgławicy jest równa co najmniej 3000 [[masa Słońca\|mas Słońca]]. Mgławica Tarantula ma [[obserwowana wielkość gwiazdowa\|widomą wielkość gwiazdową]] 8, co przy odległości mgławicy (c.a. 170 000 -– 179 000 lat świetlnych) oznacza bardzo jasny obiekt.<ref>{{Cytuj \|url = http://astronomia.hekko.pl/galaktyki/obloki_magellana/ngc2070.html \|tytuł = NGC 2070 -– Mgławica Tarantula \|opublikowany = astronomia.hekko.pl \|data dostępu = 2016-02-10}}</ref><ref>{{Cytuj \|url = http://messier.seds.org/xtra/ngc/n2070.html \|tytuł = NGC 2070, the Tarantula Nebula (30 Doradus) \|opublikowany = messier.seds.org \|data dostępu = 2016-02-10 \|autor = Hartmut Frommert, Christine Kronberg}}</ref>. Gdyby obiekt ten znajdował się w takiej odległości od Ziemi jak [[Wielka Mgławica w Orionie\|Mgławica Oriona]] (1300 lat świetlnych), to na ziemskim niebie rozciągałby się na szerokość kątową 60 Księżyców i byłby na tyle jasny, aby w nocy rzucać cień{{r\|scdaily}}. Jest to najbardziej aktywny obszar gwiazdotwórczy w całej [[Grupa Lokalna Galaktyk\|Grupie Lokalnej]]. W centrum mgławicy znajduje się młoda gromada masywnych gwiazd skatalogowana jako [[R136]]. To właśnie intensywne promieniowanie i silny [[wiatr gwiazdowy\|wiatr]] pochodzące z tej gromady tworzą poświatę mgławicy oraz kształtują jej włókna. Znajdujący się w mgławicy gaz poprzez owe wiatry oraz wybuchy [[Supernowa\|supernowych]] został podgrzany do temperatury milionów stopni, stając się źródłem [[promieniowanie rentgenowskie\|promieniowania rentgenowskiego]]. Linia 35 ⟶ 37: == Przypisy == {{Przypisy\| <ref name="nasa">{{cytuj stronę \|url = http://archive.is/20130502122235/http://astronomia.teleskopy.net/index.php?idg=news&idd=1596 \|tytuł = Nowy obraz mgławicy Tarantula wykonany przez Hubble, Chandrę i Spitzera \|opublikowany = tłumaczenie: NASA Chandra \|data = 2012-04-17 \|data dostępu = 2012-04-18}}</ref> <ref name="scdaily">{{cytuj stronę \|url = https://www.sciencedaily.com/releases/2008/12/081211141844.htm \|tytuł = Drama In The Heart Of The Tarantula Nebula \|opublikowany = Science Daily \|data = 2008-12-11 \|język = en \|data dostępu = 2008-12-13~~\|język=en~~}}</ref> <ref name="simbad">{{Simbad\|Tarantula Nebula}}</ref> }} Linia 47 ⟶ 49: {{SORTUJ:Tarantula}} [[Kategoria:Gwiazdozbiór Złotej Ryby]] [[Kategoria:Mgławice emisyjne]] [[Kategoria:Obiekty NGC\|2070]]▼ [[Kategoria:Obszary H II]]▼ [[Kategoria:Wielki Obłok Magellana]] [[Kategoria:Obiekty astronomiczne odkryte w 1751]] [[Kategoria:Obiekty Caldwella\|103]] ▲[[Kategoria:Obiekty NGC\|2070]] ▲[[Kategoria:Obszary H II]]

Mgławica Tarantula: Różnice pomiędzy wersjami