Historia Rosji: Różnice pomiędzy wersjami

== Rosyjska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka ==

{{osobny artykuł|Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich}}

 

W 1928 Józef Stalin ostatecznie zwyciężył w walce o władzę. Sztucznie wywołał [[kryzys skupu]]{{odn|Marples|2006|s=120}}, który posłużył jako pretekst przeprowadzenia szybkiej kolektywizacji rolnictwa. W tym samym czasie [[proces szachtyński]] przygotowywał podwaliny pod masowy terror i reformy w przemyśle. W latach 1929–1934 [[Kolektywizacja]] wsi, została przeprowadzana z całą bezwzględnością, doprowadziła do [[industrializacja|industrializacji]]. W efekcie tych działań zabito lub zesłano do łagrów i przymusowo przesiedlono na północ tzw. klasy wyzyskujące m.in. [[kułak]]ów i ich rodziny. Czystki objęły około 10 milionów osób. Miliony chłopów zatrudniło się w przemyśle. Poprzez wyzysk wsi zyskano środki na industrializację kraju. Najważniejszymi inwestycjami pierwszej pięciolatki były kombinat metalurgiczny w [[Magnitogorsk]]u, rozpoczęcie wytopu stali w hucie w Kuźniecku, budowę elektrowni wodnej [[Dnieprzańska Elektrownia Wodna|DnieproGESu]], uruchomienie produkcji w Uralskich Zakładach Budowy Maszyn „Uralmasz”. Zasadniczym celem uprzemysłowienia była budowa potężnej i nowoczesnej armii dysponującej wszystkimi rodzajami uzbrojenia. Nasilono [[terror]], rozpoczęto liczne procesy pokazowe i wymordowano kadry dowódcze Armii Czerwonej. Represje dotknęły także inne narody wschodzące w skład ZSRR. Doprowadzono do rozbudowy systemu łagrów. Doszło do utworzenia państwa totalitarnego w którym panował [[kult jednostki]]. Państwo zostało zorganizowane w [[kołchoz]]y i [[sowchoz]]y, a wszystkie zakłady produkcyjne oraz rolnicze zostały znacjonalizowane. Państwo dysponowało wydawnictwami i drukarniami, prasą, radiem, później również telewizją, szkolnictwem, nauką, stowarzyszeniami twórczymi. Wszystkie dziedziny życia były kontrolowane przez [[cenzura|cenzurę]]. Sam kraj był [[izolacja|izolowany]] od reszty świata. Życie publiczne organizowano głównie w ramach 5-latek mających być kolejnymi zwycięstwami i etapami rozwoju, inicjowanymi przez „Wodza” i „Partię”. W latach 1933–1937 zorganizowano drugą pięciolatkę. Zakończyła się ona przekroczeniem wskaźników i zbudowaniem społeczeństwa socjalistycznego. Osiągnięcie to zostało podkreślone w [[Konstytucja Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich|konstytucji]] ZSRR. Wiele osiągnięć pięciolatek okupionych zostało ofiarami, głównie więźniów przymusowo pracujących w prymitywnych warunkach.