Żywność liofilizowana: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anulowanie wersji 60398286 autorstwa 79.184.158.44 (dyskusja) źródło reklamowe (patrz: WP:LZ oraz WP:SPAM)
Znacznik: Anulowanie edycji
poprawa przek., WP:SK, drobne merytoryczne, źródła/przypisy, ilustracja
Linia 1:
[[Plik:Braškių granulės.jpg|mały|Liofilizowane truskawki granulowane]]
[[Plik:Freeze-Dried-Ice-Cream.jpg|thumb|Liofilizowane [[lody]]]]
'''Żywność liofilizowana''' – żywność konserwowana metodą [[Liofilizacja|liofilizacji]], czyli suszenia po zamrożeniu z zastosowaniem obniżonego ciśnienia. Żywność liofilizowana jest odwadniana poprzez usunięcie od 70% do 96% wody. Powstrzymuje to rozwój [[Mikroorganizm|mikroorganizmów]] i bardzo spowalnia procesy [[Enzymy|enzymatyczne]].
 
{{Wikicytaty|na temat żywności liofilizowanej}}
Wśród produktów spożywczych dostępnych w formie zliofilizowanej są np. [[owoc]]e i [[warzywa]], [[kawa]], [[lody]] oraz [[mięso]] i jego substytuty<ref>{{Cytuj |tytuł = Lyophilization (Freeze-drying) in the Food Industry |data = 2019-10-17 |data dostępu = 2021-01-12 |opublikowany = News-Medical.net |url = https://www.news-medical.net/life-sciences/Lyophilization-(Freeze-drying)-in-the-Food-Industry.aspx |język = en|autor=Reginald Davey}}</ref>.
 
== Historia ==
Liofilizację na masową skalę zastosowano w [[Stany Zjednoczone|USA]] w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]] do osocza krwi, aby można je było łatwo transportować na obszary objęte walkami.
[[Plik:Freeze dried bacon bars (cropped).jpg|thumb|Liofilizowany batonik [[Boczek|bekonowy]]]]
W latach 60. [[XX wiek]]uwieku została po raz pierwszy użyta do konserwowania żywności dla [[Kosmonauta|astronautów]] i kosmonautów w czasie coraz dłuższych misji kosmicznych. Pierwszy raz użyto jej na większą skalę w misji stacji [[Program Skylab|Skylab]]. W misjach [[Wahadłowiec kosmiczny|Space Shuttle]] również używano żywności liofilizowanej. Na pokładzie wahadłowców woda była syntezowana z tlenu i wodoru na ogniwach paliwowych. Była więc niejako produktem ubocznym wytwarzania prądu elektrycznego. Używano jej do picia, jedzenia i mycia się. Wyniesienie 1 kilograma ładunku promem kosmicznym kosztowało około 40–60 tys. dolarów, więc w jednej misji (7 osób załogi, 14 dni) pozwalało zaoszczędzić na masie żywności od 4 do 6 milionów dolarów.
 
Wraz z tanieniem procesu liofilizacji żywność liofilizowana stopniowo zaczęła być stosowana przez himalaistów, alpinistów, żeglarzy i żołnierzy.
Linia 18 ⟶ 21:
* wysoka cena
* wymaga uwadniania wrzątkiem
 
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
{{Wikicytaty|na temat żywności liofilizowanej}}
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Hobson |imię = Phyllis |tytuł = Domowe suszenie żywności |data = 2010 |wydawca = Wydawnictwo RM |miejsce = Warszawa |isbn = 978-83-7243-829-4 |strony = 200}}