Cerkiew Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Bielsku Podlaskim: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Zmiana nazwy kategorii: Kategoria:Cerkwie diecezji warszawsko-bielskiej → Kategoria:Cerkwie w diecezji warszawsko-bielskiej (przy użyciu QRC) |
→Architektura: drobne merytoryczne, źródła/przypisy |
||
Linia 24:
|dekret wydał =
|data rozpoczęcia budowy =
|data zakończenia budowy =
|data konsekracji =
|data zamknięcia =
Linia 74:
Pierwszą świątynię pod tym wezwaniem w Bielsku można odnosić prawdopodobnie do świątyni zniszczonej wraz z bielskim grodem w czasie najazdu tatarskiego w 1240. Przed 1289 [[Księstwo halicko-wołyńskie|książę włodzimierski]] [[Włodzimierz Iwan Wasylkowicz|Włodzimierz Wasylkowicz]] dla odbudowanej już cerkwi przekazał swój dar „''w postaci ksiąg i ikon''” o czym wspomina wzmianka z [[Latopis]]u [[Źródła opisujące początki państw słowiańskich|Halicko-Wołyńskiego]].
Następna wzmianka o cerkwi pod tym samym wezwaniem pochodzi z II połowy XV w., gdy księżna [[Wasylisa Holszańska|Wassa]] ufundowała cerkiew zamkową. Wassa zmarła przed 1484 i ciało fundatorki zostało pogrzebane pod prezbiterium cerkwi. Decyzja [[Aleksander Jagiellończyk|Aleksandra Jagiellończyka]] z 1506 o przeniesieniu świątyni z Góry Zamkowej na Stare Miasto (dzisiaj ulica Jagiellońska) została zrealizowana dopiero w 1562 i wtedy wzniesiono ją na nowo<ref name=":0">[[Katalog Zabytków Sztuki w Polsce]], Powiat Bielski (tekst), Seria Nowa, Tom XII, Zeszyt 4, [[Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk]], Warszawa 2019, s.33</ref>. Wraz z cerkwią zostało uroczyście przeniesione i ciało fundatorki, księżnej Wassy.
W 1596 cerkiew stała się świątynią [[Unia brzeska|unicką]]<ref name=":0" />. W 1637 wzmiankowano, że cerkiew jest zrujnowana i są czynione starania by ją wyremontować. W 1727 roku wzmiankowano jako obiekt w złym stanie<ref name=":0" />.
Obecnie istniejąca cerkiew wzniesiona została w XVII lub
Świątynię remontowano w latach
20 sierpnia 2016 świątynię odwiedził [[Prawosławny patriarcha Antiochii|patriarcha antiocheński]] [[Jan X (patriarcha Antiochii)|Jan X]]<ref>[http://www.orthodox.pl/patriarcha-antiochii-jan-x-w-bielsku-podlaskim/ Oficjalna strona Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – ''Patriarcha Antiochii Jan X w Bielsku Podlaskim''] [dostęp: 20.08.2016.]</ref>, a 21 września 2018 r. – [[Prawosławny patriarcha Aleksandrii|patriarcha aleksandryjski]] [[Teodor II (patriarcha Aleksandrii)|Teodor II]]<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.orthodox.pl/patriarcha-teodor-w-bielsku-podllaskim/ |autor = ks. Paweł Zabrocki |tytuł = Patriarcha Teodor w Bielsku Podlaskim |opublikowany = orthodox.pl |data = 21 września 2018 |data dostępu = 2018-09-24}}</ref>.
Linia 87:
== Architektura ==
Budowla [[Drewno (technika)|drewniana]], [[Konstrukcja wieńcowa|zrębowa]], [[Szalowanie|szalowana]], na planie wydłużonego prostokąta, z zamkniętym prosto [[prezbiterium]] i prostokątną [[Zakrystia|zakrystią]]. [[Nawa|Trójnawowa]] z [[Wieża|wieżą]] frontową. Oddzielnie stojąca [[dzwonnica]] jest również konstrukcji zrębowej. W 1968 roku nad dachem wznosiła się jeszcze barokowa sygnaturką z XVIII wieku<ref name=":0" />. W 2001 roku dobudowano aneks po stronie południowej prezbiterium<ref name=":0" />. W 2002 wymieniono zabytkowe [[Dach hełmowy|hełmy]] na nowe (o cebulastym kształcie) oraz dobudowano nową [[Kopuła (architektura)|kopułę]] nad [[Prezbiterium|częścią ołtarzową]]. W 2003 roku wymieniono oszalowanie<ref name=":0" />.
W cerkwi znajduje się – uważana za cudowną – Bielska Ikona Matki Bożej.
| |||