Fonologia i fonetyka języka angielskiego: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Tashi (dyskusja | edycje)
m coś tu się pomerdało, ale teraz jest ok
Linia 1463:
Jako przykład defonologizacji odnotowuje się także zjawisko ujednolicania wymowy samogłosek w nieakcentowanych sylabach, zwłaszcza /ɪ/ i /ʊ/, i wypowiadania wszystkich jako /ə/ (tzw. ''weak vowel merger''). Jest ono znane w angielszczyźnie amerykańskiej{{odn|Lindsey|2019|s=39–40}}, australijskiej{{odn|Wells|1982|s=601–602}} i obserwuje się coraz częściej w angielszczyźnie brytyjskiej, w tym w RP{{odn|Lindsey|2019|s=39–40}}.
 
Defonologizacje głosek zachodziły w języku angielskim także w przeszłości, przykładowo głoski /æː/ andoraz /eː/ występujące w języku staroangielskim połączyły się, dając we współczesnym angielskim głoskę /iː/ jak w wyrazach ''clean'' i ''meet''<ref name="Crystal">{{Cytuj |autor = David Crystal |tytuł = A Dictionary of Linguistics and Phonetics |wydawca = Blackwell Publishing |data = 2008 |s = 301–302 |isbn = 978-1-405-15296-9}}</ref>
 
== Sylaba ==
Linia 1584:
W języku angielskim powyższe różnice związane z akcentowaniem nie zachodzą tylko w sylabach w obrębie wyrazów. Również całe wyrazy w zdaniu (w mowie łączonej) nie zawsze wymawia się z jednakowym naciskiem. Istnieje grupa wyrazów, która w zdaniu jest zwykle nieakcentowana i wymawiana w sposób osłabiony, zredukowany{{odn|Bałutowa|1991|s=133–134}}. Są to tzw. ''wyrazy funkcyjne'' budujące strukturę zdania, do których należą przede wszystkim przedimki, zaimki osobowe, przyimki i czasowniki posiłkowe. Zazwyczaj używa się [[lista form słabych w języku angielskim|formy słabej]] (zredukowanej) takich wyrazów, jednak dla szczególnego ich [[emfaza|podkreślenia]] lub na końcu zdania czy frazy (przed pauzą) pojawia się forma mocna, z pełną wymową głosek{{odn|Dauer|1993|s=85–88}}. Porównaj następujące pary zdań:
* ''Yes, I '''could''''' /jɛs aɪ 'kʊd/ (mocna forma).
* ''I '''could''' go there'' /aɪ kəd’gəʊkəd'gəʊ ðeə/ (słaba forma).
* ''It's a present '''from''' Jack'' (/fɹəm/; najważniejszą informację w zdaniu przekazuje wyraz ''Jack'').
* ''It's not a present for Jack's birthday. It's a present '''from''' Jack'' (/fɹɒm/; wyraz ''from'' jest podkreślony, wymawiany jako forma mocna, bo to on przekazuje najważniejszą informację w zdaniu){{odn|Bałutowa|1991|s=133–134}}{{odn|Hewings|2007|s=49}}.
Linia 1591:
 
Tego typu słów wymawianych na dwa odrębne sposoby jest w języku angielskim około 50{{odn|Crystal|2003|s=247}}. Przykłady ze słowem ''some'':
* ''How many''? ''Some''. /sʌm/
* ''Give me '''some''' apples, not just one''. /sʌm/
* ''Who did you play with''? ''Some boys''. /s(ə)m ˈbɔɪz/
 
Linia 1666:
* przydech wystąpi w ''kill'' [kʰɪl], ale nie wystąpi w ''skill'' [skɪl]
 
Należy pamiętać, że przydech w języku angielskim nie pojawia się tylko i wyłącznie na początku wyrazu, aale także w [[sylaba|wygłosienagłosie sylaby]] w środku wyrazu, dlatego praceszjawisko tento można spotkać również w takich wyrazachsłowach jak ''distaste'' [dɪsˈtʰeɪst] czy ''return'' [rɪˈtʰɜːn], ale nie w ''distand'' [dɪˈstɛnd] czy ''respond'' [rɪˈspɒnd], ponieważ w tych drugich w nagłosie sylaby występuje głoska /s/{{odn|McMahon|2002|s=109-110}}.
 
=== Plozja ===