|
Jeden z pierwszych przypadków użycia potencjału wirusowego w reklamie odnotowano w 1996 roku. Firma o nazwie Hotline, oferująca założenie bezpłatnej skrzynki mailowej, szukała sposobu na promocję swoich usług niskim kosztem. Warunkiem założenia konta było zaakceptowanie następującego wpisu umieszczanego w stopce każdej wysłanej wiadomości – „Chcesz mieć darmowe konto e-mail? Zarejestruj się w Hotmail już dziś!" wraz z [[hiperłącze]]m. Dzięki tej praktyce liczba użytkowników Hotmail wzrosła z 20 000 do 1 miliona w ciągu roku<ref>{{Cytuj |tytuł = The History of Viral Marketing - How Hotmail Became Hot |data = 2011-09-14 |data dostępu = 2021-01-13 |opublikowany = Tishia Saves Time |url = https://tishiasavestime.com/the-history-of-viral-marketing-how-hotmail-became-hot/ |język = en}}</ref>.
Pierwszą publikacją na temat marketingu wirusowego w internecieInternecie była książka autorstwa amerykańskiego socjologa i teoretyka mediów – [[Douglas Rushkoff|Douglasa Rushkoffa]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Douglas Rushkoff: 'I’m thinking it may be good to be off social media altogether' |data = 2016-02-12 |data dostępu = 2021-01-13 |opublikowany = the Guardian |url = http://www.theguardian.com/technology/2016/feb/12/digital-capitalism-douglas-rushkoff |język = en}}</ref>. Badacz posłużył się w swoim opracowaniu terminologią medyczną. Założył, że jeśli reklama dotrze do „podatnego” użytkownika, zostaje on „zainfekowany” i dzieli się komunikatem w niej zawartym z innymi „infekując ich”. Tak długo, jak każdy zarażony użytkownik przekazuje informację więcej niż jednemu podatnemu odbiorcy, liczba zainfekowanych użytkowników rośnie zgodnie z krzywą wykładniczą<ref>{{Cytuj |autor = Rushkoff, Douglas; |tytuł = Media virus! : hidden agendas in popular culture |data = 1996 |data dostępu = 2021-01-13 |isbn = 0-345-39774-6 |wydanie = [Rev. and updated ed.] |miejsce = New York |wydawca = Ballantine Books |oclc = 34296484}}</ref>.
== Marketing tradycyjny a marketing wirusowy ==
Tradycyjne formy reklam, takie jak telewizyjne spoty reklamowe, produkcja billboardów i związana z tym konieczność wynajęcia sztabu ludzi pracujących nad strategią reklamową generuje wysokie koszty. Marketing tradycyjny cechuje się brakiem możliwości dokładnego sprecyzowania przekazu – odbiorcami są wszyscy, którzy na niego natrafią. Ponadto przekaz generowany za pośrednictwem analogowych mediów jest jednostronny, firma nie ma w tym przypadku wglądu w reakcje klientów, nie nawiązuje z nimi więzi, komunikat nie jest interaktywny<ref>{{Cytuj |tytuł = Marketing internetowy a tradycyjny |data = 2018-12-03 |data dostępu = 2021-01-13 |opublikowany = Doczytaj więcej na Infoway.pl! |url = https://infoway.pl/marketing-internetowy-a-tradycyjny/ |język = pl}}</ref>.
W marketingu wirusowym dla osiągnięcia zamierzonych efektów wystarczy prosta grafika lub krótkie videowideo stworzone przy niewielkim nakładzie czasu i kosztów, które trafią do szerokiego grona potencjalnych klientów. Na jego poszerzenie wpływa fakt, że reklama przesłana przez znajomego ma większą szansę na odczytanieodtworzenie przezi wzmożone zaangażowanie potencjalnego klienta, w odróżnieniu od komunikatów nadawanych przez firmę<ref name=":0" />. NowoczesneWspółczesne formypodejście reklamydo marketingu, wpoza tymzaangażowaniem kampaniei wirusowe,skłonieniem próczodbiorcy zaangażowaniado klientazakupu produktu lub skorzystania z usługi, dają mu także poczuciewrażenie wpływumożliwości narealnego markęwpłynięcia czyna produktmarkę (konkursy na spotwideo reklamowyspot, nazwę produktu, najlepszą parodię, projekt opakowaniagraficzny produktuetykiety).
== Cechy dobrego materiału wirusowego na przykładach<ref name=":0" /> ==
* chwytliwa muzyka – seria piosenek promujących sieć sklepów [[Media Expert]] z udziałem wokalistek, takich jak [[Ewelina Lisowska]] i [[Cleo (piosenkarka)|Cleo]];
* trafianie w czuły punkt konsumenta – spoty marki Pampers, ukazujące bliskość matki i niemowlaka;
* opowiadanie przekonującej, kreatywnej historii – krótkie klipy ukazującepokazujące w humorystycznym zabarwieniu działalność marki Dollar Shave Club od zaplecza<ref>{{Cytuj |tytuł = How Storytelling Turned Dollar Shave Club Into a Billion Dollar-Brand |data = 2018-02-13 |data dostępu = 2021-01-22 |opublikowany = Content Marketing Consulting and Social Media Strategy |url = https://www.convinceandconvert.com/content-marketing/storytelling-turned-dollar-shave-club-into-a-billion-dollar-brand/ |język = en}}</ref>;
* bohater, którego polubią klienci – miś ze spotów marki [[Plush]] stworzonej przez sieć telefonii komórkowej [[Plus (sieć telefonii komórkowej)|Plus]], Henio z reklam sieci hipermarketów [[Tesco]], maskotkaMały Głód pojawiający się w reklamach serków homogenizowanych [[Danone]] Mały Głód;
* wykorzystanie wizerunku małych dzieci i zwierząt – spoty Roller Babies, promujące markę Evian lub seria reklam firmy Whiskas, w której główną rolę odgrywają koty;
* budowanie internetowej społeczności wokół marki – społeczność [[PlayStation]], którektóra komunikuje się naw obrębie stworzonych przez [[Sony]] sieciowych platformach;
* przełamanie tabu, wywołanie skandalu – reklama marki [[Tiger Energy Drink|Tiger]], która nawiązała w sposób ironiczny do [[Powstanie warszawskie|Powstania Warszawskiego]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Skandaliczna "reklama" Tigera, która wpędzi markę w problemy. Hasło na rocznicę powstania jest jeszcze gorsze |data dostępu = 2021-01-22 |opublikowany = naTemat.pl |url = http://natemat.pl/214537,ktos-pije-to-gow-tak-tiger-reklamowal-sie-w-rocznice-powstania-siec-odkryla-to-pozno-ale-i-tak-jest-skandal |język = pl}}</ref>;
* slogan, który na przenika do potocznego języka – „No to [[Frugo]]”, „Może to jej urok? A może to [[Maybelline]]”, „[[Media Markt]] – nie dla idiotów”, „[[Red Bull]] doda ci skrzydeł”, „Wszyscy mają Mambę, mam i ja!”, „Pij [[mleko]], będziesz wielki”;
* brak nachalności – zbyt duża ilość treści reklamowej może zniechęcićodstręczyć odbiorców.
== Mierzalność efektów marketingu wirusowego ==
Pomiar efektywności kampanii opartej na przekazie wirusowym i dowiedzenie, że obrane działania przyniosły założony rezultat, sprawia wiele trudności. Precyzyjne dane, do których można się odnieść to liczba wyświetleń na YouTube, udostępnień i komentarzy na Facebooku lub reakcji na Instagramie. Jednakże statystyki te nie wskazują jednoznacznie na fakt, w jakim stopniu przedstawione liczby przekładają się na zyski firmy.
W branży reklamowej online wykorzystuje się wskaźnik rentowności [[ROI]], czyli metodę, za pomocą której można obliczyć wartość zwrotu z inwestycji. ROI (ang. ''return of investment'') pozwala ocenić efektywnośćskuteczność podejmowanychprzedsięwziętych działań marketingowych i opłacalność korzystania z reklam za pomocą wyliczeń na podstawie równania, w którym wielkość uzyskanego zysku należy podzielić przez nakłady inwestycyjne, a na koniec sumę przemnożyć przez 100 procent<ref>{{Cytuj |autor = Marek Ćwiklicki |redaktor = R. Borowiecki, J. Czekaj |tytuł = Adekwatność stosowania wskaźnika ROI w zarządzaniu elektronicznymi zasobami informacyjnymi organizacji |czasopismo = Zarządzanie zasobami informacyjnymi w warunkach nowej gospodarki |data = 2010 |miejsce = Kraków |s = 132-140}}</ref>. ROI jest przydatne w przypadku oceny efektywnościwydajności działań marketingowych i innych aspektów związanych z prowadzeniem firmy. Należy jednak pamiętaćmieć na uwadze, że parametr ten jest ondo ogólnypewnego istopnia nieprecyzyjny, nie uwzględniabierze pod uwagę wahań zyskurynkowych i sezonowości, a tymtakże bardziejmnogości szeregu dodatkowychpozostałych kosztów i zysków związanych z obecnościąfunkcjonowaniem w sieciInternecie.
Istnieje jednak możliwość pomiaru efektów marketingu wirusowego dzięki porównaniu efektów działań reklamowych w mediach społecznościowych z wielkością sprzedaży, co wymaga zestawieniaporównania i analizy danych z różnychwielu źródeł<ref>{{Cytuj |autor = Anna Miotk |tytuł = Skuteczne social media. Prowadź działania, osiągaj zamierzone efekty |data = 2013 |miejsce = Gliwice |wydawca = Helion |s = 209-226}}</ref>. Przykładem kampanii wirusowej, która wywarła pozytywny wpływ na sprzedaż danego produktu, jest marka TE-A-ME produkująca herbatę. W połowie 2016 roku indyjska firma TE-A-ME wysłała 6000 torebek swojej herbaty [[Donald Trump|Donaldowi Trumpowi]] w czasie kampanii prezydenckiej w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]<ref>{{Cytuj |tytuł = Donald Trump sent 6,000 green teas to 'cleanse' him |data = 2016-07-15 |data dostępu = 2021-01-22 |opublikowany = The Independent |url = https://www.independent.co.uk/news/world/americas/indian-company-sends-donald-trump-green-tea-cleanse-him-a7138686.html |język = en}}</ref> i sporządziła filmy z tego wydarzenia, które zostały umieszczone na [https://www.youtube.com/watch?v=hYy7qy2AQeo YouTube] i [https://www.facebook.com/watch/?v=993333634048494 Facebooku]. Kampania zaowocowała 710 artykułami w prasie w 65 krajach i łącznie 3,2 milionem wyświetleń, a firma zanotowała wzrost zamówień swoich produktów<ref>{{Cytuj |autor = www.ETBrandEquity.com |tytuł = How Te-A-Me took on Trump - ET BrandEquity |data dostępu = 2021-01-22 |opublikowany = ETBrandEquity.com |url = http://brandequity.economictimes.indiatimes.com/news/advertising/how-tea-a-me-took-on-trump/53318900 |język = en}}</ref>.
== Zalety i wady marketingu wirusowego<ref>{{Cytuj |autor = Aneta Marecka |tytuł = Rola marketingu wirusowego w promocji produktu |czasopismo = Zeszyty Naukowe WSP |data = 2018 |miejsce = Warszawa |s = 99-111}}</ref> ==
== ''Viral spoof'' ==
W marketingu wirusowym istniejefunkcjonuje zasadareguła ''viral spoof'', mówiąca, że nie możnanależy zakazywać parodiowania filmówi kompilowania treści wirusowych, –ponieważ pierwotny materiał zyskuje na popularności dzięki jego modyfikacjom<ref>{{Cytuj |tytuł = Na czym polega viral spoof |data dostępu = 2021-01-13 |opublikowany = mojafirma.infor.pl |url = https://mojafirma.infor.pl/e-firma/reklama-w-internecie/243932,Na-czym-polega-viral-spoof.html |język = en}}</ref>. Jako przykład posłużyć może spot firmy [[Dove (marka)|Dove]] – „Evolution”, w którym pokazany jest proces przekształcania się naturalnego piękna, w fałszywy obraz kobiety na billboardzie. Foster Farms, (producent kurczaków), wykorzystał popularność pierwowzoru autorstwa Dove i sparodiował go. Od pierwowzoru reklama różniła się tylko odtwórcą roli głównej – modelkę ze spotu Dove zastąpił kurczak. Mimo ogromnej oglądalności filmu z kurczakiem, większość odbiorców poszukiwała oryginału, który był prekursorem tej realizacji<ref>{{Cytuj |tytuł = Marketing Wirusowy » Blog Archive » Viral Spoof – co to i jakie niesie ze sobą konsekwencje |data dostępu = 2021-01-13 |url = http://viral-marketing.pl/?p=42}}</ref>.
== Zobacz też ==
| 