Pour le Mérite: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: {{Pruskie odznaczenia}} poprawiam na {{Niemieckie odznaczenia do 1918 (I–II Rzesza)}} |
drobne merytoryczne |
||
Linia 23:
|commons = Category:Pour le Mérite
}}
'''Pour le Mérite''' ([[Język francuski|fr.]] „Za Zasługę”) – najwyższy [[Królestwo Prus|pruski
== Order wojskowy 1740-1918 ==
Order został ustanowiony przez [[Fryderyk II Wielki|Fryderyka Wielkiego]] w 1740 roku podczas wojny z Austrią jako najwyższe odznaczenie wojskowe. Wywodzi się z ustanowionego w 1687 przez [[elektorzy Rzeszy|kurfürsta]] [[Brandenburgia|Brandenburgii]] i księcia [[Prusy Książęce|Prus Książęcych]] [[Fryderyk I Pruski|Fryderyka III (I)]] odznaczenia [[Order Szlachetności|Orderu Szlachetności]]. Order ''Pour le Mérite'' był początkowo nadawany również za zasługi cywilne, otrzymał go m.in. [[Voltaire|Wolter]]. Dopiero od stycznia 1810 król [[Fryderyk Wilhelm III Pruski|Fryderyk Wilhelm III]] przeznaczył ten jednoklasowy order jedynie dla oficerów za wybitne zasługi wojskowe na polu bitwy<ref>{{Cytuj |url = https://berlingeschichte.de/bms/bmstxt01/0102dokb.htm |tytuł = Orden Pour le Mérite |praca = Preußische Orden |opublikowany = luise-berlin.de |s = 108 |data dostępu = 2016-06-03}}</ref>.
Order mógł być nadany tej samej osobie wielokrotnie, kolejne nadanie zaznaczano przez dodanie ''Eichenlaub'' (Liści dębu) ponad oznaką oraz dodatkowego, środkowego srebrnego paska na wstążce.
Odznaczenie to stało się szczególnie znane w okresie [[I wojna światowa|I wojny światowej]], zwłaszcza z powodu nadawania go lotnikom – [[as myśliwski|asom myśliwskim]]. Pierwszymi lotnikami, którzy go otrzymali 12 stycznia 1916, byli [[Max Immelmann]] i [[Oswald Boelcke]]. Od koloru orderu i imienia Immelmanna order ten zaczął być nieformalnie znany jako Niebieski Max ([[Język niemiecki|niem.]] ''Blauer Max'', [[Język angielski|ang.]] ''Blue Max''). W późniejszym okresie był przyznawany pilotom, którzy zestrzelili co najmniej 20 samolotów; orderem tym zostało łącznie odznaczonych 132 pilotów. Otrzymał go wówczas m.in. [[Hermann Göring]]. Order został zniesiony po upadku cesarstwa niemieckiego i abdykacji [[Wilhelm II Hohenzollern|Wilhelma II]] 9 listopada 1918<ref group=uwaga>[[Konstytucja weimarska]] z 11 sierpnia 1919 w artykule 109 pkt 4 i 5 znosiła możliwość nadawania orderów i odznaczeń przez państwo niemieckie, a jednocześnie zabraniała obywatelom Niemiec przyjmowania jakichkolwiek tytułów i orderów obcych rządów (patrz: ''[http://www.documentarchiv.de/wr/wrv.html Die Verfassung des Deutschen Reichs („Weimarer Reichsverfassung”) vom 11. August 1919]'').</ref>. Ostatnim żyjącym odznaczonym był niemiecki pisarz [[Ernst Jünger]], po którego śmierci w 1998 order wojskowy wygasł.
| |||