Turkuśnik indyjski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{IUCN}}
poprawa przek., merytoryczne, drobne redakcyjne, poprawa przypisów, link do eBird
Linia 21:
|ranga podtaksonu = [[podgatunek|Podgatunki]]
|podtaksony =
* ''I. p. puella'' <small>(Latham, 1790)</small>
* ''I. p. andamanica'' <small>Abdulali, 1964</small>
* ''I. p. malayensis'' <small>F. Moore, 1854</small>
* ''I. p. crinigera'' <small>Sharpe, 1877</small>
* ''I. p. turcosa'' <small>Walden, 1870</small>
* ''I. p. tweeddalii'' <small>Sharpe, 1877</small>
|status IUCN = LC
Linia 34:
|commons = Category:Irena puella
}}
'''Turkuśnik indyjski'''{{r|ekomk}} (''Irena puella'') – gatunek średniej wielkości [[ptaki|ptaka]] z rodziny [[turkuśniki|turkuśników]] (Irenidae).
 
'''Turkuśnik indyjski'''{{r|eko}} (''Irena puella'') – gatunek [[ptaki|ptaka]] z rodziny [[turkuśniki|turkuśników]] (Irenidae).
 
== Systematyka ==
[[Takson]] ten bywał dawniej łączony w jeden gatunek z blisko spokrewnionym [[turkuśnik czarnogrzbiety|turkuśnikiem czarnogrzbietym]] (''I. cyanogastra''){{r|hbwalive}}.
Wyróżniono kilka podgatunków ''I. puella''{{r|ioc|ibc|eko}}:
Wyróżniono kilka podgatunków ''I. puella''{{r|ioc|ibc}}:
* '''turkuśnik indyjski'''{{r|mk}} (''Irena puella puella'') – [[Indie]] i wschodni [[Nepal]] do [[Indochiny|Indochin]].
* '''turkuśnik grubodzioby''' (''Irena puella andamanica'') – [[Andamany]] i [[Nikobary]].
* ''Irena puella malayensis'' – [[Półwysep Malajski]].
* ''Irena puella crinigera'' – [[Sumatra]], [[Borneo]] i pobliskie wyspy.
* ''Irena puella turcosa'' – [[Jawa]].
* '''turkuśnik lazurowy'''{{r|mk}} (''Irena puella tweeddalii'') – zachodnie [[Filipiny]] ([[Wyspy Calamian]], [[Palawan]], [[Balabac]]). Takson ten jest niekiedy podnoszony do rangi gatunku{{r|iucn2}}.
 
== Morfologia i tryb życia ==
Długość ciała 21,2–25,8 cm, masa ciała samców 56,6–75,7 g, samic z podgatunku ''malayensis'' 52–71,2 g{{r|hbwalive}}. Jaskrawa, metalicznie [[Barwa niebieska|niebieska]] [[barwa]] [[samiec|samca]] nie zawsze jest w terenie dobrze widoczna, np. kiedy [[ptaki]] lecą w gęstym, cienistym [[las|lesie]]; jego nadzwyczajny połysk ujawnia się w pełnym [[Słońce|słońcu]]. [[Samica]] jest bardziej matowa, zielonobrązowa. W dobrych warunkach obserwacji zauważyć można czerwone [[tęczówka|tęczówki]]. Mimo wyraźnego upodobania do przebywania w gęstym listowiu jest łatwo wykrywalny, ponieważ często wydaje ostry, dwusylabowy gwiżdżący głos. Na jednym drzewie może zgromadzić się wiele tych ptaków, żerujących w towarzystwie [[CapitoniniBrodacze (ptaki)|brodaczy]] i [[gołębiowateTrerony|treronów]].
 
== Zasięg, środowisko ==
Południowo-zachodnie [[Indie]], wschodnie [[Himalaje]] po [[Jawa|Jawę]]. Wiecznie zielone lasy. Prowadzi tryb osiadły.
 
== Status ==
[[Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody|IUCN]] uznaje turkuśnika indyjskiego za [[gatunek najmniejszej troski]] (LC, ''Least Concern''). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako zazwyczaj pospolity, lokalnie rzadki. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy{{r|iucn}}.
 
Od 2016 roku IUCN klasyfikuje '''turkuśnika lazurowego''' (''I. (p.) tweeddalii'') jako odrębny gatunek, zalicza go do kategorii „[[Gatunek bliski zagrożenia|bliski zagrożenia]]” (NT, ''Near Threatened''). Opisywany jest jako gatunek lokalnie rzadki, a trend liczebności jego populacji również uznawany jest za spadkowy. Zagrożeniem dla turkuśnika lazurowego jest głównie niszczenie i degradacja siedlisk, w pewnym stopniu także polowania{{r|iucn2}}.
 
== Przypisy ==
{{Przypisy|
* <ref name="iucniucn2">{{IUCN/stary |id = 22704933103775167 |nazwa = Irena puellatweeddalii |iucn rok = 20152018 |wersja = 20152020-3 |data dostępu = 20152021-1103-2709 |autorzyautor = BirdLife International |rok = 2012}}</ref>
* <ref name="hbwalive">{{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.)| tytuł = Handbook of the Birds of the World Alive |url = http://www.hbw.com/|rok = 2015|autor r = D. Wells| rozdział = Fairy-bluebird (''Irena puella'')| adres rozdziału = httphttps://wwwarchive.hbw.com/nodeis/60466Yk1oB| wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|język = en | data dostępu = 2015-11-27}}</ref>
* <ref name=ibc>{{cytuj stronę |url = http://ibc.lynxeds.com/species/asian-fairy-bluebird-irena-puella|tytuł = Asian Fairy-bluebird (''Irena puella'')|opublikowany = IBC: The Internet Bird Collection| datajęzyk dostępu= en |archiwum = 2012http://web.archive.org/web/20160322111029/http://ibc.lynxeds.com/species/asian-10fairy-31bluebird-irena-puella | językzarchiwizowano = en2016-03-22}}</ref>
* <ref name="ioc">{{Cytuj stronę |autor = F. Gill, D. Donsker (red.)|url = httphttps://www.worldbirdnames.org/bow/sugarbirds/ | tytuł = Dapple-throats, sugarbirds, fairy-bluebirds, kinglets, Elachura, hyliotas, wrens, gnatcatchers | autor = F. Gill, D. Donsker & gnatcatchersP. Rasmussen (red.) | opublikowany = IOC World Bird List: Version 5(v11.41) | język = en | data dostępu = 20152021-1103-2707}}</ref>
* <ref name="ekomk">Nazwy polskie za: {{cytuj stronę|autor = P. Mielczarek, & M. Kuziemko |url = http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/passerines3passerines5.html#IreninaeIrenidae |tytuł = Podrodzina: Ireninae Jerdon, 1863 - turkuśniki (wersja: 20152021-0501-2716)|opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata|data dostępu = 20152021-1101-2716}}</ref>
}}
 
== Bibliografia ==
#* {{cytuj książkę | nazwisko= Dudziński | imię=Wiesław | nazwisko2= Keller | imię2=Marek | nazwisko3= Gosler | imię3=Andrew | tytuł= Atlas ptaków świata | data=2000 | wydawca=Oficyna Wydawnicza Multico | miejsce=Warszawa | isbn=83-7073-059-0}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* {{Cytuj stronę | url = https://ebird.org/species/asfblu1/ | tytuł = Zdjęcia i nagrania audiowizualne | praca = eBird | opublikowany = Cornell Lab of Ornithology | język = en}}
 
[[Kategoria:Turkuśniki]]