Mikuláš Galanda: Różnice pomiędzy wersjami

W 1922 roku uczęszczał do [[Wyższa Szkoła Rzemiosła Artystycznego w Pradze|Wyższej Szkoły Rzemiosła Artystycznego w Pradze]] na zajęcia prowadzone przez V.H. Brunnera<ref name=":0" />, po czym w latach 1923 –1927 studiował w [[Akademia Sztuk Pięknych w Pradze|Akademii Sztuk Pięknych w Pradze]] w pracowniach [[August Brömse|Augusta Brömsego]] i F. Thielego<ref name=":0" /><ref name=":1" />. W połowie lat 20. współpracował z redakcją magazynu lewicowej inteligencji „DAV”<ref name=":0" />, tworząc m.in. siedem prac do pierwszego numeru<ref name=":1" />. Z tego okresu pochodzi także cykl litografii ''Láska v meste''<ref name=":1" />.

[[Plik:Mikuláš Galanda - Mother with Child - O 1683 - Slovak National Gallery.jpg|lewo|mały|''Matka s dieťaťom'', ok. 1934, [[Słowacka Galeria Narodowa]]]]

 

Galanda należał do prekursorów modernizmu na Słowacji. W jego wczesnych dziełach widać jeszcze wpływ secesji i zainteresowanie twórczością [[Edvard Munch|Edvarda Muncha]]. Do lat 1926 –1927 skupiał się na grafice<ref name=":1" />, a około 1929 roku zainteresował się możliwościami typografii. Zaprojektował m.in. utrzymaną w konstruktywistycznym duchu okładkę tomiku poetyckiego ''Demontáž'' [[Ján Poničan|Jána Poničana]] i po raz pierwszy na Słowacji zastosował w projekcie wyłącznie [[Minuskuła|minuskułę]]<ref name=":3" />. Jego twórczość figuratywną charakteryzuje płynna kreska i połączenie tradycyjnych tematów z nowoczesną formą. Nie bał się eksperymentów z nowymi środkami wyrazu: w jego dojrzałych pracach widać elementy [[kubizm]]u i własnej interpretacji [[fowizm]]u. Dużą wagę przywiązywał do wymiaru emocjonalnego sztuki. W manifeście z 1930 roku stwierdził, iż „funkcją sztuki malarskiej jest tworzenie nowej rzeczywistości emocjonalnej”<ref name=":1" />. W 1932 roku wkroczył w okres różowy, malując obrazy w [[Malarstwo olejne|technice olejnej]] w odcieniach różu, które wyrażały jego własną radość i zachwyt nad kobiecym pięknem, miłością i macierzyństwem. Z kolei mniej osobiste prace z lat 1932–1933, przedstawiające m.in. zbójników i drwali na tle gór, utrzymane zostały w ciemnej tonacji. Kobiety i kobiecość były wiodącym motywem jego twórczości, choć stworzył także dzieła dotykające tematów społecznych: biedy, czy ludzi ze zmarginalizowanych grup społecznych. W ostatnim roku życia poświęcił się pracy ze wzmożoną intensywnością<ref name=":2" />. Tworzył wtedy stylizowane, kameralne portrety wiejskich kobiet, dziewcząt i madonn<ref name=":1" /> i planował wystawę [[gwasz]]y przedstawiających kobiece głowy<ref name=":2" />.