Wolne Państwo Kongo: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Literówka
Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
m →‎Środki przymusu: lit., drobne redakcyjne
Linia 95:
 
== Środki przymusu ==
Mieszkańcy każdej wioski musieli przynieść wyznaczoną ilość kauczuku w wyznaczonym terminie, wymagania różniły się w zależności od regionu, ale zawsze były wygórowane i oparte na podobnych zasadach{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Pozyskiwanie kauczuku było nadzorowane przez kolonialne wojsko nazywane {{W języku|fr|force publique}}{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. W skład oddziałów wchodzili Afrykanie, nadzorowani przez Belgów. Żołnierze byli wynagradzani tylko wtedy, gdy pozyskali jak najwięcej kauczuku od lokalnej populacji, im więcej towaru dostarczyli administracji, tym wyższe otrzymywali wynagrodzenie. W efekcie stosowali terror wobec mieszkańców wiosek, by wyciągnąć od nich jak najwięcej materiału{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Częstą praktyką było wysyłanie mężczyzn do dżungli, podczas gdy kobiety były traktowane jako zakładniczki, terroryzowane i mordowane, jeśli mężczyźni nie dostarczyli odpowiedniej ilości surowca{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Żołnierze na masową skalę mordowali, gwałcili, stosowali przemoc wobec mieszkańców kolonii{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Belgowie oczekiwali, że oddziały będą rozliczać się z każdego wykorzystanego naboju. By udowodnić, że żołnierze faktycznie kogoś zabili, odcinano ręce ofiar i przedstawiano je jako dowód swoim nadzorcom. Wbrew rozpowszechnionej opinii bestialstwo nie polegało na odcinaniu rąk żywym osobom (choć to też miało miejsce), a na całkowicie bezkarnym i masowym mordowaniu ludzi{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Przykładowo jeden oficer armii pochodzący z [[Walonia|Walonii]] Leon Fievez po 4 miesiącach służby w Kongu zamordował 572 osoby, podczas jednej z ekspedycji nadzorował rabunek i masakrę kilkuset wiosek, podcaspodczas których wymordowano 1 346 osób{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Jednocześnie dzięki tym środkom udało mu się pozyskać największą ilość kauczuku w całym Kongu{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}.
 
Normą w kolonii było stosowanie brutalnych kar cielesnych{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Belgijscy urzędnicy stosowali karę chłosty za najdrobniejsze przewinienia. Według oficjalnych zaleceń chłosta powinna przebiegać w sposób kontrolowany, była określona ilość uderzeń, które urzędnik mógł wymierzyć i określone części ciała, które miał bić. W praktyce urzędnicy nie stosowali się do zaleceń, normą było sadystyczne znęcanie się urzędników nad mieszkańcami Konga, w tym również nad kobietami w ciąży{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}.
 
Król Leopold II miał świadomość popełnianych zbrodni, w oficjalnych wypowiedziach je potępiał, w rzeczywistości niewiele jednak robił by im zapobiec. Zatrudniał lub utrzymywał na stanowiskach urzędników, comimo dowiedzy którycho posiadałpopełnianych informacjeprzez na temat popełnianychnich okrucieństwokrucieństwach{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}.
 
Formalnie król potępiał niewolnictwo i zobowiązał się do jego zlikwidowania. W praktyce jednak system stworzony w Kongu był dużo gorszy od niewolnictwa. Właściciele niewolników również stosowali okrutne kary, jednak nie mordowali swoich niewolników na tak ogromną skalę, dążyli również do zapewnienia im pożywienia w celu eksploatacji ich pracy{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Na skutek zaprowadzonego w kolonii systemu mieszkańcy Konga nie mieli czasu ani możliwości wykonywania innej pracy poza zbieraniem kauczuku. Doprowadziło to do upadku rolnictwa i rzemiosł{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Gwałtownie obniżył się również stan zdrowia mieszkańców Konga, populacja była dziesiątkowana przez wybuchające epidemie{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Część mieszkańców zbiegła do innych krajów{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}.
Linia 110:
Na początku XX wieku ruszyła kampania przeciw zbrodniom popełnianym w Kongu. Jej kluczową postacią był [[Edmund Dene Morel]], brytyjski publicysta i polityk{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}.
 
W 1904 brytyjski konsul w [[Boma|Bomie]], [[Roger Casement]], opublikował szczegółowy raport opisujący zbrodnie administracji kolonialnej{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Wywołało to mocne reakcje w Wielkiej Brytanii, do kampanii przyłączyli się m.in. znani pisarze: [[Joseph Conrad]] (w opowiadaniu ''[[Jądro ciemności]]''), [[Mark Twain]] czy [[Arthur Conan Doyle]]{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Pod wpływem raportu i kampanii potępiającej zbrodnie w 1905 roku krółkról Leopold zdecydował się stworzyć niezależną komisjekomisję, która miała zbadać sprawę{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Król sądził, że komisja ukryje zbrodnie. Stało się jednak inaczej, komisja opublikowała szczegółowy raport potępiający system panujący w Kongu{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Pod jego wpływem i pod presją międzynarodowej opinii publicznej król zdecydował się oddać swoje terytorium państwu belgijskiemu, oficjalnie nastąpiło to 15 listopada 1908 roku{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Przed przekazaniem władzy król zarządził zniszczenie archiwów administracji Wolnego Państwa Konga{{odn|van Reybrouck|2015|loc="Diabolocial Filth": Congo under Leopold II}}. Od tego momentu stało się ono oficjalnie kolonią belgijską pod nazwą [[Kongo Belgijskie]].
 
== Wolne Państwo Kongo w sztuce ==