Komunistyczna Partia Polski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Bibliografia: drobne redakcyjne
CiaPan (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, jęz., lit., ort.
Linia 42:
{{Wikiźródła|Manifest programowy Komunistycznej Partii Robotniczej Polski (1918)|Manifestu programowego KPRP z grudnia 1918}}
W sześć tygodni po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, 16–18 grudnia 1918 w Domu Handlowca w Warszawie przy ul. Zielnej, odbył się zjazd zarówno SDKPiL, jak i PPS-Lewicy. Obie partie postanowiły się połączyć i utworzyć nową organizację – Komunistyczną Partię Robotniczą Polski. Ów zjazd zjednoczeniowy odbywał się pod hasłem: ''Cała władza musi przejść w ręce proletariatu miast i wsi, zorganizowanego w Radach Delegatów Robotniczych''<ref>1918, grudzień 16-18. Platforma polityczna RKPP uchwalona przez Zjazd Organizacyjny. Dokument ten in extenso znajduje się w Wikiźródła: Dokumenty historyczne. Patrz również: KPP. Uchwały i rezolucje, t. I, Warszawa 1954, s. 42.</ref><ref name=zjazd>{{cytuj książkę |tytuł = Sprawozdanie ze Zjazdu Organizacyjnego KPRP. Zjednoczenie SDKPiL i PPS-Lewicy |rok = 1919 |miejsce = Warszawa}}</ref><ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Reguła |imię = Jan Alfred |autor link = Józef Mützenmacher |tytuł = Historia Komunistycznej Partii Polski w świetle faktów i dokumentów |rok = 1934 |wydawca = |miejsce = Warszawa |strony = 33–34 |id = {{ISBN|83-901295-0-7}} (edycja z 1994)}}</ref>.
W wyniku połączenia obu partii, automatycznie ich członkowie znaleźli się w KPRP i to niezależnie od tego czy byli oni w kraju, czy zagranicąza granicą. Wielu pepesowców i esdeków przebywało w Rosji (więźniowie, zesłańcy, ewakuowani itd.). Po [[Rewolucja lutowa 1917|rewolucji lutowej]] i obaleniu [[samodzierżawie|caratu]] rozpoczęli działalność legalną w ramach porewolucyjnych swobód demokratycznych, tworząc własne struktury organizacyjne i wchodząc w struktury rosyjskie. Po [[Rewolucja październikowa|przewrocie bolszewickim (rewolucji październikowej)]] musieli zdeklarować się wobec nowej władzy. Ponieważ SDKPiL była autonomiczną organizacją [[Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza Rosji|Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji (SDPRR)]], dla jej członków nie zachodziła potrzeba formalnego wstępowania do [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|SDPRR (b)]] ([[Bolszewicy|frakcji bolszewickiej]] rosyjskiej socjaldemokracji), choć działacze SDKPiL opowiadali się wewnątrz socjaldemokracji rosyjskiej po stronie różnych jej frakcji (zarówno bolszewików, jak [[mienszewicy|mienszewików]], czy internacjonalistów). Członkowie SDKPiL posiadali podwójną przynależność partyjną i w zależności od potrzeb działali jako członkowie powstałej w 1918 [[Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego|RKP(b)]] lub KPRP. Np. Julian Marchlewski reprezentował KPRP na I Zjeździe Kominternu, a Karol Radek na II Zjeździe, chociaż obydwaj politycy nigdy nie działali w II Rzeczypospolitej. Podobnie działacze krajowi KPRP po wyjeździe do Rosji obejmowali stanowiska w partii bolszewickiej czy w administracji cywilnej lub wojskowej Rosji Sowieckiej. Działacze [[Polska Partia Socjalistyczna|Polskiej Partii Socjalistycznej]] byli z kolei związani ideowo i dotychczasową współpracą z rosyjskimi partiami socjalistycznymi opozycyjnymi wobec bolszewików ([[Partia Socjalistów-Rewolucjonistów|eserowcy]]).
 
Zjazd odrzucił uznanie ogłoszonej 11 listopada 1918 [[niepodległość|niepodległości]] [[II Rzeczpospolita|Polski]] i był w tej kwestii bardziej radykalny niż [[Włodzimierz Lenin]] i bolszewicy w Rosji, którzy deklarowali w roku 1918 – przynajmniej werbalnie – narodom wchodzącym w 1914 (przed wybuchem [[I wojna światowa|I wojny światowej]]) w skład Imperium Rosyjskiego, prawo do samookreślenia, aż do oderwania się od Rosji włącznie. Negatywne stanowisko wobec niepodległości miało swe korzenie w poglądach Róży Luksemburg, dominujących w dawnej SDKPiL, które później zostały określone w kręgach partyjnych jako „błędy luksemburgizmu”<ref>Dadzą się one sprowadzić do trzech punktów: