Bajgiel: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
bez źródeł, revert
Linia 1:
[[Plik:Bagel-Plain-Alt.jpg|thumb|Bajgiel]]
'''Bajgiel pochodzi od staropolskiego słowa BEGIEL''' (ciasto przyrządzone na oleju - pączek lub nagnieciony chleb) - źródło: Słownik Staropolski Zakład Imienia Ossolińskich Wyd.PAN Wrocław. ''Literę B z Rus. czytamy W, co daje właściwe pierwotne brzmienie'' słowa: '''WEGIEL = WĘGIEL'''.
'''Bajgiel''' ({{w języku|de|Bügel}} – „pałąk”, od {{k|de|biegen}} – „wyginać”<ref>{{Cytuj stronę | autor=[[Władysław Kopaliński]] | url=http://www.slownik-online.pl/kopalinski/E8B75264E4BDA91E412565CD004B610F.php | archiwum=https://web.archive.org/web/20130702041915/http://www.slownik-online.pl/kopalinski/E8B75264E4BDA91E412565CD004B610F.php | tytuł=bajgiel | praca=Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych | opublikowany=slownik-online.pl | zarchiwizowano=2013-07-02 | data dostępu=2007-04-22}}</ref>) – [[Judaizm|żydowskie]] pieczywo wypiekane od [[XVII wiek]]u<ref>[http://homecooking.about.com/od/foodhistory/a/bagelhistory.htm Historia bajgla (j.ang.)]</ref>. Często bywa mylony z [[Obwarzanek krakowski|obwarzankiem]]<ref>[http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,53600,3919562.html ''Krakowscy piekarze: obwarzanek to nie bajgiel'', wiadomosci.gazeta.pl]</ref>.
 
Ciasto długo przebywające w wysokiej temperaturze karmelizuje i ostatecznie zwęgla się i może przybierać coraz to ciemniejszą barwę aż do czarnej widokiem przypominając "węgiel".
 
Według słownika staropolskiego: Begiel *ciasto przyrządzone na oleju, pączek, opus pistorium in oleo paratum : Artocopus est panis pistus in oleo, ein Krapff, paczek ycl nągnyeczyony chleb vel ornaph yel begel ca 1500 Erz 2. [[Plik:Bagel-Plain-Alt.jpg|thumb|Bajgiel]]
Dziś po polsku zwany [[Obwarzanek krakowski|obwarzankiem]]<ref>[http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,53600,3919562.html ''Krakowscy piekarze: obwarzanek to nie bajgiel'', wiadomosci.gazeta.pl]</ref>.
 
Jest to rodzaj drożdżowej bułki w kształcie pierścienia, o zwartym miąższu i miękkiej skórce. Swoją konsystencję zawdzięcza krótkiemu czasowi wyrastania ciasta oraz temu, że przed pieczeniem wkłada się go na kilka sekund do wrzącej wody. Bajgle posypane są czasem makiem, sezamem lub płatkami suszonej cebuli. Wytwarza się także słodkie odmiany, często z dodatkiem rodzynek i cynamonu{{r|companion}}.