Komparatystyka, zdaniem Haliny Janaszek-Ivaničkovej, istniała już od pierwszych kontaktów między starodawnymi [[cywilizacja]]mi i wynikała z ciekawości wobec odmiennych [[kultura|kultur]]. Termin littérature comparée powstał na początku XIX wieku we [[Francja|Francji]] i wzorowany był na analogicznych pojęciach z zakresu nauk ścisłych. W roku [[1954]] ukonstytuowało się Międzynarodowe Towarzystwo Badań Komparatystycznych, które za cel badań komparatystyki uznało szukanie w danym tekście obcych, tworzących go głosów ([[intertekstualność]]).
== Literatura porównawcza w [[Polska|Polsce]] ==
Początek badań komparatystycznych w [[Polska|Polsce]] przypada na okres [[renesans]]u i związany jest z wymiana kulturową. W roku [[1818]] roku otwarto pierwszą katedrę literatury porównawczej na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]], nad która kierownictwo przejął [[Ludwik Osiński]]. Na początku wieku XIX wieku powstały też pierwsze prace komparatystyczne: [[Leon Borowski (krytyk literacki)|Leon Borowski]] ''Uwagi nad poezją i wymowa pod względem ich podobieństwa'' ([[1820]] rok) oraz [[Maurycy Mochnacki]] ''O literaturze polskiej dziewiętnastego wieku'' ([[1830]] rok). Za ojca polskiej literatury porównawczej uważa się [[Adam Mickiewicz|Adama Mickiewicza]], który dokonywał badań komparatystycznych literatur słowiańskich, co widoczne jest na jego wykładach w Collége de France w [[Paryż]]u. Za pierwszą polską pracę naukową o literaturach słowiańskich uznaje się dzieło pt. ''Mesjaniści i słowanianofile'', które wydał w [[1888]] roku [[Marian Zdziechowski]]. W dwudziestoleciu międzywojennym głównym tematem badań polskich komparatystów było oddziaływanie obcych literatur na rozwój rodzimych prądów literackich. Do dwudziestowiecznych badaczy literatury związanych z komparatystyką zaliczyć można np. [[Stefania Skwarczyńska|Stefanię Skwarczyńską]] i [[Mieczysław Brahmer|Mieczysława Brahmera]]. Wiek XX ograniczył rolę komparatystyki w porównaniu z literaturoznawstwem XIX-wiecznym -– przyjął się nawet ironiczny termin „[[wpływologia]]”.
