Kampania o Gabon: Różnice pomiędzy wersjami

Po ataku [[III Rzesza|Niemiec]] na [[Francja|Francję]] i kapitulacji wojsk francuskich 22 czerwca 1940 r., w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] zawiązał się Komitet Wolnej Francji pod przewodnictwem gen. [[Charles de Gaulle|Charles’a de Gaulle’a]]. Natomiast w południowej części [[Francja|Francji]] powstało marionetkowe państwo francuskie zwane [[Francja Vichy|Francją Vichy]], na czele którego stanął marszałek [[Philippe Pétain]]. Gubernatorzy francuskich kolonii w [[Afryka|Afryce]] opowiedzieli się po różnych stronach. [[Georges Pierre Masson]], gubernator [[Gabon]]u we [[Francuska Afryka Równikowa|Francuskiej Afryce Równikowej]], okazał się zwolennikiem rządu Vichy. W tej sytuacji gen. de Gaulle postanowił opanować zbrojnie tątę kolonię. 8 października przybył do [[Duala (miasto)|Duali]] w pobliskim [[Kamerun]]ie, gdzie spotkał się ze sztabem swoich wojsk. 12 października został zatwierdzony plan kampanii przeciwko wojskom Vichy w Gabonie.

27 października oddziały wojskowe Wolnych Francuzów pod dowództwem płk [[Philippe Marie Leclerc|Philippe’a Marie Leclerca]] przekroczyły granicę z Gabonem. Z terytorium Kamerunu nacierała Grupa „Dio”, zajmując miejscowość [[Mitzic]], a następnie kierując się na południe. Grupy „Parent” i „Delange” atakowały z obszaru [[Kongo]] w kierunku północnym. 5 listopada skapitulował vichystowski garnizon [[Lambaréné]]. Tymczasem Grupa „Kœnig”, przewożona statkiem handlowym „Casamance”, wylądowała w nocy w [[Pointe La Mondah]], po czym skierowała się na [[Libreville]]. Jednocześnie toczyły się działania na morzu, gdzie wraz z okrętami francuskimi działały brytyjskie siły morskie pod dowództwem wadm. [[John Cunningham (admirał)|Johna Cunninghama]], w składzie dwóch krążowników „Devonshire” i „Delhi” i mniejszych jednostek<ref name=holicki>Wojciech Holicki. ''Poncelet - dwa epizody''. „Technika Wojskowa Historia”. 6/2015, s. 89, listopad-grudzień 2015</ref>. Brytyjskie okręty miały rozkaz prowadzić blokadę Libreville i zatrzymywać jednostki Vichy, nie otwierając ognia jako pierwsze<ref name=holicki/>. 8 listopada brytyjski [[slup wojenny|slup]] HMS „Milford” podczas patrolowania wybrzeża Gabonu zatopił ok. 20 mil od brzegu francuski okręt podwodny „[[Poncelet]]”, który miał zaatakować siły desantu w zatoce, lecz usiłował storpedować okręt brytyjski<ref name=holicki/>. 9 listopada brytyjskie samoloty [[Westland Lysander]] zbombardowały lotnisko w Libreville. Wojska Wolnych Francuzów, po dotarciu do stolicy Gabonu, napotkały silny opór, ale ostatecznie zajęły miasto. W tym czasie siły morskie, w tym kanonierka kolonialna [[Awiza typu Bougainville|„Savorgnan de Brazza”]], zaatakowały okręty Vichy, zatapiając bliźniaczą kanonierkę kolonialną [[Awiza typu Bougainville|„Bougainville”]]. 12 listopada poddały się w [[Port-Gentil]] ostatnie oddziały wierne rządowi Vichy pod dowództwem gen. [[Marcel Têtu|Marcela Têtu]]. Gubernator G. P. Masson popełnił samobójstwo, a jego miejsce zajął nowy urzędnik z nadania gen. Charles’a de Gaulle’a. Na stronę Wolnych Francuzów przeszła mniejsza część żołnierzy Vichy, zaś reszta została internowana do końca wojny w obozie w [[Brazzaville]] w Kongu.