Český Krumlov: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków |
poprawa linków |
||
Linia 42:
}}
'''Český Krumlov''' ({{w języku|de|Böhmisch Krumau, Krummau}}) – [[miasto]] w [[Czechy|Czechach]], w [[Kraj południowoczeski|kraju południowoczeskim]] na Wyżynie Szumawskiej. Według danych z 31 grudnia [[2003]] powierzchnia miasta wynosiła 2216 [[hektar|ha]], a liczba jego mieszkańców 14 146 osób.
Miasto leżące nad brzegami wijącej się w tym miejscu [[Wełtawa|Wełtawy]] powstało wokół XIII-wiecznego [[Zamek Český Krumlov|zamku]]. Zbudowany na nadbrzeżnej skale zamek służył ochronie brodu przez rzekę. Český Krumlov stanowi przykład małego, [[Średniowiecze|średniowiecznego]] miasteczka [[Europa Środkowa|Europy Środkowej]], które rozwijało się bez zakłóceń przez pięć wieków, zachowując w ten sposób nienaruszone dziedzictwo architektoniczne. W 1992 roku zabytkowe centrum miasta zostało wpisane na [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę światowego dziedzictwa]] [[UNESCO]].
== Historia ==
Pierwsze wzmianki o osadzie Krumlov pochodzą z
Budowę zamku na lewym brzegu rzeki rozpoczęli w XIII wieku członkowie możnego rodu Vitkowiców. Od 1302 roku zamek był własnością i główną siedzibą rodu Rožmberków. Za czasów Piotra z Rožmberka został wybudowany nowy, tzw. „Górny Zamek”, później często rozbudowywany i przebudowywany.
Pod zamkiem wyrosła osada nazywana Latran, której mieszkańcy pracowali w zamku lub dla zamku.
Równocześnie na prawym brzegu Wełtawy zaczęło powstawać nowe miasto. W odróżnieniu od żywiołowej rozbudowy Latranu budowano je według planu architektonicznego wzorowanego na Czeskich Budziejowicach. Jego centrum stanowił [[Plac Svornosti|czworokątny plac]] z ulicami wychodzącymi z jego rogów. Jednak meandry Wełtawy zmuszały do odstępstw od założeń i oprócz ulic wychodzących z placu powstały ulice okólne.
Panowanie rodu Rožmberków przyniosło długi okres rozwoju gospodarczego i kulturalnego. Wprowadzenie nowych dziedzin gospodarki, takich jak kopalnictwo rud, hodowla owiec i hodowla ryb oraz piwowarstwo przynosiło wysokie dochody i zapewniło środki na przebudowę zamku w wygodną siedzibę w stylu renesansowym. Również dawne miejskie gotyckie domy ze stromymi dachami dostały renesansowe zwieńczenia i malowane fasady, zmiany nie ominęły też wnętrz. Ród władał zamkiem i miastem do 1602 roku, kiedy to Piotr Vok zmuszony był sprzedać posiadłości cesarzowi [[Rudolf II Habsburg|Rudolfowi II]].
Od
W
Po [[I wojna światowa|I wojnie światowej]] miasto znalazło się w granicach [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]].
W
Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] niemiecka populacja miasta została wysiedlona, a Krumlov ponownie znalazł się granicach [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]].
Linia 72:
Na skalnej ostrodze znajduje się potężny '''Horní Hrad''' – ''Górny Zamek'' do którego w czasach budowy wchodziło się przez gotycką wieżę „Máslenice” i drewniany most. Po zbudowaniu nowego wjazdu do Górnego Zamku wieżę przebudowano w stylu renesansowym. W okresie baroku powstały nowe budowle – „Mincovna” ''[[Mennica]]'' i „Nové purkrabství” ''Nowa [[Kasztelania]]''. Później kontynuowano rozbudowę zamku w kierunku zachodnim.
W 1681 roku na miejscu wcześniejszych fortyfikacji zbudowano
'''Ogrody zamkowe''' zostały założone w końcu XVII wieku i zajmują powierzchnię 11 hektarów. Wschodnia część jest urządzona w stylu parku francuskiego, w tej części znajduje się budynek zimowej ujeżdżalni i letnia ujeżdżalnia. Główną ozdobą tej części jest kaskadowa fontanna z posągami postaci mitologicznych wybudowana w latach 1749–1765.
Dalsza część ogrodów jest w stylu angielskim. W tej części znajduje się zbudowany w latach 1706–1708 '''Letohrádek Bellarie''' – ''[[Belweder (architektura)|Belweder]]'', uważany za jedną z najcenniejszych budowli ogrodowych w Czechach. Ogrody kończą się zamkowym jeziorkiem z wysepką. Między zamkiem a teatrem i ogrodami znajduje się trójpoziomowy wiadukt
* '''Stare Miasto'''
:* '''Ratusz''' – wyglądająca na renesansową budowla powstała w XVI wieku z połączenia dwóch domów gotyckich. Po przebudowie ratusz miał bogato zdobioną attykę. Obecna jest ona znacznie niższa i ukształtowana w stylu klasycystycznym.
:* '''Mariánský Sloup s Kašnou''' –
:* '''[[Kościół św. Wita w Českým Krumlovie|Kościół św. Wita]]''' – kościół w stylu gotyckim, jego budowę rozpoczęto na początku XV wieku a ukończono dopiero po wojnach husyckich.
:* '''Dawne Kolegium Jezuickie''' – zbudowane w latach 1568–1588, później służyło jako koszary a od roku 1889 jest w nim hotel.
| |||