ABBA: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) Zaawansowana edycja mobilna
Zero (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
Linia 23:
}}
[[Plik:ABBA-Logo.svg|thumb|200x150px|Logotyp zespołu]]
'''ABBA'''{{r|WSO}} (także '''Abba''' lub '''ᗅᗺᗷᗅ''') – [[Szwecja|szwedzki]] [[zespół muzyczny]] grający [[Muzyka pop|muzykę pop]], założony w [[1972 w muzyce|1972]] przez [[Anni-Frid Lyngstad]], [[Benny Andersson|Benny’ego Anderssona]], [[Björn Ulvaeus|Björna Ulvaeusa]] i [[Agnetha Fältskog|Agnethę Fältskog]]. Uważany jest za jeden z najbardziej znaczących na rynku oraz kasowych zespołów muzycznych w historii, sprzedał ponad 300 mln płyt na całym świecie{{r|ABBA doczekała się swojego|Paweł Piotrowicz Onet pl2011}}.
 
Przyjęta w 1973 nazwa zespołu jest [[Skrótowiec|akronimem]] utworzonym z pierwszych liter imion wokalistówczłonków zespołu{{r|:0}}.
 
Działalność muzyczna grupy przypada na lata 70. i początek lat 80. W 1974 zwyciężyli w [[Konkurs Piosenki Eurowizji 1974|19. Konkursie Piosenki Eurowizji]] z przebojem „[[Waterloo (singel)|Waterloo]]”, zapewniając [[Szwecja w Konkursie Piosenki Eurowizji|Szwecji]] pierwsze zwycięstwo w historii konkursu{{r|abba3}}. W 1982 ogłosili zakończenie współpracy.
Linia 49:
 
=== 1973–1975: Konkurs Piosenki Eurowizji ===
W 1973 zespół ponownie wystartował w ''[[Melodifestivalen]]'', tym razem z piosenką „Ring Ring”, nagraną techniką „[[Spectorowska ścianaŚciana dźwięku|ściany dźwięku]]” podczas sesji prowadzonej przez Michaela B. Tretowa. Angielskie tłumaczenie tekstu utworu napisali [[Neil Sedaka]] i Phil Cody. 10 lutego 1973 wystąpili w finale eurowizyjnych eliminacji jako jeden z faworytów do wygrania, ostatecznie zajęli trzecie miejsce. Po udziale w selekcjach wydali pierwszy wspólny album studyjny, zatytułowany ''[[Ring Ring]]''{{odn|Palm|2001|s=191–211}}.
[[Plik:ABBA - TopPop 1974 1.png|thumb|260px|ABBA podczas nagrania programu w telewizji Dutch TV, kwiecień 1974]]
W tym samym czasie Anderson zaczął pracę nad utworem, który mógłby zgłosić do selekcji w 1974. Menedżer uznał bowiem, że zarówno krajowe eliminacje, jak i sam [[Konkurs Piosenki Eurowizji|Konkursu Piosenki Eurowizji]] to dobry pomysł na osiągnięcie sukcesu na rynku muzycznym. Pod koniec 1973 zespół został zaproszony przez szwedzką telewizję do współpracy nad utworem na [[Konkurs Piosenki Eurowizji 1974|19.]] [[Konkurs Piosenki Eurowizji]]. Spośród wielu kompozycji grupa wybrała utwór „[[Waterloo (singel)|Waterloo]]”, zachowany w stylu [[glam rock]] i wyprodukowany techniką „ściany dźwięku”, zaproponowaną przez Tretowa. W lutym 1974 piosenka wygrała finał ''[[Melodifestivalen]]'', zostając tym samym kompozycją reprezentującą kraj w Konkursie Piosenki Eurowizji. W finale konkursu zespół zajął pierwsze miejsce po zdobyciu 24 punktów. Dzięki wygranej zespół rozpoczął trasę koncertową po Europie i rozpoczął gościnne występy w wielu popularnych programach telewizyjnych. Singel „Waterloo” przyniósł im międzynarodową rozpoznawalność, trafił na czołowe miejsca na listach przebojów w wielu krajach, m.in. w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], [[Niemcy|Niemczech]] czy [[Australia|Australii]]{{r|abbacharts}}. Piosenka dotarła także do szóstego miejsca notowania ''[[Hot 100|Billboard Hot 100]]'' w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]], dzięki czemu formacja miała możliwość wydania swojego pierwszego albumu oraz odbycia trasy koncertowej poza granicami Europy{{r|billboardabba}}. Pierwsza podróż ABBYAbby do USA obejmowała krótki występ promocyjny w programie rozrywkowym ''The Mike Douglas Show'', a ich album ''[[Waterloo (album)|Waterloo]]'' zajął 145. miejsce na liście najlepszych albumów ''[[Billboard 200]]''{{r|ARTISTS ABBA}}.
 
Kolejny singel zespołu, „[[Honey, Honey]]”, trafił do 27. miejsca na amerykańskiej liście przebojów{{r|billboardabba}} oraz do drugiego miejsca w Niemczech. Wytwórnia [[Epic Records]] zdecydowała się ponownie wydać w [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]] zremiksowaną wersję piosenki „Ring Ring” oraz singel „Honey, Honey” w wersji zespołu Sweet Dreams. Oba utwory zadebiutowały na brytyjskich listach przebojów, jednak nie dotarły do pierwszej trzydziestki notowania, przez co zaczęto spekulować, że ABBA to [[Artysta jednego przeboju|grupa jednego przeboju]]{{r|abbacharts}}. Podobne opinie pojawiły się po wydaniu singla „So Long”, który nie osiągnął spodziewanego sukcesu komercyjnego.
 
W listopadzie 1974 zespół wyruszył w swoją pierwszą trasę koncertową, która obejmowała występy m.in. w [[Dania|Danii]], [[Republika Federalna Niemiec (1949–1990)|Zachodnich Niemczech Zachodnich]] oraz w [[Australia|Australii]]. Widowiska nie odniosły spodziewanego sukcesu, a wiele biletów się nie sprzedało, dlatego grupa odwołała część występów, wliczając w to koncert w [[Szwajcaria|Szwajcarii]]. Drugi etap trasy koncertowej odbył się w styczniu 1975 w [[Skandynawia|Skandynawii]]. Ich występ w parku rozrywki [[Gröna Lund]] w [[Sztokholm]]ie zgromadził ok. 19 200 widzów{{odn|Palm|2001|s=268}}. Latem zespół wydał kolejny singel „[[I Do, I Do, I Do, I Do, I Do]]”, który zajął 38. miejsce na szwedzkiej liście przebojów. Kilka miesięcy później ukazał się kolejny album zespołu, zatytułowany ''[[ABBA (album)|ABBA]]'', oraz nowy singel – [[SOS (singel ABBY)|„S.O.S.”]]. Utwór dotarł do 6. miejsca zestawienia przebojów w kraju{{r|abbacharts}}, był także drugim singlem zespołu, który zajął pierwsze miejsce m.in. w [[Niemcy|Niemczech]] czy [[Austria|Austrii]]. Sukces zespołu utrwalił kolejny singel [[Mamma Mia (singel)|„Mamma Mia”]], który błyskawicznie wskoczył na szczyt wielu list przebojów{{r|abbacharts}}. W styczniu 1976 w singel dotarł do 10. miejsca amerykańskiej listy ''World Record Top 100 Singles'' oraz do 15. miejsca na liście ''[[Hot 100|Billboard Hot 100]]''{{r|billboardabba}}. W tym samym czasie zespół otrzymał nagrodę od wytwórni [[Broadcast Music, Inc.|BMI]] za jeden z najczęściej granych utworów w amerykańskich stacjach radiowych w 1975. Album ''ABBA'' znalazł się na 174. miejscu listy [[Billboard 200]]{{r|billboardabba}} oraz na 165. miejscu na liście Cashbox{{r|U S Cash Box Charts}}.
 
=== 1976–1982: Kolejne albumy ===
Linia 81:
[[Plik:ABBA The Museum main wax statue.jpg|thumb|left|Woskowe figury członków grupy znajdujące się w ''[[ABBA The Museum|muzeum]]'']]
[[Plik:Abba gold dwarves.jpg|thumb|200px|Krasnale ogrodowe stylizowane na członków zespołu]]
[[Plik:ABBA 2008 Av Daniel Åhs.jpg|thumb|350px|Członkowie ABBYAbby wraz z aktorami z filmu ''[[Mamma Mia! (film)|Mamma Mia]]!'' podczas premiery, 2008]]
Utwory zespołu ABBA wykonało wielu międzynarodowych artystów: Evan Dando z zespołu [[The Lemonheads]] nagrał swoją wersję piosenki „[[Knowing Me, Knowing You]]”{{odn|Palm|2001|s=504}}, [[Sinéad O’Connor]] i członek zespołu [[Boyzone]] [[Stephen Gately]] wykonali utwór „[[Chiquitita]]”{{r|Sinéad O Connor Chiquitita}}, [[Tanita Tikaram]], Blancmange i [[Steven Wilson]] nagrali własne wykonanie singla „[[The Day Before You Came]]”{{r|The day before you came Tanita|Blancmange The Day Before|Steven Wilson Cover Version}}, [[Cliff Richard]] nagrał nową wersję singla „[[Lay All Your Love on Me]]”{{r|Cliff Richard}}, a [[Dionne Warwick]], Peter Cetera i zespół [[Celebrity Skin]] stworzyli cover przeboju „[[SOS (singel ABBY)|S.O.S.]]”{{r|Dionne Warwick sings ABBA|Peter Cetera S O S|Celebrity Skin S O S}}. Amerykański muzyk [[Rock alternatywny|alternatywny]] i [[rock]]owy Marshall Crenshaw na swoich koncertach wykonywał swoją aranżację utworu „Knowing Me, Knowing You”{{r|Marshall Crenshaw Knowing}}, szwedzki gitarzysta [[Heavy metal|metalowy]] [[Yngwie Malmsteen]] stworzył własną wersję singla „[[Gimme! Gimme! Gimme! (A Man After Midnight)]]”{{r|Gimme Gimme Gimme Yngwie}}, a szwedzki zespół metalowy [[Therion]] nagrał swoje wykonanie piosenki „[[Summer Night City]]”{{r|Therion Summer Night City}}.
 
Linia 96:
 
== Dyskografia ==
{{osobny artykuł|Dyskografia zespołu ABBA}}
 
=== Albumy studyjne ===