Paulina Włodawer: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Życiorys: Poprawa odnosnikow
poprawa przek., WP:SK, drobne techniczne
Linia 15:
|www =
}}
'''Paulina Włodawer''' (ur. 14 czerwca 1914 w [[Warszawa|Warszawie]], zm. 26 grudnia 2006 w [[Sztokholm]]ie) – [[Biochemia|biochemik]], profesor [[Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PANPolskiej Akademii Nauk|Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN w Warszawie]], pracownik naukowy [[Instytut Karolinska|Instytutu Karolinska]] w Sztokholmie.
 
== Życiorys ==
Paulina Włodawer (z domu Justman) urodziła się w 1914 r. w [[Warszawa|Warszawie]]. Naukę w szkole średniej w Warszawie ukończyła w 1931 r., po czym rozpoczęła studia biologiczne na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytetu Warszawskiego]]. Studia te ukończyła ze stopniem magistra w 1939 r. Po wybuchu II wojny światowej przedostała się wraz z mężem Arturem na wschodnie tereny Polski okupowane przez armię sowiecką. Stamtąd w 1940 r. została wywieziona w głąb ZSRR, najpierw do syberyjskiego gułagu w Asino, a następnie w okolice Taszkentu, gdzie była zatrudniona jako pielęgniarka i pomoc lekarska. Do Polski powróciła w 1946 r. Pod koniec 1948 r. rozpoczęła pracę w [[Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PANPolskiej Akademii Nauk|Instytucie Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego]], mieszczącym się wówczas w [[Łódź|Łodzi]]. Była najbliższą współpracownicą prof. [[Włodzimierz Niemierko|Włodzimierza Niemierki]], zajmując się metabolizmem [[lipidy|lipidów]]. Na podstawie rozprawy pt. „O metabolizmie wosku u mola woskowego ''Galleria mellonella''” uzyskała stopień doktora nauk przyrodniczych na [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytecie Łódzkim]] w 1951 r. W 1954 r. została [[docent]]em. W 1954 r. wraz Instytutem im. Nenckiego przeniosła się do Warszawy. W 1963 r. w Zakładzie Biochemii instytutu utworzyła Pracownię Biochemii Lipidów i została jej kierownikiem. Pracownia ta zajmowała się metabolizmem lipidów, głównie w aspekcie porównawczym, najpierw u owadów, a później także u kręgowców. Paulina Włodawer prowadziła również współpracę naukową z zakładami biochemii [[Uniwersytet w Lund|Uniwersytetu w Lund]] w Szwecji i [[University of Toronto|Uniwersytetu w Toronto]] w Kanadzie, gdzie przebywała dzięki uzyskanym stypendiom. W 1966 r. uzyskała [[tytuł naukowy|tytuł profesora]].
 
Była członkiem [[Polskie Towarzystwo Biochemiczne|Polskiego Towarzystwa Biochemicznego]] od momentu jego powstania w 1958 r. Pracowała w Komisji Słownictwa Biochemicznego, która opracowała zasady polskiego nazewnictwa biochemicznego, wykorzystane przez nią podczas tłumaczenia na język polski podręcznika „Zarys Biochemii” P. Karlsona. Po wydarzeniach politycznych w Polsce w 1968 r. wyemigrowała wraz z rodziną do Szwecji, gdzie wkrótce podjęła pracę w [[Instytut Karolinska|Instytucie Karolinska]] w Sztokholmie, w pracowni kierowanej przez [[Bengt Samuelsson|Bengta Samuelssona]], włączając się w prowadzone przez niego badania nad [[prostaglandyny|prostaglandynami]]. Za osiągnięcia w tym zakresie, w których udział miała także Paulina Włodawer, Bengt Samuelsson otrzymał w 1982 r. [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny|Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny]].
Linia 25:
 
== Wybrane publikacje ==
* Niemierko{{Cytuj | autor = S. Niemierko, Włodawer P., WojtczakWłodawer, A. (1954)Wojtczak | tytuł = Przemiany związków fosforowych w rozwoju jedwabnika, | czasopismo = Acta Physiologica Polonica, | wolumin = 5 (| numer = 4), | data = 1954 | s. = 588–590,}}
* Wojtczak{{cytuj L.| autor = Lech Wojtczak, WlodawerPaulina P.Wlodawer, Józef Zborowski J.| (1963)tytuł = Adenosine triphosphate-induced contraction of rat-liver mitochondria and synthesis of mitochondrial phospholipids, | czasopismo = Biochimica et Biophysica Acta, 70C,| data = 1963-01-XX | data dostępu = 2021-05-12 | wolumin = 70 | s. = 290–305, | doi = 10.1016/0006-3002(63)90753-4 | język = en|dostęp=z}}
* Wlodawer{{cytuj P.| autor = Paulina Wlodawer, Alicja Wiśniewska A.| (1965)tytuł = Lipids in the haemolymph of waxmoth larvae during starvation, | czasopismo = Journal of Insect Physiology, | data = 1965-01-XX | data dostępu = 2021-05-12 | wolumin = 11 (| numer = 1), | s. = 11–20, | doi = 10.1016/0022-1910(65)90126-5 | język = en|dostęp=z}}
* Wlodawer{{cytuj | autor = P., ŁągwińskaWlodawer, E., BarańskaLagwińska, J. (1966)Barańska | tytuł = Esterification of fatty acids in the wax moth haemolymph and its possible role in lipid transport, | czasopismo = Journal of Insect Physiology, | data = 1966-05-XX | data dostępu = 2021-05-12( | wolumin = 12 | numer = 5), | s. = 547–560, | doi = 10.1016/0022-1910(66)90093-x | pmid = 6004794 | język = en|dostęp=z}}
* Wlodawer{{cytuj | autor = P., ParsonsWlodawer, D. F. Parsons, Williams G. R. Williams, Wojtczak L. (1966)Wojtczak | tytuł = Morphological changes in isolated rat-liver mitochondria during swelling and contraction, | czasopismo = Biochimica et Biophysica Acta, | data = 1966-10-17 | data dostępu = 2021-05-12 | wolumin = 128 (| numer = 1), | s. = 34–47, | doi = 10.1016/0926-6593(66)90139-1 | pmid = 5972367|język = en|dostęp=o}}
* Barańska{{cytuj | autor = J., WlodawerBarańska, P. (1969)Wlodawer | tytuł = Influence of temperature on the composition of fatty acids and on lipogenesis in frog tissues, | czasopismo = Comparative Biochemistry and Physiology, | data = 1969-02-XX | data dostępu = 2021-05-12 | wolumin = 28 (| numer = 2), | s. = 553–570, | doi = 10.1016/0010-406x(69)92089-1 | pmid = 4388487|język = en|dostęp=z}}
* {{cytuj | autor = Paulina Wlodawer, P.,Zofia Bogusławska, Z.| (1969)tytuł = Biosynthesis of lipids in subcellular fractions of frog liver, | czasopismo = Comparative Biochemistry and Physiology, | data = 1969-05-XX | data dostępu = 2021-05-12 | wolumin = 29 (| numer = 2), | s. = 525–538, | doi = 10.1016/0010-406X(69)91604-1 | język = en|dostęp=z}}
* Wlodawer{{cytuj | autor = P. Wlodawer, Samuelsson B. (1973)Samuelsson | tytuł = On the organization and mechanism of prostaglandin synthetase, | czasopismo = The Journal of Biological Chemistry, | data = 1973-08-25 | data dostępu = 2021-05-12 | wolumin = 248 (| numer = 16), | s. = 5673–5678, | pmid = 4723909|doi=10.1016/S0021-9258(19)43558-8 | język = en|dostęp=o}}
* {{cytuj | autor = L. J. Marnett, P. Wlodawer, B. Samuelsson | tytuł = Co-oxygenation of organic substrates by the prostaglandin synthetase of sheep vesicular gland | czasopismo = The Journal of Biological Chemistry | data = 1975-11-10 | data dostępu = 2021-05-12 | wolumin = 250 | numer = 21 | s = 8510–8517 | pmid = 811656|doi=10.1016/S0021-9258(19)40789-8| język = en|dostęp=o}}
 
* {{cytuj | autor = P. Wlodawer, S. Hammarström | tytuł = Some properties of prostacyclin synthase from pig aorta | czasopismo = FEBS Letters | data = 1979| data dostępu = 2021-05-12 | wolumin = 97 | numer = 1 | s = 32–36 | doi = 10.1016/0014-5793(79)80045-9 | pmid = 367815| język = en|dostęp=o}}
* Marnett L.J., Wlodawer P., Samuelsson B. (1975) Co-oxygenation of organic substrates by the prostaglandin synthetase of sheep vesicular gland, Journal of Biological Chemistry, 250 (21), s. 8510–8517,
* {{cytuj | autor = P. Wlodawer, S. Hammarström | tytuł = Conversions of prostaglandin endoperoxides by prostacyclin synthase from pig aorta | czasopismo = Prostaglandins | data = 1980-06-XX | data dostępu = 2021-05-12 | wolumin = 19 | numer = 6 | s = 969–976 | doi = 10.1016/0090-6980(80)90129-x | pmid = 6992239| język = en|dostęp=z}}
 
* Wlodawer P., Hammarström S. (1979) Some properties of prostacyclin synthase from pig aorta, FEBS Letters, 97 (1), s. 32–36,
* Wlodawer P., Hammarström S. (1980) Conversions of prostaglandin endoperoxides by prostacyclin synthase from pig aorta, Prostaglandins, 19 (6), s. 969–976.
 
== Bibliografia ==
* [[Plik:Cc-white.svg|15px]][[Plik:Cc-by.svg|15px]] {{Cytuj stronę | url = http://www.nenckifoundation.eu/wp-content/uploads/2016/01/Biogram_Paulina-Wlodawer.pdf | tytuł = Paulina Włodawer | autor = Jolanta Barańska | data = 2013 | opublikowany = www.nenckifoundation.eu | data dostępu = 2016-06-30}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}