Akiba Rubinstein: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto z Category:Arcymistrzowie szachowi przy użyciu Cat-a-lot
Rescuing 7 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.8
Linia 42:
[[Plik:AkibaRubinstein1961Wezembeek-Oppem.png|mały|Grób Akiby Rubinsteina na cmentarzu w Wezembeek-Oppem.]]
 
'''Akiba Rubinstein''' (ur. 12 grudnia 1882<ref name="PWN">{{encyklopedia PWN|id = 3969729|tytuł=Rubinstein Akiba|data dostępu=2016-12-12}}</ref> lub 1 grudnia 1880<ref>Magazyn Szachista czerwiec 2014, s.17</ref><ref>[{{Cytuj stronę |url=http://www.kwabc.org/index.php/17-latest-news-and-reports/146-rubinstein-s-dob |tytuł=Ken Whyld Foundation] |data dostępu=2014-06-17 |archiwum=https://web.archive.org/web/20140603222609/http://www.kwabc.org/index.php/17-latest-news-and-reports/146-rubinstein-s-dob |zarchiwizowano=2014-06-03 }}</ref> w [[Stawiski|Stawiskach]], zm. 14 marca 1961 w [[Antwerpia|Antwerpii]] lub [[Bruksela|Brukseli]]{{r|PWN}}<ref name="zczuba">{{Cytuj stronę | url = http://www.zczuba.pl/zczuba/1,90957,6367817,Z_cyklu__Nieznani__a_szkoda___Akiba_Rubinstein.html | tytuł = Z cyklu "Nieznani, a szkoda": Akiba Rubinstein | data = 2009-03-12 | opublikowany = www.zczuba.pl | data dostępu = 2016-12-12}}</ref><ref>[{{Cytuj stronę |url=http://akibarubinstein.republika.pl/rubinste.htm |tytuł=Akiba Rubinstein 12.12.1882 – 14.03.1961] |data dostępu=2012-09-09 |archiwum=https://web.archive.org/web/20120730134010/http://akibarubinstein.republika.pl/rubinste.htm |zarchiwizowano=2012-07-30 }}</ref>) – polski [[szachy|szachista]] pochodzenia [[Żydzi|żydowskiego]]<ref>[http://www.chesshistory.com/winter/extra/jews.html Chess and Jews]</ref>, jeden z czołowych zawodników świata w pierwszych dekadach XX wieku, związany z [[Łódź|Łodzią]].
 
Urodził się w Stawiskach koło [[Łomża|Łomży]] w rodzinie skromnego nauczyciela żydowskiego. Ojciec zmarł przed jego urodzeniem, dlatego wychowaniem chłopca zajęli się dziadkowie ze strony ojca, którzy zamierzali wykształcić go religijnie, oddając do szkoły [[rabin]]ackiej.
Linia 70:
Do 1914 roku Rubinstein zachowywał jeszcze nadzieję na rozegranie meczu o mistrzostwo świata, jednak wybuch [[I wojna światowa|I wojny światowej]] ostatecznie pokrzyżował wszystkie plany. Po wojnie Akiba Rubinstein kontynuował starty w prestiżowych turniejach szachowej elity, chociaż z mniejszym niż przed wojną powodzeniem. W latach dwudziestych jednakże wrócił do dawnej formy i w 1922 roku zwyciężył w bardzo silnym turnieju w Wiedniu aż o 1½ punktu przed [[Ksawery Tartakower|Ksawerym Tartakowerem]]. W pokonanym polu pozostali m.in. [[Siegbert Tarrasch]], [[Géza Maróczy|Geza Maroczy]], [[Aleksandr Alechin]] i [[Richard Réti]]. Przez następne dziesięć lat uczestniczył w wielu turniejach, zajmując zawsze czołowe miejsca. W 1930 roku poprowadził polską drużynę do zwycięstwa na [[Olimpiada szachowa 1930|III szachowej olimpiadzie]] w [[Hamburg]]u, przyczyniając się do zdobycia przez Polskę drużynowego mistrzostwa świata. Sam odebrał nagrodę za najlepszy wynik indywidualny (13 zwycięstw, 0 porażek, 4 remisy). Rok później w [[Praga|Pradze]] był już w nieco gorszej formie, polska reprezentacja zajęła drugie miejsce. Po 1932 roku Rubinstein już nie wystąpił w żadnym turnieju. Choroba, z którą walczył przez całe życie, w końcu wzięła górę.
 
W 1926 wyjechał na stałe z Polski, początkowo mieszkał przez kilka miesięcy w Berlinie. Potem osiadł na stałe w Belgii, zachowując jednak polskie obywatelstwo. W 1927 jedyny raz wystąpił w finale indywidualnych [[Mistrzostwa Polski w Szachach 1927|mistrzostw Polski]], zdobywając złoty medal<ref>[{{Cytuj stronę |url=http://polbase.w.interia.pl/lodz27c.htm |tytuł=II Szachowe Mistrzostwa Polski Łódź 1927] |data dostępu=2014-01-31 |archiwum=https://web.archive.org/web/20150506020254/http://polbase.w.interia.pl/lodz27c.htm |zarchiwizowano=2015-05-06 }}</ref>.
 
Według retrospektywnego systemu [[Chessmetrics]], najwyższy [[Ranking szachowy|ranking]] osiągnął w czerwcu 1913, z wynikiem 2789 punktów zajmował wówczas 1. miejsce na świecie<ref>[http://chessmetrics.com/cm/CM2/PlayerProfile.asp?Params=199510SSSSS3S112008000000111000000000026310100 Chessmetrics Player Profile: Akiba Rubinstein]</ref>. W 1950 [[Międzynarodowa Federacja Szachowa]] przyznała mu – za osiągnięcia z przeszłości – tytuł [[arcymistrz]]a.
Linia 81:
 
== Upamiętnienie ==
W Polsce (w [[Polanica-Zdrój|Polanicy-Zdroju]]) od 1963<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.rubinstein.polanica.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=19&Itemid=144| tytuł = I Festiwal - idea| autor = | opublikowany = rubinstein.polanica.pl| praca = | data = | język = | data dostępu = 2017-02-10| archiwum = https://web.archive.org/web/20170210225534/http://www.rubinstein.polanica.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=19&Itemid=144| zarchiwizowano = 2017-02-10}}</ref><ref>{{Cytuj stronę | url = http://szachyinfo.pl/index.php/polska1/110-i-memorial-akiby-rubinsteina-polanica-zdroj-05-25-08-1963r| tytuł = I Turniej im. Akiby Rubinsteina, Polanica Zdrój 05-25.08.1963r.| autor = | opublikowany = szachyinfo.pl| praca = | data = | język = | data dostępu = 2017-02-10}}</ref> rozgrywany jest [[memoriał Akiby Rubinsteina|Międzynarodowy Festiwal Szachowy im. Akiby Rubinsteina]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.rubinstein.polanica.pl/| tytuł = Międzynarodowy Festiwal Szachowy im. Akiby Rubinsteina | autor = | opublikowany = rubinstein.polanica.pl| praca = | data = | język = | data dostępu = 2017-02-10| archiwum = https://web.archive.org/web/20180326130433/http://rubinstein.polanica.pl/| zarchiwizowano = 2018-03-26}}</ref>. W 2010 [[Europejska Unia Szachowa]] ogłosiła 2012 "Rokiem Akiby Rubinsteina"<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.pzszach.civ.pl/index.php?idm2=173&idn=993|tytuł=2012 rokiem Akiby Rubinsteina!|data dostępu=2011-02-08}}</ref>. W 2011 w [[Polanica Zdrój|Polanicy-Zdroju]] ustawiono pomnik - ławeczkę Rubinsteina<ref>{{Cytuj stronę | url = https://mlodytechnik.pl/eksperymenty-i-zadania-szkolne/szachy/30246-54-festiwal-im-akiby-rubinsteina-polanica-zdroj-2018 | tytuł = 54. Festiwal im. Akiby Rubinsteina, Polanica-Zdrój 2018 | autor = | opublikowany = mlodytechnik.pl| praca = | data = | język = | data dostępu = 2020-12-06}}</ref>. W 2019 w Stawiskach w centralnym punkcie miasta, w ramach upamiętnienia, w rewitalizowanym parku podłoże ma kształt szachownicy oraz ustawiono stoły do gry w szachy<ref>{{Cytuj |tytuł = Nowe alejki i odnowiony pomnik, a na środku szachownica – park w Stawiskach odzyska swój blask? |data dostępu = 2020-12-28 |opublikowany = kolniak24.eu |url = https://kolniak24.eu/pl/19_wiadomosci_z_regionu/632_stawiski/8321_nowe-alejki-i-odnowiony-pomnik-a-na-rodku-szachownica-park-w-stawiskach-odzyska-swoj-blask.html |język = pl}}</ref>.
 
== Przypisy ==
Linia 93:
* [[Władysław Litmanowicz|W.Litmanowicz]], [[Jerzy Giżycki (krytyk filmowy)|J. Giżycki]], "[[Szachy od A do Z]]", tom II, Warszawa 1987, str. 1045-1048
* Magdalena Prokopowicz (red.), Żydzi polscy. Historie niezwykłe, Demart, Warszawa 2010, s. 268-270
* [https://web.archive.org/web/20120730134010/http://akibarubinstein.republika.pl/rubinste.htm Akiba Rubinstein 12.12.1882 – 14.03.1961]
* [https://web.archive.org/web/20120206165623/http://polbase.w.interia.pl/rubinstein.html Akiba Rubinstein: Wielki polski arcymistrz]
 
== Linki zewnętrzne ==